Çocuğum kardeşini kıskanıyor, aralarındaki ilişkiyi nasıl kurabilirim?
Kardeş kıskançlığı doğal bir süreçtir. Bizim için sorun olan ise bu duygunun rahatsız edecek düzeyde dozunun yüksek olmasıdır. Kardeş kıskançlığı, evin hakimi olan çocuğun bir anda güçlerini başka bir çocukla paylaşması durumunda ortaya çıkan bir olgudur.
Kardeş kıskançlığında en büyük sorumluluk aileye düşmektedir. Kıskançlığın dozunu ayarlayacak olan ailedir.
Yeni bir kardeş dünyaya gelmeden çocuğa açıklamak
Doğumdan önce 5.-6. Aylarda çocuğa bir kardeşinin olacağını açıklamak gerekir. Eğer küçük yaş bir çocuk ise bu açıklama hikayelerle desteklenebilir. Hikayede kardeşi olduğunda hayatında olacak güzelliklere dikkat çekilebilir.
Çocuğun hayatında bir yenilik yapılacağında doğumdan önce yapmak
Bebek dünyaya geldiğinde, çocuğun hayatında çok değişiklik yapmamaya dikkat edilmelidir. Yapılacak olan değişikliklerde ise mutlaka çocuğunda fikri sorulmalıdır. Hatta kardeşinin odasını dizayn ederken onun da fikri sorularak destekte bulunması, kendini önemli hissedip özgüven kazanması açısından önem taşır.
Bebekle ilgilenildiği gibi çocukla da ilgilenmek
Anne bebekle ilgilendiğinde mutlaka baba da çocuk ile ilgilenmeli. Onun kendilerine ihtiyacı olduğunu, tek başına tuvaletini yapamadığını, yemeğini yiyemediğini, oysa çocuğun bunu yaptığını, kahraman olduğunu ona aşılamak gerekir. Bu sayede çocuk kendini daha güçlü hisseder ve hem sorumluluk bilincini kazanır hem de kardeşine olan güç savaşını azaltır.
Çocuğun her istediğini almamak
Kardeşi olan bir çocuğa her istediğini alıp onu başından savmaya çalışmak yanlış bir tutumdur. Bu ‘’Kardeşin olacak ve biz çok üzgünüz ne olur bizi affet’’ demenin başka bir yoludur. Ona kardeş yaptığı için suçlu olan aile değil ve çocuk bunu er ya da geç kabul etmek zorundadır.
Ne zaman yardım almalıyım?
Kardeş kıskançlığı basit bir olgu gibi görülse de dışavurumları çok şiddetli olabilir. Özellikle kardeşe zarar verme, saldırma, cimcikleme gibi durumlarda mutlaka yardım almak gerekir. Genelde çocuklar anne babalarının yanında kardeşini seviyor gibi görünür ve onlar yokken zarar vermeye çalışır. Burada amacı aslında zarar vermekten ziyade, içindeki öfkeyi dışarıya vurmaktır.
Bunlara ek olarak, regresyon (gerileme) durumlarında (alt ıslatma, ayakta sallanmak isteme, tırnak yeme, parmak emme vs.) mutlaka bir uzmana başvurup, temeldeki kardeş kıskançlığı problemini ortadan kaldırmak gerekir.
Kardeş kıskançlığını çözmede ne gibi bir yöntem izleniyor?
Kardeş kıskançlığı ve öfke probleminde en etkili yöntem oyun terapisidir. Burada amaç, sorunun kaynağına inip, çocuğun oyun yolu ile kendisini ifade etmesini sağlayıp sorunu çözmektir.
Selin ŞİT
Çocuk Gelişim Uzmanı
