Gastro Intestinal Sistem (GIS) Kanamaları
GİS kanamaları acil servise en sık başvuru sebeplerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Genellikle halsizlik, yorgunluk, baş dönmesi veya bayılma gibi çeşitli semptomlarla birlikte görülen
GİS kanamaları genel olarak "Üst GIS ve alt GIS kanamaları olarak 2 gruba ayrılır. Siyah renkli, kötü kokulu dışkılama kahve telvesi şeklinde kusma veya kanlı kusma "Üst GIS kanaması belirtisi "iken, parlak kırmızı renkli dışkılama ise "Alt GIS kanaması belirtisi'dir. Bu bulgular aşikar GİŞ kanaması bulgularıdır.
Bunun yanında kanama miktarı az ise kendini "Dışkıda Gizli Kan Pozitifliği ", demir eksikliği, halsizlik, yorgunluk ile belli edebilir. "Dışkıda Gizli Kan Pozitifliği "özellikle 40 yaşın üzerindeki erkeklerde ve menapoz sonrası kadınlarda, gastrointestinal kanserlerin ilk belirtisi olabilir.
Kanamaların % 80-85'i üst GİS kanamalarıdır. %80'inde kanama kendiliğinden durmakta, %20'sinde devam etmekte veya tekrarlamaktadır.
Üst GİS Kanamaları Sebepleri nelerdir?
Mide ülseri
-Oniki parmak bağırsağı ülseri
-Eroziv Gastrit, Qzofajit
- Yemek borusu varisleri
-Öğürmeye bağlı yemek borusunun alt ucundaki sıyrıklar
- Mide ve oniki parmak bağırsağındaki erozyonlar
- Yemek borusu, mide veya oniki parmak bağırsağı tümörler
- Nadiren de olsa yemek borusu ülserleri, midedeki damar yırtıkları
sebepler arasında olabilir.
Alt GIS Kanamaları Sebepleri nelerdir? Hemoroid, Anal fissur, Anal Fistül
-Barsağın divertiküler hastalığı
-Barsaktaki damarsal anormallikler
-Bağırsak polipleri
- Bağırsak tümörleri
-Barsağın iltihabi hastalıkları
Nadiren de olsa, barsağın yeterince beslenememesi sonucu oluşan kolitler
Radyasyon tedavisine bağlı kolitler
sebepler arasında olabilir.
Alt gis kanamalarının büyük çoğunluğu (%80) 24-48 saat içinde kendiliğinden durmaktadır.
GİS Kanama belirtilerinin erken şekilde tespit edilmesi ve gereken müdahalelerin yapılması hastanın ileride daha büyük sorunlarla karşılaşmaması adına önemlidir.
Acil serviste öncelik hava yolu, solunum ve dolaşım stabilizasyonu ile sıvı-kan resustasyonunun başlanması olmalıdır.
Üst GİS kanamalarında Endoskopi (Özofagogastroduodenoskopi), alt GİS kanamalarında da Kolonoskopi mutlaka yapılmalıdır.
Endoskopi (Özofagogastroduodenoskopi) üst GIS kanamalarda hem tanı hem tedavi aracıdır. Zamanlamasıyla ilgili kesin kurallar olmamakla birlikte 24 saat içinde yapılması önerilmektedir.
Endoskopik tedavilerin yetersiz kaldığı hallerde anjiyografik girişimler ve cerrahi etkin rol oynamaktadır.
Riskli endoskopik bulguları olan, endoskopik tedavi imkanı olmayan veya kanaması
endoskopik tedaviye rağmen tekrarlayan hastalarda CERRAHİ tedavi düşünülebilir.
