Travma, beklenmedik bir anda başımıza gelen ve sarsıcı derecede olumsuz etkileri olan bir durumdur.
Toplumsal travmalar: Doğal afetler (Deprem, yangın, sel, toprak kayması...), savaş, terör gibi toplumun tamamını bir şekilde etkileyen durumlardır.
Bireysel travmalar: Cinsel istismar, şiddet, işkence, yakının ani kaybı, kazalar (Ölüm ve yaralanma olabilir, olmayabilir.) ve bunlara şahit olma gibi durumlar.
Birçok insan travmayı bir şekilde atlatır. Kişilik özellikleri, stresle baş etme becerisi, sosyal destek, kişinin olaya verdiği anlam gibi etkenler baş etmede belirleyicidir.
Travmayla baş edemeyen kişilerde travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) gelişebilir. TSSB'nin ortaya çıkma zamanı da kişiden kişiye değişebilir. Yıllar sonra ortaya çıktığına da şahit olmaktayız.
TSSB, travmatik yaşantının tekrar tekrar hatırlanması, düşünme ve unutmaya çalışma döngüsü, kabuslar, uyku bozuklukları, kişinin kendine, başka insanlara ve ortama, dış dünyaya yabancılık hissetmesi gibi belirtileri olan, hayatı oldukça zorlaştırabilen bir durumdur.
Depresyon, anksiyete, obsesif kompulsif bozukluk ve diğer ruhsal sorunlar için risk faktörü olabilir.
Uzun süre travmatik yaşantının etkisinden kurtulamamak, stres ve bunun sonucunda birçok bedensel yakınmaya da sebep olabilir.
Travmanın meydana geldiği veya benzer yer ve durumlardan kaçınma, kişinin normal hayatını sürdürmesini, hatta evden çıkmasını zorlaştırabilir.
Beden bütünlüğünde bozulma, yara izleri, protez veya yardımcı aletler kullanmak, kişinin kendini toplumdan izole etmesine, insanlardan kaçmasına sebep olabilir.
Travmaya sürekli maruz kalmak, iyileşmeye engel olacağı için, öncelikle mümkünse o ortamdan uzaklaşmak gerekir.
Travmayı atlatamadınız ve buna bağlı sorunlar yaşıyorsanız, psikolojik yardım almaktan çekinmeyin. Gecikmek, travmanızı iyice derinleştirip baş etmeyi daha da zorlaştırabilir, ortaya çıkan sorunların daha da büyümesine neden olabilir çünkü.
