Anne – babalar dikkat!

Anne – babalar dikkat!

Yaş Gruplarına Göre Teknolojik Araç Kullanımı

       Çağımız bilim ve teknoloji çağı… Nesil yenilikçi ve her daim gelişmeye açık bir nesil.Hal böyle olunca eski kültür kuşağında olan insanların bile günümüzde sosyal ağlardan, teknolojiden yararlandığını görmekteyiz. Bir zamanlar çoğu insanın evinde Televizyon yoktu şimdi ise herkesin evinde her bir odada adeta süs eşyaları gibi duvara monte edilen ya da masa üstünde bulunan birkaç Televizyon, Birkaç adet Bilgisayar(PC), Akıllı Telefon,Tablet vs… Bunların zararlı ürünler olduğunu savunmuyoruz. Sadece doğru yaşlarda doğru şekilde istifade edilmeyen ürünlerin kişiye yararlı değil; bilakis zararlı olabileceğini ileri sürebiliriz. Mesela Televizyonun izlenme mesafesi, Bilgisayar başında durma süresi ve pozisyonu, Hep aynı parmaklar ile tuşlarına dokunduğumuz telefonun bedenimiz ile duyu organlarımıza büyük oranda zarar vermektedir. Herşeyin belli bir ölçüsü ve herşeyin belli bir sınırı olması gerektiği anlayışı ile hareket eden kuralcı kişilerin daha yaratıcı ve daha başarılı kişiler olduğunu da yapılan araştırmalar doğrultusunda ifade etmek yerinde olur.    Anne ve babaların çocuk yetiştirirken özellikle en çok dikkat etmeleri gereken konulardan biri de onların çocuklarına ödül niyetine Tv ve teknolojik araçları sunmamalarıdır. Çağımızda teknolojik ağın gelişimi ile birlikte Tv ve PC karşısında haddinden fazla zaman harcamamaları birçok anne ve baba için çocuğu kontrol altına alma aracı olsa da bu aslında çocukların yaş dönemlerine göre ayrı ayrı sorunlar doğurabilir. Mesela çocuk daha beşikten çıkmıştır, emeklemeye başlamıştır ve biraz da hareketlidir ki doğası gereği eline aldığı herşeyi merakla inceler ama bazen de bir yerlere bir şeyler atıp durabilir. Çocuk sussun ya da yerinde dursun yaramazlık yapmasın diye:  “Hadi evladım gel sana Tv açayım, al sana tablet istediğin kadar oyun oyna!” gibi…

       İnanıyorum ki birçok Ebeveyn, kendi çocuklarının elektronik araçları koşulsuz ve sınırsız kullanımlarının onların dil becerilerinden sosyalleşmesine, dikkat ve konsantre olma becerisinden hafızasına kadar bir çok hangi ölçüde etkilediğinin farkında olsa belki de çocuk eğitiminde en hassas oldukları ve dikkatlerini verecekleri taraf, çocuklarının elektronik aletleri doğru zamanda ve doğru şekilde kullanmalarını  üzerine olurdu.

Yaş Gruplarına Göre Çocukların Tv İzleme Durumu

0-3 YAŞ / Tv İzleyemez:
3 yaş öncesi çocukları kesinlikle Tv izleyemez, elektronik ürünlerle meşgul olmamalıdır. Bu durum yerine getirilmediği takdirde çocuklarda türlü türlü gelişimsel bozukluklar meydana gelebilir.

Ø Ekranlar bebeklerin gelişmememiş derinlik, boyut, şekil, zemin algılarını bozabilir.

Ø Dil gelişimi gibi problemleri meydana gelmektedir.

3–6 YAŞ/ 0.5–1 Saat Tv İzleyebilir:

       Zihinsel gelişim için doğal oyunlar ve çevre etkileşim halinde olmalıdır. Bilişsel süreçlerin, dikkat, odaklanma, küçük ve büyük psikomotor becerilerin en etkili şekilde tanımlanması için çocukları özellikle bu yaş döneminde doğru yönlendirmek gerek. İletişimden yoksun bir ortamda çocukların ilk başvurduğu araç elektronik araçlardır. Bir çocuk aşırı derecede bu araçlar ile meşgul ise bunun iki sebebi vardır.

1-    Çocuğa yeteri kadar zaman harcanmıyor. İletişim oldukça zayıftır Anne-Baba-Çocuk üçgeninde.

2-    Çocuk elektronik araçları kontrolsüz bir şekilde kullanmayı öğrenmiştir. Anne ve babanın koşulsuz ödül olarak sunduğu araçlardan biri haline gelmiştir mevcut ürün.

