Konu geniş biz sadece görme geliştirme ile ilgili kazanılması gereken alışkanlıklara dokunacağız. Özellikle çocuklarımız için bu konu oldukça önemlidir. Bu konuların başlıkları girildi, geniş anlatımı kitapta bulmalısınız. Konunun anlaşılması için birkaç bölümde anlatacağız.
Görmeye mi mükemmel görmeye mi?: Hedefiniz nedir bilmiyoruz. Herkes görebilir ama mükemmel görme ayrı bir olaydır ve bunun için görme geliştirme/vision Therapy ayrı bir konu halinde sunulmaktadır.
Bebek ve küçük çocuk:
Bebek ve çocukta algıyı geliştirin. Görmek yeterli değil. Önce kütüphaneyi oluşturun. Bebek ve çocuk görür, ama bu yetmez. Görüntünün değerlendirilmesi (görsel algı) da önemlidir. Algıyı geliştirmelisiniz. İşi oluruna bırakmayın.
Artı gözlük varsa: Bebek gördüğü ile yetinir. Çok görmeye ihtiyacı yoktur. Artı numaralar doğuştan gelir, mutlaka göz doktoruna götürmelisiniz.
İki gözle tek görme ve füzyon: Bunlar 3 yaş altında gelişir ve mükemmel görme için gereklidir. Bozma nedenlerini ortadan kaldırdıktan sonra göz fonksiyonlarını işler halde tutmakla sağlanır.
Genel yaklaşımlar:
Göz fonksiyonlarını işler tutmak: Göz sağlığınızı korumak için bunu mutlaka yapmak zorundasınız. Onlarca göz fonksiyonu var, bunların sağlıklı çalışması gerekmektedir. Odaklama, uyum, fiksasyon, izleme, konverjans, diverjans, 3 boyutlu görme…
Bunların yetersiz çalışması gözlük takmaya neden olan göz kusurlarının gelişmesine neden olur.
Görmeyi bilmelisiniz. Görme, mükemmel görme, algılama farklı şeyler. Merkezi ve diffüz (yaygın) görmeyi sağlamayı bilmememiz göz kusurlarına neden olmaktadır. Çocuğa yerine göre merkezi yerine göre diffüz görmeyi kullanmayı öğretmelisiniz. Görmekten kaçınmanın görmenin bozulduğuna dair yayınlar var. Örneğin hipermetrop bir çocuk küçük yazıları okumaktan kaçınır. Hipermetrop en önemli göz tembelliği nedenidir.
Gözyaşını önemseyin. Gözyaşı yetersizliği gözü gerer, miyop oluşmasında etkili göz ön merceği korneanın beslenmesini bozar. İthalatı artırırsanız yerli sanayi öldürürsünüz. Aşırı yapay gözyaşı kullanarak gözyaşı üretimini bozmayın. Göz kıptıkça gözyaşı salınımı artacaktır. Bol su için, gözyaşı dengesini bozan durumları engelleyin. Gözyaşı bozukluğu korneanın yapısını bozar, netlik azlığına, miyopta ilerlemeye, incelme sonucu astigmata neden olur.
Gözü gevşetmeyi bilmek: Kasılmış bir gözde görme bozulur. Gözlerin kasılması sonucu uyumu güçlenir. Gözü gevşeterek miyop ve astigmat gibi göz kusuru oluşmasını engellemelisiniz. En iyi gevşetmek gün boyu zaman zaman 5-6 metre ileriye bakmaktır. Gözleri bastırmadan, gözler kapalı iken avuç içlerinizle bir dakika kadar kapatmanız da ayı işi görür. Göze baskı yapan göz kapaklarına günde 4-5 defa bir dakika masaj yapmalısınız. Göz yorgunluğunu önlemek, miyop ve astigmatın önüne geçmek için bunu yapmalısınız.
