Binge Eating Disorder (Tıkanırcasına Yeme): Bedeni Değil Zihni Doyurmak
Yapılan çalışmalara göre yeme bozukluklarının altında çoğunlukla bireyin yüzleşmekten kaçındığı duygusal durumlar yer alır. Beynin en kolay dopamin salgılama yollarından biri olan yemek yeme davranışı, bu zorlayıcı duyguları bastırmanın hızlı bir yolu hâline gelir. Özellikle tıkanırcasına yeme davranışında amaç bedeni doyurmak değildir; kişi çoğu zaman doyma hissini oldukça geç fark eder.
Binge eating davranışı genellikle bir kontrol kaybı olarak tanımlanır. Ancak bu tanım eksik kalır. Burada kaybedilen şey kontrolden çok, duyguyla kurulan sağlıklı temastır. Yemek, bir süreliğine hissedilen boşluğu doldurur; utancı, sıkıntıyı, yalnızlığı, bir travmayı ya da tanımlanamayan huzursuzluğu bastırır. Kısa vadede rahatlatıcı olsa da bu etki geçicidir ve bu nedenle davranış tekrar eder.
Zamanla yemek, bir rahatlama aracından çıkarak zihinsel bir düzenleme mekanizmasına dönüşür. Özellikle olumsuz duygular yükseldiğinde yemek devreye girer. Kişi kendini yalnız hissettiğinde, boşluk duygusuna düştüğünde ya da içsel bir huzursuzluk yaşadığında bu hissi yemekle doldurmaya çalışır. Beden, duyguyla yüzleşmek yerine onu bastırmayı öğrenir.
Zihinde yanlış kurulan bu düzenleme mekanizması, bir süre sonra suçluluk duygusunu da beraberinde getirir. Suçluluk yeni bir duygusal yük yaratır ve döngü yeniden başlar. Bu noktada sorun irade eksikliği değildir. Asıl problem, duygularla kurulan ilişkinin tek bir baş etme yoluna indirgenmiş olmasıdır.
Hazırlayan:
Uzm. Psk. Mustafa Cem Oğuz
Stajyer Psk. Dilara Merve Aydın