6–9 yaş/ Maximum 1 Saat Tv İzleyebilir:

       Çizgi film, belgesel gibi yararlı programlar izleyebilir. Cinsellik ve Şiddet içerikli yayınlardan kontrollü bir şekilde uzak tutulmalıdır. Şiddet içerikli korku filimleri diye nitelendirdiğimiz filmler bilindiği üzre çocuklar üzerinde derin  travmaların yaşanmasına sebebiyet vermektedir.Bu travmalar çocukluk döneminde meydana gelir ve bastırılır bir müddet. Sonraki yaşlarda ise mutlaka o filmde etkilendikleri bir sahnenin bir benzerini görmesiyle beraber(Ket vurma) kişiyi yoğun korku ve tedirginlik sarmaktadır. Anne ve Babanın bu konuda çocuğu rahatlatan düzeyde bilgilendirici tavırları, çocuğun gelişimsel süreçlerini olumlu yönde etkileyecektir.

9-12 YAŞ/ Maximum 1-1.5 Saat Tv İzleyebilir:  

       Belgesel ve çizgi film, erişkinlere özel programları takip edebilir Anne –Babanın kontrolünde izleme sınırlaması olmalıdır. Aksi halde çocuklarda kişilik gelişimi zamanı bir tembellik, pasifleşme, söz dinlememe, istediği olmayınca agresif tutumlar sergileme, inatlaşma gibi davranışların meydana gelmesi söz konusu olabilir. İnatlaşan çocuklar ile çoğu Anne-Baba baş edememektedir. Bu da zaman zaman Anne ve Babayı çocuklarına zor kullandırmaya kadar götürüyor malesef.

12- +(Yukarısı) YAŞ/ 2 Saat Tv İzleyebilir:

      Çocuk ile izleyeceği programların içeriği konusunda herşeyi kendisinin idrak etmesini sağlayacak yönde eyleme geçmek gerek. Tv izleme alışkanlığının zararlı bir alışkanlık olduğunu Anne-Baba’nın sık sık söylemeye çalışması yerine çocukları kontrollü bir şekilde bunu düşündürtmeye yöneltmek daha doğru bir yaklaşım olur.

         Ebeveyn olarak siz Anne ve Babalar, çocuklarınız için modelsiniz. Sürekli açık tuttuğunuz ve zamanınızın büyük çoğunluğunu Tv’ye bakarak geçirdiğiniz bir evde onlara Tv’ye bakma diyemezsiniz. Televizyon hem görsel hem de işitsel uyaranlara sahip, dikkatleri hızlıca üzerine çekmeyi sağlayan teknolojik araçların başında gelmektedir. Anne ve Babaların bu konuda biraz daha hassas olabileceğini ve daha doğru davranışlar ile çocuğun yapmasını istediği bir şeyleri onların yapması yönünde ihtiyaç duyulan ortamı oluşturabileceğini düşünüyorum. Aksi halde çocuklarınızın davranışlarını kontrol etmede oldukça zorlanabilirsiniz.

       Anne ve Babaların birbiri ve çocuk ile olan iletişiminin de çocuğun davranışlarının üzerinde etkili olduğunu söylemişken özellikle bu konuda daha tutarlı ve kararlı olduğumuzu mutlaka çocuklarımıza gösterebilmemiz gerektiğinin de farkında olmalıyız. Çocuk, Annenin: "Hayır evladım, sana yüklediğimiz görevleri yerine getirmediğin sürece senin televizyon, tablet, bilgisayar vs. gibi araçlar ile zaman harcamana izin vermeyeceğim." sözüne karşılık çocuk, Babasından:  " Olsun yaaa evladım senden değerli mi bu aletler? Biz zaten senin için varız, senin için aldık bu ürünleri ve istediğin kadar kullanabilirsin. " gibi cümleleri duyması Anne ve Baba'nın çocuk üzerindeki hakimiyetini tamamen sarsmaktadır.Ve çocuğu bu iletişim bozukluğunun akabinde kontrol altında tutmak da ebeveynler için hiç de kolay olmamaktadır. O nedenle Anne ve Babanın öncelikle ev içinde birbirlerini ezmek yerine destekleyen yönde geliştirdikleri diyaloğu sürdürmeleri onların çocuğu terbiye ederken ki işlerini de oldukça kolaylaştıracaktır.

        Çocuklarda gerek ergenlik dönemi öncesinde gerekse de sonrasında  meydana gelen bir takım karanlık gece ve karanlık korkusu, Anne veya Babasını yitirme üzerine geliştirdiği anksiyetik duygular ve Temizlik üzerine  geliştirdikleri türlü türlü obsesyonların oluşmasında izlenilen filmlerin payı büyüktür. Sınırlı yaşlara hitap eden ancak Anne ve Babalar tarafından koşulsuz izletildiği ya da belirli bir sınır konulmadığı için çocukların kendilerini kontrol edemeden izlememesi gerektiği halde birtakım korku filmleri ve şiddet içerikli filmlerine yöneldiğini söyleyebiliriz.

Bu makale 9 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Psk. Cevher Sönmez

Etiketler
Dil gelişimi
Psk. Cevher Sönmez
Psk. Cevher Sönmez
Mersin - Psikoloji
Facebook Twitter Instagram Youtube