EMDR Terapisi Nedir?
EMDR, 1980’lerde Dr. Francine Shapiro tarafından geliştirilen bir terapi yöntemidir. Bu teknik, bireyin travmatik anılarını yeniden işlemesini ve bu anılara eşlik eden olumsuz duyguları azaltmasını hedefler. EMDR, özellikle travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) ve diğer travma temelli sorunların tedavisinde etkili bir şekilde kullanılmaktadır.
Terapide, danışanın göz hareketleri, dokunsal veya işitsel uyaranlarla yönlendirilerek beynin travmatik anıları işlemesi sağlanır. Beyin, bu yöntem sayesinde geçmişte donmuş olan anıları yeniden işler ve bu anılara eşlik eden duygusal yük hafifler.
Travmalar Üzerindeki Etkisi
Travma, beynin doğal işleme kapasitesini bloke edebilir. Normalde, beynimiz olumsuz deneyimleri uyurken veya farkında olmadan işler ve onları zamanla etkisiz hale getirir. Ancak, yoğun travmalarda bu işlem yarıda kalabilir ve olayın izleri zihinde ve bedende sıkışıp kalır.
EMDR, bu noktada devreye girerek aşağıdaki faydaları sağlar:
1. Travmatik Anıları İşleme: EMDR, beynin doğal işleme mekanizmasını yeniden aktive eder ve travmatik olayları yeniden değerlendirmesine olanak tanır. Bu süreç, bireyin geçmiş anılarıyla barışmasına yardımcı olur.
2. Duygusal Yükün Azaltılması: Travmatik olaylara bağlı yoğun korku, suçluluk, utanç veya öfke gibi duygular, terapi sürecinde hafifletilir.
3. Olumsuz İnançların Dönüştürülmesi: Travmalara bağlı olarak gelişen “Ben güçsüzüm” veya “Ben değersizim” gibi olumsuz inançlar, EMDR ile “Ben güçlüyüm” ve “Değerliyim” gibi olumlu inançlarla yer değiştirir.
4. Fiziksel Semptomların Azalması: Travmalar, sadece zihinsel değil, bedensel tepkilere de yol açabilir. EMDR, bu fiziksel semptomların da hafiflemesine katkıda bulunur.
EMDR Süreci Nasıl İşler?
EMDR terapisi, genellikle 8 aşamalı bir süreçle uygulanır:
1. Ön Değerlendirme: Danışanın travmatik geçmişi ve mevcut durumu değerlendirilir.
2. Hazırlık: Danışana terapi süreci hakkında bilgi verilir ve rahatlama teknikleri öğretilir.
3. Değerlendirme: Travmatik anılar, bu anılara eşlik eden düşünceler ve duygular belirlenir.
4. Duyarsızlaştırma: Göz hareketleri veya diğer uyaranlar kullanılarak travmatik anılar yeniden işlenir.
5. Yerleştirme: Olumsuz düşünceler yerini olumlu inançlara bırakır.
6. Beden Taraması: Bedenin travmaya verdiği fiziksel tepkiler değerlendirilir ve işlem tamamlanır.
7. Kapanış: Danışan güvenli bir şekilde terapi seansından ayrılır.
8. İzleme: Gelecek seanslarda önceki çalışmaların etkisi gözden geçirilir.
Kimler EMDR Terapisinden Yararlanabilir?
EMDR terapisi, yalnızca travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) için değil, aynı zamanda aşağıdaki durumlar için de etkili bir yöntemdir:
• Kaygı ve panik bozuklukları
• Özgüven sorunları
• Yas ve kayıp süreçleri
• Fobiler
• Karmaşık travmalar ve istismar geçmişi
• Depresyon
• Kişinin hayata ve kendisine yönelik olumsuz düşünceler içerisinde olduğu tüm süreçlerde
EMDR Terapisi Neden Bu Kadar Etkilidir?
EMDR’nin en dikkat çekici özelliklerinden biri, beynin kendini iyileştirme mekanizmasını tetiklemesidir. Travma sırasında donmuş olan sinirsel bağlantılar, terapi sırasında yeniden aktive olur ve travmatik olaylar daha sağlıklı bir şekilde işlenir. Bu süreç, bireyin hem zihinsel hem de duygusal iyilik halini artırır.
Sonuç: Travmalardan Özgürlüğe Yolculuk
EMDR terapisi, travmalardan özgürleşmek ve geçmişin yüklerinden kurtulmak isteyen bireyler için etkili bir araçtır. Eğer geçmişte yaşadığınız olaylar bugün bile sizi rahatsız ediyor, duygusal ve fiziksel sağlığınızı etkiliyorsa, EMDR terapisi size yeni bir başlangıç sunabilir. Unutmayın, her birey kendi hikayesinin kahramanıdır ve EMDR ile kendi iyileşme yolculuğunuzu başlatabilirsiniz.
Uzman Klinik Psikolog Arzu Ünal