Grip aslında önlenebilir bir hastalık olmasına rağmen, her yıl toplumun yaklaşık yüzde 20’sini etkiler. Grip aşısı yaptırarak ve bazı basit ek tedbirlerle bu hastalıktan kolaylıkla korunulabilir. Grip aşısı yaptırmak için en iyi dönem eylül ayının ortasından ekim sonuna kadardır, ancak aşısız olanlar mart ayı sonuna kadar bu aşıyı yaptırabilir.
Grip hastalığı, toplumda en sık görülen enfeksiyon hastalığıdır. Grip aşısı inaktif aşılardan olduğu için ve canlı aşı olmadığı için kişiye aşıyla grip bulaşması mümkün değildir, aşının etki edebilmesi ve vücutta gribe karşı koruyuculuk başlatabilmesi için aşıdan sonra 2 hafta kadar süre geçmesi gerekir. O nedenle grip salgını başlamadan birkaç hafta öncesinde aşının yapılmış olması gerekir. Aşının içinde Dünya Sağlık Örgütü tarafından o sezon için en sık görülme ihtimali olduğu bildirilen 3 veya 4 farklı tip virüse karşı koruyuculuk gelişimini sağlayacak antijenlerden oluşan bir karışım yer alır. Grip aşılarının içinde genelde ikisi influenza A grubunda yer alan (biri domuz gribi olarak bilinen H1N1 virüsü, diğeri sık görülen H3N2 virüsü) ve bir (veya iki) influenza B grubunda yer alan virüslerin antijenlerinden oluşan karma bir yapı vardır.
KİMLER GRİP AŞISI YAPTIRMALI ?
Risk grubunda olan veya yaşı ileri olan herkesin grip aşısı yaptırması gerekir. Risk grubu ise şunlardır:
65 yaş ve üstündekiler,
bakımevi ve huzurevinde kalanlar,
kronik kalp ve akciğer hastalığı olanlar,
bağışıklık sistemi baskılanmış hastalar,
uzun süreli aspirin kullanan 19 yaş altı çocuklar,
hamileler (3. aydan sonra) ve emzirenler,
risk grubundakilerle aynı ortamda yaşayanlar
sağlık personeli
Aşının koruma etkinliği Dünya Sağlık Örgütü’nün olası grip salgını virüslerini tahmindeki başarısına bağlıdır. Koruma oranı yüzde 60-80 arasındadır, tahmin edilen virüslerle salgın olmazsa koruyuculuk %10-20’lere kadar düşebilir. Ama tahmin başarısız bile olsa aşı, ağır enfeksiyonları engeller, gribin hızla atlatılmasını veya daha hafif geçirilmesini sağlar, ağır komplikasyonları azaltır. Günümüzde 4’lü aşılar da vardır, bunların koruyuculuğu daha yüksektir ve özellikle yaşlılarda ve yüksek riskli gruplarda bu 4’lü aşıyı öneririz.
GRİPTEN NASIL KORUNURUZ ?
Grip kış aylarında, kapalı ve kalabalık ortamlarda hızla yayılır. En sık olarak öksürük ve hapşırma yoluyla ortama saçılan enfekte damlacıkların havadan solunum yoluyla alınması sonucu grip virüsü bulaşır. Virüs cansız yüzeylerde 2-3 saat canlı kalabilir. Bulaşıcılık, hastalık belirtilerinin başlamasından 1-2 gün öncesinde başlayıp, ateşin düşmesinden birkaç gün sonrasına kadar devam edebilir. Bu nedenle gripli kişilerin hastalıkları süresince en az 7 gün toplu yerlerde bulunmaması, çocukların okula gönderilmemesi ve evde istirahati gerekir.
Gripten korunmak için düzenli beslenmeye dikkat etmek gerekiyor, bol sıvı almak, taze meyve-sebze tüketmek, her gün süt, yumurta, bal yemek yardımcı olabilir. Ayrıca her yıl grip aşımızı yaptırmamız, grip mevsiminde giyinmemize çok dikkat etmemiz, gripli kişilerle yakın temastan kaçınmamız ve havlu-kaşık gibi şeyleri ortak kullanmamamız gerekir. Grip salgınlarında kalabalık ortamlardan uzak durabiliriz, mutlaka o ortama girmemiz gerekiyorsa maske kullanabiliriz ve ortamı sık sık havalandırabiliriz. Ellerimizi de sık sık sabunla yıkayabiliriz veya el dezenfektanı kullanabiliriz.
