Anormal uterus kanamaları

Anormal uterus kanamaları, kadınların yaşam kalitesini olumsuz etkileyen önemli bir sağlık sorunu olup genel olarak hormonal dengesizliklerden veya doku bozukluklarından kaynaklanmaktadır. Bu makalede anormal uterus kanama nedenlerini ve tedavi yöntemlerini tartışacağız;

Anormal uterus kanamaları

Anormal Uterus Kanamaları;

Kadınların yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ciddi bir sağlık sorunudur. Doğal düzende kendisini takip ederek gününü ve ilişkilerini planlayan kadın, bu düzenin bozulması ile tahmin edilemez bir vücut düzeni ile başa çıkmak zorunda kalır. Sonuçta kadın, mutsuz, halsiz, kendine güven sorunu yaşayabilen biri haline gelebilir. Olağan beklediği kanamanın fazla olması da yine bu açıdan değerlendirilmelidir. Hem miktarı hem düzeni değişmiş bir adet kanaması kadının rutinini onun yaşam kalitesini ciddi bir şekilde bozacaktır.

Normal menstruasyon, beyindeki çok özel bir bölge olan hipotalamustan başlayan sinyallerle düzenlenmektedir. Bu işleyiş düzenine hipotalamo pituiter ovaryan aks denilmektedir. Hipotalamustan gelen moleküler sinyallerle kendine bir plan oluşturan hipofizer bez, uygun oranlarla yumurtalığı uyaran bir takım hormonal moleküller salgılayacaktır. Yumurtalığın bu sinyallere cevabı, yumurta kesecikleri olan foliküllerin aktivasyonu ve büyütülmesi olacaktır. Belirli bir büyüklüğe ulaşan foliküllerden salgılanan hormonlar sayesinde de uterus fizyolojik olarak gebeliğe hazır hale getirilmesi amaçlanır. Olası bir gebelik sürecinde döllenmiş yumurtadan gelişmeye başlayan dokuyu (blastokist)  kabul edebilmek için rahim duvarı (endometrium) kalınlaşır ve süngerimsi bir hal alır. Hipotalamus (sistemin beyindeki orkestra şefi) kendine yumurtalıktaki yumurta adacıklarından gelen hormonel geri bildirimle uygun sayıda yumurtayı döllenebilmesi için hazırlar, yine bu yumurta adacıklarından salgılanan hormonlarla rahim duvarı kalınlığı optimal hale gelir. Yumurta üretildikten sonra sperm ovum birleşmesi sağlanması için kısa bir süre vardır. Bu işlem rahmin tüplerindeki son derece özel bir bölgesinde gerçekleşir. Birleşme olmaması halinde (rutin olan budur) yumurtalıkta gebelik bekleyen folikül (yumurta adacığı) artığı hücreler, hazırlık yaptıkları gebeliğe dair hormonel sinyal alamayınca hormon salgılanmasını bırakırlar. Bu sayede kalınlığı artarak süngerimsi bir hal alan rahim duvarı (endometrium) kendini besleyen hormonel destekten mahrum kalır. Sonuçta besleyici damarları büzülür, kan akımı kesilir, ve süngerimsi yapı bozulmaya başlar. Kan ve enerji desteğinden mahrum kalan rahim duvarı dokusu çürümeye başlar ve kendini sağlam dokudan bırakarak rahim içine, oradan rahim boynuna, rahim ağzına ve vajinaya bırakır. İşte ilk kanın vajinadan çıkmasıyla kadın, sürecin sonunu fiziksel olarak değerlendirebileceği adet kanamasının ilk gününü yaşar. Çok ilginçtir ki kanamanın başladığı ilk gün eğer uyarılar devam ediyorsa bir sonraki sürecin de ilk günü demektir aslında. Bu yüzden gebeliklerde takip edilen ve zaman planlaması yapılırken bakılan hep bu belirgin ilk gün olmaktadır. Bir sonraki yumurta oluşumunun başladığı ilk gün aynı zamanda önceki adet döneminde rahmin temizlenmeye başlamakla sonuçlanan ilk gün olmaktadır. Böylelikle bir adet döngüsü (menstural siklus), başlamış, diğeri sonlanmış olur.


Normal menstüral siklus süresi 22 - 35 gün arası olarak kabul edilmektedir. Bu sürelerin saha kısa olmasına sık menstürasyon, sürenin uzun olmasında da yavaş-uzun süreli menstüral siklus denilir. Aynı şekilde kanama miktarı için de tanımlamalar vardır. Kanaması gereken miktardan fazla olan kanamalara aşırı menstüral kanama, az omiktardaki kanamalara da azalmış menstüral kanama denilmektedir. Menstüral kanamanın hiç olmamasında da amenore  denilmektedir. Amenorenin üretken bir kadındaki en sık sebebi "gebelik" tir. Bu yüzden adeti geciken (kanaması başlamamış) kadında ilk akla gelen sebvep gebelik olmaktadır.

Bütün bunlar anormal uterus kanamlarını tarif ederken kullanılan ifadelerdir. 

 


Anormal uterus kanamasının sebepleri nelerdir?

