Konumuz: STRES
Ani durumlarda, kendimizi tehdit altında hissettiğimizde, belirsizlik durumlarında gerginlik hissederiz ve bedenimiz çeşitli savunmalar geliştirir. Stres de bunlardan biridir. İşten çıkarılmak, boşanmak, bir yakınını kaybetmek, haksızlığa uğramak gibi olumsuz olaylara olduğu gibi bazen yaşam akışımız içindeki olumlu olaylara da bedenimiz stres tepkisi verebilir. Örneğin ; sorumlulukların arttığı bir terfi almak, evlilik sürecini başlatmak, yeni bir eve taşınmak gibi olumlu olaylar da stres yaşamamıza neden olabilir.
Kişi bazı belirtilere bakarak kendi stres düzeyi hakkında fikir sahibi olup önlem alabilir. Hafıza sorunları, sürekli olumsuz bakış açısına sahip olma, endişeli olma, huysuzluk, sinirlilik, sıklıkla yalnız kalma isteği, işlerini sürekli erteleme, kendini eziliyor hissetme, aşırı duygu yoğunluğu, az ya da çok yemek yemek, kabızlık, normal dışı uyku düzeni, kalp çarpıntısı, bulantı hissi, cinsel istekte azalma, alkol, sigara ve ilaç kullanımının artması kişinin normalden fazla stres altında olduğunun belirtileridir.
Kişinin stresten ne düzeyde etkileneceği, ne gibi tepkiler vereceği, başetme yöntemleri bireysel yapısıyla ilgilidir. Stres durumlarında bedenimiz kortizol ve adrenalin salgılar, bu salgıların miktarı stresi ne ölçüde, nasıl yaşadığımızla ilgilidir. Belirli miktarda stres ve dolayısıyla bu salgıların biraz artması daha aktif, daha üretken olunması sağlar. Ancak stres hissi yükseldikçe ve sürekli olmaya başladığında kişinin ruh hali, diğer insanlarla ilişkileri, hayat kalitesi, sağlığı olumsuz yönde etkilenir. Kişinin stresten ne kadar zarar göreceği, strese ne kadar dayanabileceği belli koşullara bağlıdır. Akraba , arkadaş gibi sıcak ilişkilerde bulunulan insanlar kişinin strese dayanıklılığını arttırır. Mücadeleci, olumlu bakış açısına sahip, değişime açık, kendi duygularının farkında olan, kendini rahatlatmayı bilen kişiler stres karşısında daha güçlüdürler.
Aşırı stres tepkileri depresyon ağırlığında olmasa da benzerdir. Fazla stres depresyon başta olmak üzere ruhsal ve bedensel birçok rahatsızlığa zemin hazırlar. Bu sebeple birey, günlük hayatını etkileyecek boyutta strese sahipse hemen önlem almalıdır. Profesyonel yardım kişinin hem mevcut durumla başetmesinde hem de daha sonraki stres içeren yaşam olaylarında etkili başetme yöntemleri geliştirmesinde etkilidir. Ancak bundan önce kişi, kendisinde stres yaratan olay, durum veya kişileri belirlemeye çalışmalıdır. Bu belirlemelerden sonra bunları kontrol etmeye, değiştirmeye çalışmalıdır. Müdahale edemeyeceği, değiştiremeyeceği durum sözkonusuysa kendi bakış açısını, beklenti ve tutumlarını değiştirmeyi denemelidir. Tartışmalardan uzak durmak, olumlu bakış açısına sahip olmak, sürekli aynı kişilerle aynı konuları konuşmaktan kaçınmak, işlerini programlamak, duygularını uygun bir dille ifade etmek, uzlaşmaya açık olmak, mükemmeliyetçilikten kaçınmak, sağlıklı beslenmek, kendine her gün keyif alacağı en az bir aktivite belirlemek, sevdikleriyle vakit geçirmek stresle başetmede etkilidir.
Stresle başetmede, stres yaratan mevcut durumları belirlemek kadar bu durumların önem derecesini belirlemek de çok önemlidir. Bu durum sizin üzerinde ne kadar süreyle etkili olacaktır ? Bir ay, bir yıl gibi uzun vadede bu stres verici durum sizin için önemli mi yoksa dert etmez misiniz ? Dert etmeyeceksiniz neden zamanınızı, enerjinizi harcıyorsunuz ? Zamanını ve enerjisini kendi lehine kullanan insanlar daha sağlıklı, mutlu ve başarılı olurlar.
Sağlık, mutluluk ve huzur dileklerimle...
