SPELEOTERAPİ (speleon - mağara, terapi - tedavi, mağara tedavisi) mağara mikro klimasının (özel iklim şartlarının) tedavi ve rehabilitasyonda kullanılmasıdır.
Bu maksatla en yaygın kullanılan mikro klimalar, daha önceden tuz madeni olarak çalıştırılan mağaraların mikro klimasıdır.
Bugün speleoterapi, konvansiyonel, geleneksel, etkili ve doğal şartlarda yapılan bir tedavi haline gelmiştir.
Her kliniğin yararlandığı mağaraya özgü mikro klima şartları vardır. Ancak hepsinde genel olarak hava içerisindeki gaz bileşenleri, düşük bağıl nem, artan negatif iyon içeriği, bakteri florası ve hava alerjenlerinin bulunmayışı, hafifçe artmış karbonik asit içeriği tuz mağaraları mikro klimasının karakteristik özelliğidir.
Bir doğal tedavi unsuru olan tuz kayaçlarına temas ederek doymuş vaziyetteki hava pek çok göğüs, alerji, cilt hastalığını, bazı KBB hastalıklarını iyileştirici etkiye sahiptir. Yanık ve yara tedavisinde, kozmetolojide, bazı psikiyatrik hastalıklarda yine bu tedaviden yararlanılabilir.
Hafif negatif hava iyonları metabolizmayı aktive eder, dokuların lokal savunmalarını aktive eder, vejetatif regülasyon proseslerini stabilize eder ve bu iyonların solunum sisteminin yanı sıra kardiyovasküler sistem, endokrin ve gastrointestinal sistem üzerinde olumlu etkisi vardır, merkezi ve periferik stres sınırlayıcı sistemler üzerinde adaptojenik etkisi vardır.
Çankırı kaya tuzu mağarasının tedavi ve rehabilitasyon özelliği hakkında yapılmış az sayıdaki çalışma sonuçlarına ve mevcut uzman görüşlerine göre, yararlanıcılardan edinilen bilgilere göre mağaranın sağlık alanında ciddi bir potansiyele sahip olduğu açıktır.
HALOTERAPİ: Kuru sodyum klorit aerosol başta olmak üzere tuz mağaralarındaki faktörlerin bir bütün olarak kullanılmasıyla, belirli bir sıcaklık ve nem şartlarının sağlanmasıyla mağara ortamları modellenerek yer üstü uygulamaları yapılmakta ve farklı metotlarla tedavi ve rehabilitasyonda kullanılmaktadır.
Çankırı Belediyesince tarihi Karataş Hamamı restore edilerek Tuz Rehabilitasyon Merkezi ismiyle hazırlanan tesis, değişik yerlerdeki tuz odaları bu tarz uygulamanın yapıldığı yerlerdir.
BALNEOTERAPİ: Tuz kayaçlarından geçen termomineral suyla veya tuz üretiminden artık kil banyo suyuna katılarak yapılan eksternal uygulamaların ve inhalasyon uygulamalarının sağlık üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır.
