Düşük kemik kütlesi ve kemiğin mikroyapısının bozulması sonucu kemik kırılganlığının ve kırık olasılığının artması ile karakterize metabolik bir hastalıktır. Dünyada en yaygın görülen iskelet sistemi hastalığı olan osteoporoz özellikle menopozdan sonra kadınlarda görülmekle birlikte erkeklerde , çocuklarda , ileri yaşta ise her iki cinste de görülebilmektedir.
Çocukluk ve gençlik döneminde kalsiyumdan zengin beslenme , yeterli D vitamini alma, ve düzenli egzersiz yapmak osteoporozdan korunmak için çok önemlidir.
Risk faktörleri :
1) Kadın olmak
2) Menopoza girmiş olmak
3) Erken menopoz
4) 50 yaşın üstünde olmak
5) Erkeklerde testesteron düzeyinin düşük olması
6) Kalsiyumdan düşük beslenme tarzı ve D vitamin yetersizliği
7) Sigara, alkol, kahve tüketiminin fazla olması
8) Fiziksel aktivitenin düşük olması ve egzersiz yapmamak
9) Osteoporoza neden olabilen hastalıklar (Romatoid Artrit, Diabetes Mellitus, Tiroid hastalıkları, KOAH, uzun süreli hareketsizliğe yol açan hastalıklar gibi.)
10) Osteoporoza neden olabilen ilaçlar kullanmak (Kortikosteroidler, Antikonvülzan ilaçlar, tiroid ilaçları, kemoterapi ilaçları gibi)
11) Ailede osteoporozlu kişilerin olması ve kırık geçirmiş olmaları
Önemli faktörler arasındadır ve tanı ve tedavi için mutlaka bilinmelidir.
Belirtiler:
1) Bel ve sırt ağrısı
2) Sırtta kamburlaşma
3) Boyda kısalma
4) Kırık oluşumu
Tanı kemik dansitometresiyle konulmaktadır. Ayrıca tanı ve tedavi takibinde radyografi ve bazı laboratuar testler kullanılmaktadır.
Osteoporozdan korunmak ve tedavi:
1) Beslenmeyi düzenlemek; Kalsiyumdan zengin beslenmek;süt ve süt ürünleri ve bol sebze yemek, gerektiğinde kalsiyum içeren destek tedavi.
2) Yeterli miktarda D vitamini almak;Güneş ışınları ve bazı besinlerden faydalanmak. 50 yaş üzerinde gerekirse D vitamini içeren destek tedavi.
3) Egzersiz yapmak; Her gün 30 dk tempolu yürüyüş, kişiye göre düzenlenecek tarzda kas güçlendirici, postür ve denge egzersizleri
4) Ev içinde yapılacak düzenlemelerle düşmelerin önlenmesi
5) Doktor tarafından uygun görülen ilaçları kullanmak ve takiplerini yaptırmak.
