Herkese merhabalar.
Bugünün konusu DEMİR EKSİKLİĞİ.
Türkiye de çok sık ve en çok kadınlarda, benim de danışanlarımda en sık ve çoğunlukla karşılaştığım durum Demir eksikliği.
Peki vücutta demir neden gerekli?
Demir vücutta oksijeni taşıyan kırmızı kan hücrelerinin üretiminde kullanılır. Eğer eksikliği varsa bu hücrelerde azalır. Dolayısıyla oksijen de azalır ve anemi oluşur.
Eksikliğini nasıl anlıyoruz?
Eksikliğini anlamak için kan sayımı gerekmektedir.
Demir, Ferritin, Hemoglobin ve Hematokrit değerine bakıyoruz ve doktor kontrolünde olması gerekiyor.
Hemoglobin 11’in altında
Hematokrit 35’in altında
Demirin 50’den altında
Ferritin 13’ten azsa artık halsiz hissetmeniz çok normal.
Tek başına birinin eksik olması tanı için yeterli değildir.
Peki demirden bahsedecek olursak: 2 çeşit demir bulunmaktadır.
Hem demir hayvansal kaynaklı olup diğer besinlerin emiliminden etkilenmez. Yani etin yanında yoğurt tükettiğinizde emilimini engellemiş olmayız.
Hem olmayan demir yani non-demir. Bu da yumurta ve bitkisel kaynaklı besinlerde bulunan demir çeşidi. Ancak bu demirin emilimi diğer besinlerden etkilenmekte. Ancak artırmak için C vitamini yüksek besinlerle tüketerek emilimin artırmamız da mümkün. Kahvaltıya meyve eklemek de güzel bir alternatif olabilir. Bu demirin emilimini artırmak için kahvaltıda yaptığımız en büyük hata çay tüketiyoruz.
Peki çayı ne zaman tüketiyoruz?
Öğünlerden bir saat önce veya sonra tüketebilirsiniz.
Brokoli ve ıspanak demir içeriği yüksek besinler kategorisinde ancak pişirme şekli emilime etkisi açısında oldukça önemli. Metal kaplar da emilimi etkileyen faktörler içerisinde.
Günlük alım miktarı:
Erkek: 8-10 mg
Kadınlar için: 18 mg diyebiliriz.
Vegan ve vetajeryanlar için ise besinler kısıtlı olduğu için gereksinme daha fazladır ve 33 mg gibi.
Kaynakları : Kırmızı et, ıspanak, kuru erik, kayısı, üzüm gibi kuru meyveler, mercimek, yumurta, karaciğer, pekmez, uskumru, alabalık, beyaz fasulye
Eksikliğinde : Aynı D vitamini eksikliğinde olduğu gibi Konsantre olamıyor veya halsizlik yaşıyorsanız demir eksikliği olabilir. Kadınlarda ek olarak saç dökülmesi ve kilo verememe gibi durumlarla karşılaşabiliyoruz.
Kan sayımı yaptırıp doktora gösteriyoruz ve takviyeleri kullanıyoruz. Diyetle bunu destekliyoruz ve gün içerisinde tüketilen çay miktarına ekstra dikkat edilmeli.
Bu durum sporcular için direk performansı etkilediği için oksijen kıymetli.
