Vajina, vücudumuzun birçok yerinde olduğu gibi kaslı bir dokuya sahiptir. Kadınlarda bu kaslar idrar yapma, doğum gibi birçok önemli olayda rol oynar. Bu kaslar cinsel birliktelik sırasında genişler ve penisin vajinaya girmesine yardımcı olarak cinsel birlikteliğin gerçekleşmesini sağlar. bazı psikolojik ve fiziksel nedenler vajinadaki kasların istemsiz olarak kasılmasına neden olur. Bu durumda penis vajina içerisine giremez ve cinsel birliktelik gerçekleşmez veya aşırı ağrı ve acı hissedilir.
Vajinismus Türleri Nelerdir?
Vajinismus türü, kadında hangi dönemde ortaya çıktığına, belirtilerin cinsel hayatın hangi döneminde görülmeye başladığına göre değişir. Vajinismus her zaman mevcut değildir. Hayatın herhangi bir aşamasında ortaya çıkabilir. Vajinismusun iki türü vardır:
1-Birincil (primer) vajinismus: Birincil (primer) vajinismus, ilk cinsel --ilişkide, cinsel birliktelik esnasında ya da jinekolojik muayene sırasında ortaya çıkabilir.
2-İkincil (sekonder) vajinismus: İkincil (sekonder) vajinismus, ilk cinsel birliktelik sırasında görülmese de sonraki cinsel birlikteliklerde yıllar sonra bile görülebilen vajinismus türüdür. Yaşanılan travmatik olaylar veya fiziksel değişimler, çiftler arasındaki uyum problemleri ve cinsel sorunlar sekonder vajinismusun ortaya çıkmasına neden olabilir.
Vajinismus Belirtileri Nelerdir?
Vajinismus belirtileri kişiden kişiye farklılık göstermektedir. Vajinismusun en belirgin özelliği vajinal kasların istem dışı kasılmasıdır. Vajinismuslu kadın vajina kaslarının kasılmasını yönetemez veya durduramaz. Kasların kasılma sıklığı ve şiddeti her kadında farklıdır. Bu kasılmalar cinsel birlikteliği (penetrasyon) imkansız hale getirir.
Tampon kullanımı veya fitil gibi ilaçların kullanımı sırasında korku yaşanır. Bazı vajinismuslu kadınlarda cinsel birliktelik gerçekleşse bile ağrılı cinsel ilişki (disparoni) meydana gelir. Şiddetli kasılmalar vajinada aşırı ağrı, yanma ve acı hissedilmesine neden olur.
Vajinismuslu kadınlarda cinsel birliktelik, jinekolojik muayene öncesinde vücut strese girer ve terleme, titreme nöbetleri görülebilir. Bu gibi belirtilerin biri veya birkaçı aynı anda görülmesi vajinismus hastalığının varlığının habercisi olabilir.
Vajinismus Neden Olur?
Vajinismus için her zaman doğrudan bir neden bulunamaz. Fakat Vajinismusa bazı fiziksel tetikleyiciler ya da duygusal tetikleyicilerin neden olduğu bilinmektedir. Bazı hastalarda her iki tetikleyici de vajinismusun görülmesini kaynak olabilir.
Duygusal tetikleyiciler:
• Stres ve kaygı
• Travmatik düşük
• Kürtaj
• Hamilelik korkusu
• Jinekolojik muayeneden veya vajinal müdahale gerektiren tıbbi prosedürden kaynaklanan travma
• Kendi vücudunu beğenmeme gibi özgüven problemleri
• Cinsel performans nedeniyle endişe duymak
• Partnerinden çekinmek
• Cinsel istismar, taciz veya tecavüz gibi yoğun travmatik olaylar
• İlk gece, kızlık zarı Cinsel birliktelik gibi konularla hakkında bilinen yanlışlar
• Kadının ilk ilişkide partneri tarafından zorlanması
• Anne ve babanın cinsel birlikteliklerine tanık olma
• Depresyon,
• Anksiyete bozuklukları
• Aşırı heyecan
Fiziksel tetikleyiciler:
• Vajina kuruluğu
• İdrar yolu enfeksiyonları
• Kanser
• Doğum sırasında oluşan Vajinal yırtıklar
• Menopoz
• Pelvis ameliyatı
• Yetersiz ön sevişme
• Kullanılan bazı ilaçların yan etkileri
• Endometriozis
• Vajina içerisinde perde olması,
• Vajinanın kısa olması,
• Liken skleroz, egzama ve sedef gibi deri hastalıkları
Vajinismus Tanı ve Tedavisi İçin Hangi Hekime Başvurulur?
