Erkek Psikolojisi
Çoğu psikolog farkında olmasa da intihar edenlerin dörtte üçü erkek olmasına rağmen, intihar eğiliminde olan erkekler profesyonel yardım aramaya kadınlardan daha az eğilimlidir (Kung ve ark., 2003).
Erkek psikolojisi, ağırlıklı olarak erkekleri ve erkek çocuklarını etkileyen veya erkeklerde yeterince araştırılmamış olan her konuyu kapsar. Yani, farkında olmadan aslında siz de erkek psikolojisi alanında çalışıyor olabilirsiniz.
Bazı örnekler:
- Klinik psikoloji: Erkeklerde intihar ve madde bağımlılığı oranı daha yüksektir.
- Eğitim psikolojisi: Erkek çocuklar 1980’lerden beri akademik olarak kızların gerisinde kalmaktadır.
- Nöropsikoloji: Ciddi beyin hasarı vakalarının çoğu erkektir.
- Gelişimsel psikoloji: Otizm spektrum bozukluğu erkeklerde daha yaygındır.
- Adli psikoloji: Mahkûmların çoğu erkektir.
- Askeri psikoloji: Savaşla ilişkili travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) çoğunlukla erkeklerde görülür.
- Spor psikolojisi: Erkekler spora kadınlardan daha fazla katılım gösterir.
Tüm bu alanları içeren bir Venn diyagramı çizilseydi, erkek psikolojisi ortak payda olurdu.
Bir alandaki gelişme (örneğin erkek çocukların eğitiminde ilerleme), diğer alanlarda da (örneğin klinik veya adli psikoloji) olumlu etki yaratabilir. Dolayısıyla erkek psikolojisi, diğer alanlardan bir şey almaz; aksine, erkeklerle ilgili bilgilerin farklı alanlara aktarılmasını kolaylaştırarak katkı sağlar.
Eğer siz de aslında erkek psikolojisiyle ilgilendiğinizi fark etmeye başladıysanız, işte sizi motive edecek üç neden:
1. Erkek psikolojisi bütüncül bir yaklaşımdır.
Psikolojinin tüm alanlarını kapsar ve cinsiyet ile cinsel yönelim çeşitliliğini kabul eder. Erkekleri kalıplara sokmadan farklı olma biçimlerini anlamaya çalışır. Kadınları anlamak da bunun bir parçasıdır: örneğin “kadınlar X dedi, erkekler Y dedi” şeklinde karşılaştırmalı bir bakış açısı sunar. Kadınlar da erkek psikolojisi alanında çalışabilir; hatta şu anda Erkek Psikolojisi Ağı’nın üyelerinin üçte biri kadındır. Erkek psikolojisi insanları birleştirir, ayırmaz.
2. Erkek psikolojisi şefkatlidir.
Toplum olarak genellikle kadınlara karşı daha fazla empati duyarız (Rudman & Goodwin, 2004). Bu “empati boşluğu” büyük olasılıkla evrimsel kökenlidir; erkeklerden koruma beklenir, korunmaları değil (Barry, 2016). Erkekler duygusal problemlerini konuşmak yerine antisosyal davranışlarla dışa vurduklarında, onlara duyulan empati azalır. İşte erkek psikolojisi, bu empati boşluğunu doldurmayı hedefler.
3. Erkek psikolojisi geçmişe değil, geleceğe bakar.
Geçmişte erkekler, kendilerine zarar veren rolleri (örneğin kahramanlık, tehlikeli işlerde çalışma, duygularını bastırma) üstlenmişlerdir. Geleceğe baktığımızda ise, erkeklerin daha anlamlı, dengeli ve tatmin edici roller üstlenebileceği, duygularını pozitif biçimde ifade edebileceği bir toplum hedeflenmektedir.
Bu nedenlerle erkek psikolojisi, psikolojinin birçok alanına olumlu bir sinerji katar. Psikologlar zaten erkek psikolojisiyle ilgili konularda çalışıyor olabilir; ancak bu çalışmaları daha bütüncül bir bakışla birleştirmek, öğrenmeyi ve uygulamayı güçlendirir.
Kaynakça: https://www.bps.org.uk/blog/male-psychology-holistic-compassionate-future-facing
Türkçeye Çeviren – Düzenleyen: Fatih Özmez