Amenore oluşturabilecek gebelik ve menapoz dışındki en sık sebepler hormonel dengesizliklerle açıklanır. Buna sebep olan endometriozis hastalığı önemli bir durumdur. Endometriozis, rahim duvarı dokusunun normalde olması gereken yer olan rahmin iç bölgesi dışında herhangi bir yerde konuşlanması durumudur. Anormal kanama yapan diğer nedenler, adenom yapılar, myom (fibroid yapılar), anovulasyon, polipler, yaralar, rahim ağzı veya vajinaya ait nedenler,  hatta malignitelerdir (kanserler).

Anovulasyon dediğimiz durumu açmak gerekirse normal döngünün ortalarında bir yerde yumurtlama gerçekleşmesi gerekir ki yumurta artığı hücrelerce salgılanacak hormonlar döngüde süre mekanizmasını kurgulayabilsin ve kanama gerçekleşecek rahim duvarının kalınlaşmasına katkıda bulunsun. Bu gerçekleşmeyince hormon desteği alamamış uterus adete hazır hale gelemez. Özellikle Polikistik Over Hastalığı olarak bilinen PKOS, ta uzun süren adet sürelerinin en önemli sebebi bu anovulasyon meselesi olmaktadır.


 

Belirtiler;

Üretken döneminde (reprodüktif dönem) kadınlar en çok süresi sıklaşmış veya düzensizleşmiş miktarı artmış vajinal kanama tarifini yapmaktadırlar. Normalde kullanılan günlük ped sayısının iki katına çıkması, kullanılan peddeki kan miktarının artması olarak da tanımlamalar yapılmakdır. Tüm bunlar anormal uterus kanamalarını göstermektedir. 


 

Yaklaşım;

Anormal uterus kanaması olan kadınlara yaklaşımda önce sebebin ortaya konması çok önemlidir. Açıkçası anormal kanama, yapısal bir bozuluktan mı yoksa anormal bir hormon düzeninden mi kaynaklanıyor belirlemek gerekmektedir. Bu sebeple uzman hekimin muayenesi vakit geçirmeden yapılması gereken işlerden biridir. Hekimin muayene ve gerek sonografik gerekse de radyolojik görüntüleme yöntemleriyle incelemesi muayenesinin bir parçası olmalıdır. Durum hakkında karar vermek adına lüzumu halinde ileri inceleme yöntemleri olan laboratuvar ve patolojik çalışmalar da istenmelidir. 


 

Tedavi yöntemleri;

Nedenleri ortaya konulmuş olan anormal uterus kanamasına yaklaşımlar değişmektedir. Nedene göre tedavi şekilenmektedir. 

  • Hormonal tedaviler;
  • Cerrahi müdahaleler;
  • Rahim içi araç uygulamaları;
  • Medikal tedaviler;

Bu yöntemlerden herhangi birine karar vermek hekim  - hasta iletişimi ile mümkün olacaktır. Uygun koşullarla uygun tedavinin yapılması kadının karakterine, çocuk beklentisine, sağlık durumuna, psikolojik durumuna, ekonomik durumuna vs. farklılıklar gösterebilir. En etkili ve en uygun yöntemin seçilmesine hekim hasta görüşmesi sonucunda karar verilmelidir. 


 

Sonuç;

Anormal uterus kanamaları, kadın sağlığı üzerinde önemli etkisi olan bir hadisedir. Bu sebeple erken tanı ve uygun tedavi gereklidir. Daha büyük sorunlara dönüşmemesi açısından bir an önce hekime başvurmak, uygun yaklaşımla tedavi sürecini başlatmak gerekir. 

                                                                                                                                                       Op. Dr. Mahmut Tolga AYAN

Bu makale 11 Aralık 2024 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Op. Dr. Mahmut Tolga Ayan

Op. Dr. Mahmut Tolga AYAN 1978 Trabzon Doğumlu. İlk, orta ve lise eğitimini Trabzon’da tamamladı. KTÜ İktisadi ve idari Bilimler Fakültesinde Uluslararası İlişkiler okudu. Gülhane Askeri Tıp Akademisi (GATA)  Tıp Fakültesi’nde başladığı ve sonradan yarım bıraktığı tıp eğitimini 2007 yılında İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’ nde tamamladı. Bayburt ve İstanbul ilinde Acil hekimliği, Aile hekimliği, Ambulans hekimliği, İşyeri hekimliği pozisyonlarında çalıştı. Uzmanlık eğitimini Maltepe Üniversitesi Tıp fakültesinde 2021 yılında tamamladı. Maltepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, İstanbul Pendik Medikal Park Hastanesi, İstanbul Kozyatağı Central Hospital kurumlarında kadın doğum uzmanı olarak çalıştı. 2022 Temmuz itibariyle Sakarya Özel Bilge Hastanesi, 2023 Haziran Özel Düzce Çağsu Hastanesi, 2024 14 Ekim itibariyle de yeniden Sak ...

Etiketler
Anormal Uterus Kanamaları
Op. Dr. Mahmut Tolga Ayan
Op. Dr. Mahmut Tolga Ayan
Sakarya - Kadın Hastalıkları ve Doğum
Facebook Twitter Instagram Youtube