Vajinismus tanısı, kadın hastalıkları ve doğum uzmanları tarafından konulur. Vajinismus tedavisi için cinsel terapi alanında uzman psikologlardan destek alınabilir.
Vajinismus Tedavisi
Tedavi edilebilen bir hastalık olan vajinismusta kadınların birçoğunun bu sorunun sadece kendilerinde olduğunu sanması, cinsellik ile ilgili konuşmaktan çekinmeleri, tedavi sürecini olumsuz etkilemektedir. Tedavinin ertelenmesi daha ciddi sorunlara ve çiftler arası problemlere nedenlere olabilmektedir.
Vajinismuslu kadın cinsel birliktelikten kaçınsa ya da cinsel birliktelik esnasında ağrı ve acı hissetse de cinsel isteğinde herhangi bir azalma gözlenmez. Kadın, cinsel yakınlaşmalardan, uyarılmalardan zevk alır ve orgazm olur. Fakat vajinismus tedavi edilmezse zamanla kadının cinselliğe karşı tepkileri değişir ve arzusu azalır. Bu durum kadını etkilediği kadar partnerini de olumsuz etkilemektedir. Vajinismus her ne kadar kadında görülen bir rahatsızlık olsa da bir çift problemi olarak düşünülmesi gerekir.
Birçok ilişkide çiftler hekime başvurmaktan çekinmekte ve tedaviden kaçınmaktadır. Aksine çiftler problemi göz ardı ederek, cinsel birliktelik için farklı denemeler, cinsel ilişkiye zorlama gibi kadında daha büyük travmalara neden olabilecek durumlar içerisinde bulunmaktadır. Bu davranışlar kadının cinsel hayatını etkileyerek tedavi sürecini uzatabileceği gibi erkekte de sertleşme bozuklukları, erken boşlama ve cinsel isteksizlik gibi problemlere yol açabilir.
Vajinismus tedavi edilmeden kendiliğinden geçebilecek bir hastalık değildir. Tedavinin ilk aşamasında hastalığın kabullenilmesi en önemli adımdır. Özellikle tedavi sırasında eşlerin desteği oldukça önem taşımaktadır.
Uzman hekim tarafından yapılan değerlendirmeler sonucu hastalığın fiziksel veya psikolojik nedenleri belirlenir ve doğru tedavi planı uygulanır.
Vajinismusun nedenleri çok yönlü olabileceğinden kişinin tedavisi hem fiziksel hem de psikolojik faktörlere odaklanmalıdır. Vajinismusun Sebebine bağlı olarak, tedavi farklı alanlardaki uzmanlıkları gerektirebilir. Genel olarak vajinismus tedavisi, kasların otomatik olarak kasılmasını azaltmayı, ağrı ve acı korkusunu ortadan kaldırmayı ve vajinismusa neden olabilecek diğer korkuları gidermeyi amaçlar.
CİNSEL TERAPİ
Vajinismus için bilen en etkili ve kısa sürede geri dönüş sağlayan tedavi seçeneği cinsel terapidir. Cinsel terapi de başarı oranı yüzde yüze yakındır. Tedavinin kaç seans süreceği hastalığın şiddetine ve kişinin tepkilerine göre farklılık gösterebilirler. Cinsel terapi seansları sadece kadın ile olabileceği gibi partnerin de katılımı ile gerçekleştirilebilir. Cinsel terapide uygulanan en etkili metod progresif (ilerleyici) duyarsızlaştırmadır. Bu terapi kadının kendisini ve bedenini tanımasına yardımcı olarak adım adım cinsel birlikteliğe hazırlar.Cinsel terapi sürecinde daha etkili ve kalıcı sonuçlar elde etmek için tedavi egzersizler ile desteklenir. Gevşeme aktiviteleri, solunum ve Kegel egzersizleri Kasların gevşemesini sağlayarak vajinismusu önleyebilir.
