Tacize Uğrayan Çocuklarla Mahremiyet Eğitimi Sonrası Süreç Nasıl Desteklenir?
1. Eğitimin Kalıcılığını Sağlamak
Mahremiyet eğitiminin bilgisel düzeyde kalmaması için çocukla zaman zaman tekrar yapılmalı, oyunlarla pekiştirilmelidir. Dokunma sınırları, güvenli temas ve hayır deme becerileri dönem dönem hatırlatılmalı ve dramatize edilmelidir.
2. Travmanın Psikolojik İzlerini Fark Etmek
Bazı çocuklar mahremiyet eğitimi almış olsa da, travmanın getirdiği korku, utanç, suçluluk gibi duyguları bastırır. Oyun terapisi bu duyguların yüzeye çıkmasına ve düzenlenmesine olanak tanır. Çocuğun içsel yaşantısı dikkatle gözlemlenmeli ve güvenli bir şekilde dışavurmasına fırsat verilmelidir.
3. Bedenle Barışmayı Desteklemek
Tacize uğrayan çocuklar bedenlerinden uzaklaşabilir ya da bedenlerini suçlayabilir. Beden haritaları, ayna çalışmaları, kendini resmetme gibi uygulamalarla çocuğun bedenini yeniden tanıması ve sahiplenmesi teşvik edilmelidir.
4. Güvenli İlişki Dinamiklerini Öğretmek
Mahremiyet eğitimi sonrası çocukların 'kime güvenebilirim' sorusuna cevap bulmaları gerekir. Güvenli insanlar ağacı, rol oyunları ve ilişki kartları gibi araçlarla çocukların ilişkilerdeki güvenli ve güvensiz davranışları ayırt etmeleri sağlanmalıdır.
5. Aileyi Sürece Dahil Etmek
Ebeveynlerin mahremiyet eğitiminin ötesine geçerek çocuğun duygusal süreçlerine eşlik etmeleri gerekir. Aileler çocuğun duygularını küçümsememeli, mahremiyetle ilgili meraklarını tabu haline getirmemeli ve çocuğun sorularına açık ama yaşına uygun şekilde yanıt vermelidir.
6. Güçlü Benlik Algısı Geliştirmek
Travma sonrası çocukların kendilerini güçlü, değerli ve yeterli hissedebilmesi hedeflenmelidir. Güç taşları, kahraman benlik çalışmaları, başarı günlüğü gibi uygulamalar çocuğun kendilik algısını yeniden inşa etmesine katkı sağlar.
Mahremiyet eğitimi bir son değil, iyileşme sürecinin başlangıcıdır. Bu eğitimin üzerine inşa edilen duygusal destek ve güçlendirme çalışmaları, çocuğun hem kendisini hem çevresini sağlıklı bir şekilde anlamlandırmasına olanak tanır. Terapistin görevi, bu süreci dikkatle takip etmek ve çocuğun içsel gücünü açığa çıkarmasına eşlik etmektir.
Hazırlayan: Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz
