Erkeklerde kısırlık nedenleri arasında bulunan ve en büyük erkek kısırlığı nedenlerinden birisi olarak gösterilen üreme kanallarında meydana gelmiş olan tıkanıklardır. Bu tıkanıklar çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Erkeklerde kısırlığa yol açan bu tıkanıklığın nedenlerine göre tedavi yöntemleri de değişiklik göstermektedir. Erkek üreme sisteminde spermler testislerde üretilmektedir ve epididimde hareket yeteneğini kazanır.
Olgunlaşmış olan spermler tohum kanalı aracılığı ile dışarı çıkmaktadır. Sperm hücreleri dışarı çıkarken seminal vezikül ve prostat sıvıları ile birleşerek meni içeriğini oluşturur. Kanalların tıkanık olduğu durumlarda ise menide hiç sperm hücresi bulunmamaktadır. Bazı durumlarda ise bu kanallar doğuştan oluşmamıştır. Menide hiç sperm hücresi bulunmaması durumuna obstrüktif azoospermi adı verilmektedir. Obstrüktif azoospermi durumlarında doğal yolla gebelik pek mümkün olmamaktadır.
Tıkanıklık Neden Meydana Gelir?
Erkek üreme sisteminde epididimde, vas deferens ve ejekulatuar kanallarında tıkanıklıklar meydana gelmektedir. Bazı durumlarda ise bu kanallar doğuştan oluşmamaktadır. Daha önce geçirilmiş olan tüberküloz, bel soğukluğu ya da gonore gibi enfeksiyonlar sonucunda bu tarz tıkanıklar meydana gelebilmektedir. Ayrıca bir travma sonrası oluşan kanama da bu kanallarda iletimin sağlanmamasına neden olmaktadır.
Prostat bölgesinde yer alan ejakulatuar kanallarında ise enfeksiyonların yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları, prostit, prostatta meydana gelen kistler ve prostat taşları tıkanıklığa neden olabilmektedir. Bu kanalların ince çaplı olması tıkanıklık riskini de arttırmaktadır. Fıtık ameliyatı gibi cerrahi müdahaleler sonrasında da tıkanıklıklar meydana gelebilmektedir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Tıkanıklığın çift taraflı olması azoospermiye ve sonuç olarak kısırlığa neden olmaktadır. Tek taraflı yaşanan tıkanıklarda ise diğer tarafın sağlam olması nedeniyle herhangi bir bulgu ortaya çıkmayabilir.
Tıkanıklığa bağlı olarak gelişen erkeklerde kısırlık tedavisinde vazovazostomi, epididimovaztomi ve TUR-ED gibi cerrahi müdahaleler söz konusu olmaktadır. Bu müdahaleler sonucunda tıkanıklar giderildiğinde hastaların menilerinde sperm hücrelerine rastlanabilmektedir. Bu gibi durumlarda doğal yollardan gebelik şansı bulunmaktadır.
Ancak tıkanıklığın herhangi bir şekilde giderilemediği ya da müdahale sonrasında menide sperm hücresine rastlanmadığı durumlarda MicroTESE gibi mikrocerrahi işlemleri ile testislerin içerisinde sperm hücresi araması gerçekleştirilebilmektedir. Bu şekilde elde edilen sperm hücreleri tüp bebek tedavisinde kullanılabilir. Obstrüktif azoospermi rahatsızlığında kullanılan bu cerrahi işlemler ile sperm hücresi elde etme şansı oldukça yüksektir.
