Yaşa Bağlı Makula Dejenerasyonu & Tedavisi
Yaşa bağlı makula dejeneresansı 50 yaş üzerindeki kişilerde en sık körlük sebebidir. Risk faktörleri arasında ileri yaş, aile hikayesi, ultraviole ışık maruziyeti, sigara, hipertansiyon yer almaktadır. Yaşa bağlı makula dejeneresansı kuru ve yaş tip olma üzere iki gruba ayrılmaktadır. Olguların % 90'ında kuru tip gözlenirken, geri kalan % 10'u yaş tip makula dejeneresansı oluşturmaktadır. Kuru tip makula dejeneresansında retina tabakasında (ağ tabaka) drusen adı verilen metabolik ürünlerin birikimi ile ilk lezyon oluşmaktadır. Ancak belirgin görme kayıpları özellikle yaş tip makula dejeneresansı olgularında gerçekleşmektedir.
|
|
|
Resim 1: Kuru tip makula dejeneresansı |
Yaş tip makula dejeneresansında, retina tabakası altında oluşan damar yumağı retina tabakasında ödem ve kanama yaparak görme keskinliğini azaltmaktadır. (Resim 2)
|
|
|
Resim 2: Yaş tip makula dejeneresansı |
Kuru tip makula dejeneresansı için henüz kesin bir tedavi mevcut olmayıp, hastalık saptanan hastalar yaş tipe dönüşme riski olduğundan sık takip edilmelidir. Yaş tip makula dejeneresansında amaç görme kaybını azaltmak ve mevcut görme keskinliği düzeyini korumaktır. Bazı olgularda konvansiyonel lazer tedavisi yeterli olurken, günümüzde birçok olguda fotodinamik tedavi (PDT) ile uygulanan lazer tedavisi görme kaybının durdurulmasında etkili olmaktadır.Fotodinamik tedavide hastaya damar yolu ile verilen özel bir ilaç 10 dakika kadar sonra gözdeki hastalıklı dokuda toplanmakta ve göz dışından uygulanan özel bir lazer ışını yardımıyla ilaç 90 saniyede etkili hale gelerek dokudaki serbest oksijeni açığa çıkarmaktadır. Açığa çıkan serbest oksijen hastalıklı dokuyu tahrip etmektedir (Resim 3).
|
|
|
Resim 3: Fotodinamik tedavi (PDT) |
Yaş tip makula dejeneresansına yol açan ve retina tabakası altında damar yumağı oluşumunu sağlayan VEGF'e (vascular endothelial growth factor) karşı direkt etkili olan anti-VEGF ajanlar ile uygulanan ilaç tedavisi güncel bir tedavi yaklaşımı olmaktadır. FDA tarafından onaylanmış bir ilaç olan Macugen belirli aralıklarla göz içine enjekte edilerek (resim 4), yaş tip makula dejeneresansında görme kaybını anlamlı derecede önleyebilmektedir.
Makula dejeneresansından korunmak için erken yaşlardan itibaren %100 ultraviole korumalı güneş gözlükleri takılmalı; karotenoid ve luteinden zengin yeşil yaparaklı sebze tüketimine ağırlık verilmeli; hipertansiyon kontrol altına alınmalı ve sigara kullanılmamalıdır.
Kaynak : Brıstol Medıcal Unıversıty / Ophtalmology Clinical Science 2012.A001
: Yeditepe Unıversıty / Opthalmology Clinical 2014.
Hepinize Sağlıklı bir hafta ve yaşam dileklerimle…. Sağlıcakla kalınız..
