Aile Tutumları
Herkese merhaba, çocuk yetiştirirken ailelerin akıllarına, hangi, tutum ve davranış içerisinde olmalıyız ? Gibi sorular gelebilmektedir. Süreç içerisinde bu tutumlar doğal olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Örneğin, çocuğun hayatını tehdit edici bir olay yaşandığında aile doğal olarak Koruyucu Aile Tutumu’na uygun şekilde davranışlar gösterebilir. Gelelim tutum ne demek ? Tutum kelimesi; ‘’ Bir sorunu ele alma şekli, davranış anlamına gelmektedir.’’ Aile Tutumları ise çocuk yetiştirirken ebeveynlerin; çocuklarına yönelik davranış ve düşüncelerini içermektedir. Bu davranış ve düşünce kalıpları ise süreğen bir şekilde tekrar edildiğinde tutum olarak çeşitli kategoriler ile sınıflandırılmaktadır.
Otoriter Aile Tutumu:
Çocuğa kendi idealleri doğrultusunda şekil vermek isteyen ve bu düşüncelerini gerçekleştirmek için baskıcı, cezadan kaçınmayan, aşırı disiplinli hoşgörüsüz ve kısıtlayıcı ebeveyn davranışları oluşturmaktadır. Bu tutumun hakim olduğu ailelerde sert bakış, bağırma, cezalandırma ve çocuğu yola getirmek adına her türlü davranış görülmektedir.
İlgisiz Ebeveyn Tutumu:
Bu tip anne ve baba tutumlarında ebeveynler çocuklarına karşı ilgisiz sevgisiz ve boş vermiş bir tutum sergilemektedirler. Anne ve baba çocuğun nerede olduğu ile ilgilenmez, çocuğun çevrelerinde bulunmasından hoşnut olmazlar. Çocuk ailesi tarafından korunduğunu hissetmez.
Koruyucu Aile Tutumu:
Bu tutuma sahip ailelerde çocuğa aşırı bağlılık ve koruma davranışları hakimdir. Çocuğun tek başına yapabileceği davranışlar bile aile tarafından yapılır. Çocuk bireyleşmede ve ayrışmada sorun yaşayabilir El bebek gül bebek büyütüldü denilen çocuklar genelde bu ailelerin çocuklarıdır.
Dengesiz ve Tutarsız Anne Baba Tutumu:
Çocuk yetiştirirken ebeveynlerin çocuklarına karşı farklı görüş ve düşüncelerle aynı olaya farklı şekillerde yaklaşmalarıdır. Çocuk neyin doğru neyin yanlış olduğunu ayırt edemez. Aynı davranışı anne onaylarken baba onaylamayabilir. Bazen de aynı davranış ebeveynler tarafından bir onaylanır bir onaylanmaz.
Mükemmeliyetçi Anne Baba Tutumu:
Bu tarz tutuma sahip ebeveynler çocuklarının her konuda en iyisini yapması gerektiğini düşünürler. Çocuğun kapasitesinin zorlayan, çocuğunun her daim parmakla gösterilmesini isteyen ebeveynlerde bu tutum görülebilmektedir. Aile içerisinde kuralcı bir yapı söz konusudur. Çocuğun da bu kurallara uyması ve bu standartları karşılaması beklenmektedir. Çocukta yetersizlik hissi ve koşulsuzca sevilmeyeceğine ilişkin düşünceler oluşabilir.
Demokratik Anne Baba Tutumu:
Çocuk gelişiminde en olumlu olan tutum budur. Çocuğa koşulsuz bir sevgi ile yaklaşılan ebeveyn tutumudur. Çocuk, güven verici destekleyici bir ortamda büyür. Çocuğun düşünceleri dinlenir ve değerlendirilir. Ancak serbest anne baba tutumundaki gibi çok tek karar veren değildir. Çocuk ailesi tarafından korunup kollandığını hisseder, ancak verilen kararlarda çocuğun bir rolü ve payı vardır.
