İlköğretim çağında çocuklarımızın dikkati çok çabuk dağılıp çok zor toparlanabilmektedir. Öyle ki ufacık bir ses, görme alanlarına giren ufacık bir görüntü ile dikkatleri dağılabilmekte ve derse geri dönmeleri zorlaşabilmektedir. Her dikkat eksikliği dikkat eksikliği bozukluğu değildir. Hafif düzeylerde olan, çocukların akademik başarısını etkilemeyen, ders çalışırken çok problem yaratmayan, kolay dağılsa da çabuk toparlanan durumları hastalık kabul edip hemen tedavi vermiyoruz.
Çocuklarımızın, gençlerimizin hatta kendimizin hafif düzeyde dikkat eksiliği olduğunda alınacak başlıca önlemlerin başlıcaları: ortamın çok az eşya içermesi; fazla aydınlatma olup dikkati dağıtmaması, aynı şekilde fazla loş olup dikkatini azaltıp uykuya neden olmaması; dışarıdan ses gelip dikkati dağıtmaması örneğin televizyonun sesinin yüksek düzeyde olup çalıştıklarına yoğunlaşmasını engellememesidir. Bunun yanında cep telefonunun yanında bulunması da, sık sık “Arayan oldu mu, mesaj geldi mi, arkadaşım not yolladı mı?” şeklinde sürekli olarak kafasını karıştırıp dikkatini dağıtacağından, doğru olmayacaktır. Çalışma süresinin uzaması da dikkati dağıtacağı için bir oturuşta 20-25 dakikayı geçmemelidir. Aynı şekilde dersten kalkıldığında ara 3-4 dakikayı geçmemeli ve ara verildiğinde televizyonun karşısına gidilmemelidir. Bunun nedeni süre uzadığında derse geri dönmenin ve konsantre olmanın zorlaşmasıdır. 10-15 dakikayı geçen aralarda tekrar konsantre olup yoğunlaşmak iyice zor olmaktadır. Tek başına çalışmak yerine çalışmak isteyen başka bir arkadaşıyla birlikte çalışmak da dikkati arttırıp yoğunlaşmayı kolaylaştıracaktır. Çünkü kişi tek başına olduğunda bir süre sonra dikkati başka yönlere gitmekte ama başkasıyla birlikte olduğu zaman dikkati çok kısa gitse bile geri dönebilmektedir. Bu yüzden çocuklarımız ders çalışırken elimize kitabımızı, dergimizi, bilgisayarımızı alıp onun yanında oturmak ders çalışmalarını kolaylaştırıp sıkılmalarını azaltacaktır. Aç olmak kadar midenin tıka basa dolu olması da konsantrasyonu azaltacak ve açlık dikkatin yemeğe yoğunlaşmasını arttırırken aşırı tok bir karın uykuya yönelecek vücutta dolaşan kan çalışmak için beyni besleyeceğine sindirim için midenin yolunu tutacaktır.
Moral bozukluğu ve can sıkıntısı da düşüncelerin bu konulara yönelmesine neden olacağından çalışmaya otururken düşünceleri dışarda bırakmanın yolu bulunmalı, bu konuda yoğunlaşabilmeye çalışılmalıdır. Uykusuzluk da dikkati azaltacağından, konuyu anlıyor olsak bile uykusuzken çalışmamalı, hiç olmazsa 15-20 dakika kestirip tekrar dersin başına oturmayı tercih etmeliyiz.
Bütün bunlara dikkat etmek, dikkati azaltacağını düşündüğümüz konulardan uzak kalmak ve yoğunlaşabilmeyi sağlamak için ortam koşullarının optimum düzeyde olması gerekir. En son olarak motivasyonun yani ders çalışma arzusunun da dikkat konusunda önemli olduğunu gönülsüz ve ilgisiz çalışan bir öğrencinin dikkatini en son yoğunlaştıracağı şeyin dersleri olduğunu, dersin başında otursa bile dikkatinin verip çalışmasının zor olduğunu unutmamalı ve onu motive etmenin yollarını bulmalıdır. “Bütün bunlar olduktan sonra ben de dikkatimi verebilirim” diye düşünüyorsanız haklısınız.
