Adet ağrısı, adetten birkaç saat önce hafif başlayan ve özellikle adetin 1 3. günü arası yoğun hissedilen rahim bölgesine uyan yerdeki alt karın ağrısıdır. Ağrılı adet %50’den fazla bayanda görülür. Primer ve sekonder dediğimiz şekilleri vardır. Primer dismenore, rahim ve yumurtalıklarda anormal durum yokken olan adet ağrısıdır. Menarştan 1-2 sene sonra ovulatuar sikluslarla birlikte başlar. Sebebi, adet döneminde rahim içinde artan,ağrıya sebep olan prostaglandin dediğimiz maddedir. Sekonder dismenore ise, bulunan bir patolojiye bağlı olarak ağrılı adet görmedir. Sekonder dismenorede, ağrı adetten 1-2 hafta önce başlar ve kanamanın durmasından sonraki birkaç güne kadar devam eder. Sebebi en sık endometriozis (rahim içi tabakanın yumurtalık ve karın içinde de bulunması), adenomyozis (rahim içi tabakanın rahim kas tabakasında da bulunması) ve spirale bağlıdır. Ağrılı adet durumlarında %15-25 bayanda bulantı, kusma, ishal , baş ağrısı ve yoğun ağrı sebebiyle o günlerinde işlerinden okullarından kalabilirler.
Adet ağrısında doktora başvurmak gerekir. Çünkü adet ağrısı başka ağrıları taklit edebilir. Yine adetli dönemde başka ağrı yapan sebepler beraber görülebilir. Bu yüzden klinisyenler ağrının tipini, bölgesini ve muayeneye göre cerrahi gerekip gerekmediğini araştırır ve bu sonuçlara göre adet ağrısı tanısı konulursa ağrı kesici tedavi uygulanır ve diğer aylardaki adet ağrıları için önlem alınır.Eğer bu ağrıyı yapan sebep farklıysa o zaman sebebe yönelik tedavi yapılır.
Adet ağrısında sebebe yönelik tedavi yapılır. Eğer ağrılı adet için endometriozis veya spiral gibi sebep saptandıysa ona yönelik tedavi yapılır. Fakat patolojik bir durum saptanmadıysa ilk tedavi ağrı kesici uygulamadır. Bu tedavi ile rahim içinde ağrı yapan bazı maddelerin seviyeleri azaltılarak ağrının önüne geçilir. Fakat ağrı kesicileri adet başlamadan veya ağrıyı hisseder hissetmez hemen almak gerekir. Çünkü ancak bu şekilde ilaçlar etki gösterir ve ağrının önüne geçilir. Ağrı başladıktan ve o maddeler açığa çıktıktan sonra ağrı kesici almak sadece ağrıyı biraz hafifletir ama geçirmez. Tavsiye ettiğimiz bu şekilde kullanımı bayanlara 4-6 ay uygularız. Eğer sonuç alamıyorsak doğum kontrol haplarına geçeriz. Dirençli vakalarda hem doğum kontrol hapı hem de ağrı kesicileri kombine kullanabiliriz. Bunun dışında adet ağrısının önüne geçmek için bayanın yağsız beslenmesini, egzersiz yapmasını, ağrılı döneminde ağrıyan bölgeye masaj ve sıcak uygulamasını tavsiye ederiz.
