Göz tembelliği tedavisini sağlam gözü kapatmak gibi basit uygulama bu ülkede çok sayıda hastanın yaşamını tembel göz ile sürdürmesine neden olmaktadır.
Değişen yaş kavramı? “Göz tembelliği 7 yaşına kadar tedavi ile düzelir” düşüncesi tedaviye yeni uygulamanın girmesi ile değişti. Kesin mi? Hastanın gözünün durumunun ayrı ayrı değerlendirilmesi gerekir.
Neden kapatmamalı? İki göz birlikte çalışır ve birbirinin fonksiyonunun işlerliğini tamamlar. Sağlam gözü kapatılması ile gözün bu özelliği uygulama dışına atılmaktadır. Çocukluk çağında gözün onlarca fonksiyonu un gelişimi ve işlerliği bozulmaktadır. Kapatılan gözde de bozulmalar ortaya çıkmaktadır.
O kadar basit değil: Göz tembelliğini gözü kapatmak, bilgisayarda görüntü seyrettirmek gibi basit düşünmek gülünç bir anlayıştır. 200 yıllık geçmişi var ve bu kafalar hâlâ 200 yıl öncede demektir.
2000 yıldan beri: Bu ülkede 2000 yılından beri internet ortamında “iki gözü açık göz tembelliği tedavisi” nde bayraktarlık yapmaktayım. Ama hâlâ hastalara sağlam göze kapatma verilip gönderilmektedir.
Sizce hangisi iyi? Bir fotoğrafa bakın sonra aynı fotoğrafın 3 boyutlu uygulamasına, sizce hangisi iyidir? Sağlam gözü kapatarak 2 boyutlu bir görüntü sağlanır. Görüntünün üçüncü boyutunun olması daha iyidir.
Beyinde yeni anlayışlar: Teknoloji geliştikçe beyindeki olaylar daha fazla çözülür oldu. Göz nakil aracıdır, görmeye katkısı azdır ve görme olayı beyinde çözümlenmektedir. Görüntüyü zihinde çözme diye kavramlar ortaya çıktı.
Tamamlama: Tembelleşen bir gözde eksiklikler vardır ve giderilmesi gerekmektedir. Bu sağlam gözü kapatarak değil iki gözü birlikte çalıştırarak tamamlanabilir.
Katkıda bulunma: Diğer gözün fonksiyonlarının çalışırlığı tembel gözün de çalışırlığına katkıda bulunacaktır. İki göz birlikte olunca diğerinin eksikliğini giderilmektedir. Bunun bir dezavantajı hasta gözünün birinin az gördüğünün de farkına varmamaktadır.
Siyah beyazın cazibesi: Siyah beyaz gözü uyarmada en fazla zıtlık nedeniyle en yararlı iki renktir.
İki göz birlikte: İki gözün kullanılmasının sağladığı avantajlar vardır. İki gözle tek görme, füzyon, eşdeğerli algılama, görüntü tamamlama, 3 boyutlu görme, kontrast…
*İki gözle tek görmeyi anlamak: Bir gözle 70 derecelik bir alanı görürken iki gözle en az 120 derecelik bir alanı görürüz. Bu tembel gözde görme alanının genişlemesi demektir.
*Füzyonu anlamak: Sağ ve sol gözden gelen görüntülerin beyinde üst üste gelmesi daha net ve mükemmel görme sağlar. Bunu ancak iki göz açıkken sağlayabilirsiniz, tek gözü kapatarak gözün bu özelliğini iki gözde de bozarsınız.
*Eş değerli algılama: Sinemadasınız, perdede aynı film yan yana aynı sahne gösteriliyor. Bunlar birleşirse daha net görürsünüz. Ama birinin sahnesi 2-3 saniye erken verilir ve bunları üst üste birleştirilerek verilirse görüntü bozulur. Bunu göze uygulayın ve eş değerli, aynı anlı algılamanın önemini kavrayın. Şaşılık ve iki göz arasındaki numara farkında bu sorun sizi beklemektedir. Göz tembelliği tedavisinde görüntülerin eşdeğerli algılamasını sağlamak zorundasınız.
*Görüntü tamamlama: Gözde korrespondans noktalar kavramı vardır. Sağ ve sol gözde birbirini tamamlayan noktalar vardır. Tembel gözde bu durum da bozulmuştur, iki göz açık göz tembelliğinde bu çok önemli bir olaydır.
*3 boyutlu görme: 3 boyutlu görme yaşamın tadı mükemmel görmenin temel şartıdır. 3 boyutu ne sağlar? Gözün yüzde yerleşiminin 2-3 derece açılı olması 3 boyutlu görmeyi sağlar. Bu yeter mi? Bunun sağlanması çok sayıda göz fonksiyonlarını çalışırlığı ile sağlanır. Tedavide iki gözün açık olması temel şarttır.
*Kontrast: Televizyon kumandasını alın ve kontrastı giderek azaltın. Sıkıntının ne olduğunu anladınız. Tembel gözde kontrast azalmıştır. Kontrastı da düzeltmek zorundasınız.
*Merkezî görme ve çevresel (periferik) görme: Merkezî görme ve çevresel görme uygulamaları tedavide mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır. Merkezî görmeyi geliştirmek tedavide daha hızlı yol almak demektir.
Tedavide üçüncü boyutu değerlendirmek: Yanılgıya düşmeyin, burada 3 boyutlu görme ile göz tembelliğini düzeltmeyi anlatmıyoruz. Gözün çok sayıda özelliğini ve fonksiyonlarının çalışırlığını sürdürerek çok yönlü göz tembelliğinin giderilmesini anlatıyoruz. Görüntü resim biblo gibi değil canlı bir biblo gibi görünürse tedavi daha ileri düzeylere taşınır.
Tedavide iki göz de aynı anda ve açık olarak kullanılmaktadır.
İki gözle tek görme, füzyon, eşdeğerli algılama, görüntü tamamlama, görüntünün kontrastı, 3 boyutlu görme tedaviye katılmaktadır.
Gözün merkezi görmesi ön plana getirilerek merkezi ve cevresel görme uygulamaya sokulmaktadır.
En önemlisi tedaviye beyinde çözüm arama ve görüntüyü zihinde çözme uygulamalarıdır. Ülkemizde çeşitli isimler altında bu uygulama yapılmaktadır.
Çok çalışkan bir çocuk ile tembel bir çocuk düşünün. Birlikte çalışması tembellin az çalışmasını sonuçta gidermektedir. Tembel çocuk çalışkandan çok şeyler öğrenmektedir. Gözleri de buna benzetin, sağlam gözden tedavide yararlanın.
Şaşılık varsa… Şaşılıkta onlarca fonksiyon bozulur. Bunların giderilmesini de tedaviye eklemeniz gerekmektedir. Supressiyon, ekzantrik fiksasyon, çift görme, göz numara arası fark fazlalığı, astigmat göz önünde bulundurulması gereken bazı durumlardır. Supressiyon görüntünün beyin tarafından gölgelenmesidir, ortadan kaldırılması gerekmektedir. Görüntü sarı nokta (fovea) dışında ise görme % 40 daha düşüktür. Görüntü tekrar egzersizle foveaya alınmalıdır. Çift görme giderilmedikçe göz tembelliği de düzelmeyecektir.
Olayı gözü kapatmak gibi basit düşünmeyin. Çocuğunuza gereksiz kapatmalarla eziyet etmeyiniz. 20 li yaşlara gelince meslek seçiminde, işe alınmada, ehliyette karşınıza ciddi bir sorun olarak çıkmasın. Gelişen teknoloji mükemmel görmeyi gerektirmektedir.
