Çocuğumda ishal olup olmadığını nasıl anlarım?
Kaka yapma her çocukta farklıdır; ne sıklıkta yaptığı, neye benzediği ve ne kadar yaptığı çocuktan çocuğa değişebilir. Çocuğunuz için neyin normal olduğunu siz bilirsiniz, bu yüzden bir anormallik olduğunu belirleyecek olan sizin gözleminizdir.
İshal sulu, gevşek kakadır. Çocuğunuzda varsa, muhtemelen günde en az üç kez kaka yapacaktır. Çocukların çoğunda kaka ile rahatlayan karın ağrıları da görülmektedir.
İshale eşlik edebilen diğer şikayetler şunlardır:
- Kusma
- Ateş
- Eklem ağrısı
- Baş ağrısı
Küçük çocuklarda ishal sık görülen bir tablodur ve çoğu, beş yaşından önce en az bir kez ishal olur. Genellikle bir hafta içinde iyileşir ve çoğu zaman hastaneye gitmeyi gerektirecek bir tablo gelişmez. İshal döneminde yapacağınız en önemli şey, çocuğunuzun susuz kalmamasını sağlamak için bol miktarda sıvı vermeye çalışmaktadır.
Çocuğumda ishale neden olan nedir?
Çocuklarda kısa süreli ishale genellikle virüsler neden olur, ancak bazen gıda zehirlenmesi, besin allerjisi gibi nedenlere bağlı da ishal görülebilir.
Virüsler; Rotavirüs ve norovirüs gibi bir çok virüs çocukluk döneminde ishale neden olabilir. Rotavirüs, çocuklarda, özellikle ilk 3 yaşta ishalin en yaygın nedenidir, hasta biriyle temas ile kolayca yayılır. Rotavirüs aşısının kullanılmaya başlanmasından bu yana ağır vakalarda ciddi düşüş yaşandı.
Rota virüsü belirtileri şunları içerir;
- Yüksek ateş
- Kusma
- İshal
- Karın ağrısı
- Kramplar
Gıda zehirlenmesi; Gıda zehirlenmesine genellikle salmonella, e-coli veya kampilobakter gibi bakteriyel bir enfeksiyon neden olur, ancak bazen bir parazit de neden olabilir. Belirtileri şöyledir; hasta hissetmek , karın ağrısı ve krampları, ateş, yorgunluk, ağrı ve titreme.
Gıda alerjisi veya intoleransı; Çocuğunuz belirli bir yemeği yedikten sonra ishal oluyorsa, bu bir alerji veya intolerans belirtisi olabilir. Şikayetler, yemeği yedikten birkaç dakika sonra veya 12 saate kadar olan aralıkta ortaya çıkabilir. Allerjinin diğer bulguları ağız çevresinde, boğazda kulaklarda kaşıntı, kabarık-kaşıntılı döküntü, yüzde-özellikle ağız çevresi ve gözlerde şişme, kusmadır. Çocuklarda yaygın alerjenler arasında süt, yumurta, yer fıstığı ve diğer kuruyemişler, balık ve kabuklu deniz ürünleri bulunur. Çocuğunuzda ishal ile birlikte egzama da varsa ,alerji unutulmamalıdır.
Viral enfeksiyonlar sırasında, süt nedeniyle şişkinlik, karın ağrısı olabilir, buna allerji demek doğru olmaz, intolerans olarak kabul edilmelidir.
Antibiyotikler; İshal, antibiyotik tedavisinin sık görülen bir yan etkisidir. Antiboyik kullanırken probiyotik verilmesi de önerilebilmektedir. Antibiyotik kullanımı ile bağırsak florası değişmekte, normale dönebilmesi 2 yılı bulabilmektedir. Günümüzde bağırsak florasının önemi üzerinde daha fazla durulmaktadır, ve flora ayrı bir organ sistemi olarak değerlendirilmekte, hastalıklar, kilo ve bağışıklık üzerine etkileri bilinmektedir. Gereksiz yere antibiyotik kullanmamamız için önemli bir nedendir.
Kirlenmiş su; Kirli, kontamine sular ile parazitler, bakteriler ve çeşitli organizmalar ağız yoluyla alınarak sindirim sistemine ulaşırlar. Bazen ishal birkaç hafta sürebilir, ancak genellikle uygun ilaçlarla etkili bir şekilde tedavi edilebilir.
Bebeğimin ishali diş çıkarmadan mı kaynaklanıyor?
Bazı anne-babalar, ishalin diş çıkarmadan kaynaklanabileceğini düşünürler. Birçok aile, diş çıkarma sırasında çocuklarının kakasında bir miktar değişiklik olduğunu gözlese de, diş çıkarmanın gerçek ishale neden olduğuna dair hiçbir kanıt yoktur. Diş çıkarma döneminde kaka biraz yumuşayıp sayısı biraz artsa da gerçek bir ishal gibi değerlendirmek doğru olmaz.
Bebeğimin ishali için evde ne yapabilirim?
Yapılması gereken en önemli şey kaybettiği sıvıyı yerine koymaktır. Küçük çocuklar, özellikle ishal ile birlikte kusmaları da varsa, yetişkinlerden çok daha hızlı susuz kalabilirler.
Çocuğunuza sık sık az miktarda sıvı verin, emiyorsa sık sık emzirin. Meyve suyu ve gazlı içecekler ishal ve karın ağrısını şiddetlendirebileceği için verilmemelidir.
İshal durdurucu ilaçlar kullanılması, özellikle küçük çocuklarda uygun değildir.
Ne zaman doktoruma başvurmalıyım?
Eğer şu bulgular varsa en kısa zamanda hastaneye başvurmanızda fayda vardır;
- Gözlerde çökme, dudaklarda kuruma, idrarda azalma gibi su kaybı bulguları varsa
- Safralı kusmaları varsa
- Kakasında kan ve mukus varsa
- Şiddetli karın ağrısı varsa
- İshal 1 haftayı geçtiyse
- Çok sık dışkılaması varsa
