Koca bir yıl boyunca yaşadığımız şehir, aldığımız ilaçlar, sigara, alkol, katkı maddesi eklenmiş gıdalar, aşırı fastfood tüketimi, kızartmalar, kömür ateşiyle pişen etlerle vücudumuz yorgun düşer. Bunun nedeni vücudumuza giren toksinleri doğal yollarla atamamış olmamızdır. Nedir bu doğal yollar? Karaciğer, böbrekler, bağırsaklar, nefes alıp verme ve terlemedir. İşte bu durumda detoks yapmak, arınmak gerekebilir.
Detoksta amacımız vücudu toksinlerden arındırmak, vücudu dinlendirmektir. Asla aç kalmak, sadece sıvı almak, zayıflamak değildir. Detoks 3-7 günlük kısa süreli bir uygulamadır. Bu sürede kalori azaldığı için, şekerli ve yağlı yiyecekler diyetten çıktığı için kilo kaybı olabilir ama bu yağ değil su kaybıdır. Bu kilo kaybına güvenip detoks süresini uzatmamalı ve zayıflama amaçlı kullanmamalısınız.
Detoks sadece beslenmeyi düzenleyerek olmaz. Tam bir arınma hem zihinsel, ruhsal, bedensel arınmayla olur. Zihinsel ve ruhsal arınmanın yolunu en iyi siz bulabilirsiniz. Arınmanız için 45 dakika yapmaktan en çok keyif aldığınız şey ile uğraşmalısınız. Oyun oynamak, kitap okumak, film izlemek, araba sürmek, gezmek vs.. ne yapmaktan keyif alıyorsanız. Müzik dinlemek, yoga ve meditasyon yapmak, namaz kılmak vb. işlerde ruhsal arınmanıza yardımcı olacaktır.
Bedensel detoks içinse gerekli olan şey; antioksidanlar. Antioksidanlar; vücutta toksin oluşumunu tetikleyen oksidasyon sürecinin önüne geçen besin öğeleridir. A, C, E vitaminleri ile selenyum ve çinko gibi mineraller en iyi antioksidan aktivite gösteren besin öğeleridir. Bunların yanı sıra omega3-6 yağ asitleri ve D vitamini de dolaylı yoldan benzer aktivite göstermektedirler. Besinlere kırmızı rengi veren likopen, koenzim q veya bir pigment olan flavonoidler gibi, çok fazla sayıda antioksidan vardır. Bu kadar şeyi nerden bulacağız derseniz sebze ve meyveler hepsini içeriyor.
Bazı detoks listeleri sadece sıvılardan oluşmaktadır. Ancak lif olmadan detoks düşünülemez. Günlük 25-30 gr lif almalıyız. Ve bunu günde ½ -1 porsiyon kuru baklagil yemeği, 3-4 porsiyon sebze, 2-3 porsiyon meyve, 3 – 5 dilim kepekli veya tam tahıl ekmeği , ½-1 porsiyon esmer bulgur veya yulaf gevreği tüketerek sağlayabiliriz. En fazla lif içeren sebze meyveler; elma, armut, nektarin, üzüm, domates, salatalık, yeşil yapraklı sebzeler, lahana, pırasa, brokoli, kabaktır.
Detoksu sadece meyve sebze tüketerek yapamayız. Evet, her şeyin en doğalına ulaşacağız, antioksidan ile dolup taşacağız ancak vücudumuzu dört besin ögesiyle besleyerek yapacağız. Yani protein, karbonhidrat, yağ ihtiyacımızı da karşılayacağız. Tabi ki bazı değişiklikler yaparak. Mesela; protein için az yağlı yoğurt, süt ve balık; karbonhidrat için tam tahıllı ekmekler, bulgur; yağ için salatalarımıza 1 tatlı kaşığı sızma zeytinyağı gibi.
Pişirme yöntemlerinde de değişiklik yapmalıyız. Buharda pişirme en sağlıklısıdır. Haşlama yöntemi de çok sağlıklıdır ancak önemli ögeler suya geçtiğinden haşlama sularını atmayarak değerlendirmeliyiz. Fırınlama yöntemini de kullanabiliriz. Ancak kızartma, kavurma, mangalda-ateşte pişirme yöntemlerini kullanmamalıyız.
Detoksun olmazsa olmazlarından biriyse su tüketimidir. Metabolizmayı hızlandırıp, sindirimi kolaylaştırır, toksinlerin atımına yardımcı olur. Günde 2-2,5 litre ılık su tüketmeli ve güne bir bardak limonlu suyla başlamalıyız. Suyu bir seferde değil aralıklarla tüketmek gerekir.
Şöyle bir genelleyecek olursak; detoks süresince ihtiyacımız olan suyu içmeli, sebze-meyve tüketimini arttırmalı, kafeinli içeceklerden uzak durarak yerine bitki çayları tüketmeli, alkol-sigara tüketmemeli, paketli-işlenmiş ürünleri diyetten çıkarmalı, tuzu azaltarak yerine başka baharatlar kullanılarak tat verilmeli, günlük yarım saat tempolu yürüyüş ile de arınma desteklenmelidir.
Eğer zaten Ege-Akdeniz diyeti şeklinde beslenen, sebze-meyve tüketen, spor yapan, sigara içmeyen biriyseniz o zaman zaten her gün detoks yapıyorsunuz demektir.
Bu arada hamileler, emzikliler, tansiyon problemi olan kişiler, diyabetliler, çocuklar, diyaliz hastaları, kanser hastaları, organ yetmezliği olanlar, yakın zamanda operasyon geçirmiş olan kişiler detoks diyeti uygulamamalıdır.
Sağlıklı beslenmeye adım atmak için detoks programı sonrası en ideal zaman ya da diyete başlamayı düşünenler detoks programından sonra daha verimli bir diyet süreci geçirebilirler.