Psikolog Özge Akgün
Aile Tutumları
Herkese merhaba, çocuk yetiştirirken ailelerin akıllarına, hangi, tutum ve davranış içerisinde olmalıyız ? Gibi sorular gelebilmektedir. Süreç içerisinde bu tutumlar doğal olarak değişkenlik gösterebilmektedir. Örneğin, çocuğun hayatını tehdit edici bir olay yaşandığında aile doğal olarak Koruyucu Aile Tutumu’na uygun şekilde davranışlar gösterebilir. Gelelim tutum ne demek ? Tutum kelimesi; ‘’ Bir sorunu ele alma şekli, davranış anlamına gelmektedir.’’ Aile Tutumları ise çocuk yetiştirirken ebeveynlerin; çocuklarına yönelik davranış ve düşüncelerini içermektedir. Bu davranış ve düşünce kalıpları ise süreğen bir şekilde tekrar edildiğinde tutum olarak çeşitli kategoriler ile sınıflandırılmaktadır.
Otoriter Aile Tutumu:
Çocuğa kendi idealleri doğrultusunda şekil vermek isteyen ve bu düşüncelerini gerçekleştirmek için baskıcı, cezadan kaçınmayan, aşırı disiplinli hoşgörüsüz ve kısıtlayıcı ebeveyn davranışları oluşturmaktadır. Bu tutumun hakim olduğu ailelerde sert bakış, bağırma, cezalandırma ve çocuğu yola getirmek adına her türlü davranış görülmektedir.
İlgisiz Ebeveyn Tutumu:
Bu tip anne ve baba tutumlarında ebeveynler çocuklarına karşı ilgisiz sevgisiz ve boş vermiş bir tutum sergilemektedirler. Anne ve baba çocuğun nerede olduğu ile ilgilenmez, çocuğun çevrelerinde bulunmasından hoşnut olmazlar. Çocuk ailesi tarafından korunduğunu hissetmez.
Koruyucu Aile Tutumu:
Bu tutuma sahip ailelerde çocuğa aşırı bağlılık ve koruma davranışları hakimdir. Çocuğun tek başına yapabileceği davranışlar bile aile tarafından yapılır. Çocuk bireyleşmede ve ayrışmada sorun yaşayabilir El bebek gül bebek büyütüldü denilen çocuklar genelde bu ailelerin çocuklarıdır.
Dengesiz ve Tutarsız Anne Baba Tutumu:
Çocuk yetiştirirken ebeveynlerin çocuklarına karşı farklı görüş ve düşüncelerle aynı olaya farklı şekillerde yaklaşmalarıdır. Çocuk neyin doğru neyin yanlış olduğunu ayırt edemez. Aynı davranışı anne onaylarken baba onaylamayabilir. Bazen de aynı davranış ebeveynler tarafından bir onaylanır bir onaylanmaz.
Mükemmeliyetçi Anne Baba Tutumu:
Bu tarz tutuma sahip ebeveynler çocuklarının her konuda en iyisini yapması gerektiğini düşünürler. Çocuğun kapasitesinin zorlayan, çocuğunun her daim parmakla gösterilmesini isteyen ebeveynlerde bu tutum görülebilmektedir. Aile içerisinde kuralcı bir yapı söz konusudur. Çocuğun da bu kurallara uyması ve bu standartları karşılaması beklenmektedir. Çocukta yetersizlik hissi ve koşulsuzca sevilmeyeceğine ilişkin düşünceler oluşabilir.
Demokratik Anne Baba Tutumu:
Çocuk gelişiminde en olumlu olan tutum budur. Çocuğa koşulsuz bir sevgi ile yaklaşılan ebeveyn tutumudur. Çocuk, güven verici destekleyici bir ortamda büyür. Çocuğun düşünceleri dinlenir ve değerlendirilir. Ancak serbest anne baba tutumundaki gibi çok tek karar veren değildir. Çocuk ailesi tarafından korunup kollandığını hisseder, ancak verilen kararlarda çocuğun bir rolü ve payı vardır.
Psikolog Özge Akgün