Gözü gözlüksüzlüğe hazırlayın: Gözlükle düzelen kırma kusurları için önlemler almalısınız. Genetik geçiş oldukça azdır, yaşam tarzı gözlükle görmeye neden olmaktadır. Bakış hataları, bahar nezlesi, uyum fazlalığı gözde kırma kusuruna neden olur. Göz üzerine aşırı göz kapağı ve göz dışındaki 6 göz kasının baskıları miyop ve astigmata neden olur. Dostunuz güneş gerekli ama aynı zamanda da gözünüzü bozar. Mutlaka kaliteli bir güneş gözlüğünüz olsun. Gözyaşı yetersizliği gözü bozar, yeterli suyu alın, gözünüzü gün boyu açıp kapatarak gözyaşı salınımını artırır. Kortizon tipi ilaçlar gözü bozar, miyop’a neden olur.
Yaş 40. Hemen yakın gözlüğüne başlamayın. Direniş, 45 yaşına kadar mümkünse 50 yaşına kadar gözlüksüz görmelisiniz. Bununla ilgili uygulamaları öğrenmelisiniz. Göz tansiyonu çıkma riski %2,5 dir. Senede bir göz tansiyonunuzu ölçtürün.
Gözlüğe bağımlılığı azaltın. Gözlük kullananlarda gözlük göz fonksiyonlarını üstlenir, sizi ona muhtaç eder. Takmadan duramazsınız. Buna müsaade etmeyin. Göz fonksiyonların geliştirerek, gözlüksüz anlarınızı çoğaltarak gözlüğe bağımlılığı azaltın.
Ev düzeniniz
Oda yerleşimi: Odanın uzun tarafına oturun. Mümkünse güneşten yararlanmak için gündüz pencere tarafına oturun.
Oda eşyaları ve renkler: Aşırı renkler ve odadaki çok fazla eşya gözleri yorar. Duvarları resimle doldurmayın. Kırmızı ve mavi bir arada ise uyum gücünü artırarak kendinize eziyet etmiş olursunuz.
Mesafelerin önemi: Televizyonu 4-5 metre mesafeden izleyerek, çocuklarınıza izleterek uyumu gevşetmelisiniz. Uzaktan seyrettireceğiniz televizyon çocuğa zarar değil fayda verir. Okuma mesafesini 40 cm.de tutun. Miyop oluşmaması için çocuklarda 50 cm olmalıdır.
Bilgisayar, cep telefonu, tablet ve televizyon: Bunların kullanımını sınırlamalısınız. Televizyon seyredebilir ama 4-5 metre ileriden seyrederek uyumun gevşemesini sağlamalısınız. 20 dakikada bir bir dakika 5-6 metre uzağa bakılmalı veya gözler avuç içi ile kapatılmalıdır. Bu uyumu gevşetecektir. Göz kapaklarına ara sıra masaj yapmayı öğretin.
Işığınız bol olsun: Yetersiz ışık artı numaralarda gözde tembelleşme nedenidir. Işığı artırın, daha net görürsünüz, gözün gerilmesin önlersiniz. Miyop’u durdurursunuz. Hipermetropta ve yakın görmemezlik olan prespiyopi de daha net ve daha düşük numara ile görürsünüz. Farklı ışık egzersizleri ile görme yeteneğinizi geliştirin. Gece görme düşer. Gece mükemmel görmeyi egzersizle geliştirebilirsiniz.
Teknik okuma alışkanlıkları ediniz. Süzerek okuyun, bırakın kelimeler beyinde kendiliğinden oluşsun. Odaklayarak gözü yormayın. Beynin iki üç harfi görüp tüm kelimeyi çözme yeteneğinde olduğunu unutmayın. Okuma teknikleri geniş bir konudur, mutlaka bilgi edinmelisiniz.
Renklerde seçici olun. Bol rengin gözü yorduğunu unutmayın. Özellikle Kırmızı ve mavi renkler göz dibinde görme çizgisi boyunca farklı hizalara düşer ve görme gayreti gözü yorar, uyumu güçlendirir ve miyopta ilerleme nedenidir. Kırmızı sarı noktanın arkasında mavi önünde oluşur.
Miyop’u önleme: Miyop’ta bilinenin aksine irsiyet oldukça azdır. Miyop’un başlamasını engellemelisiniz. Miyop başlamışsa durdurmalısınız. Miyop ilerlemesinde yaşam tarzı önemlidir. Cep telefonu ilerletiyor düşüncesini bırakın. Kardeşi de aynı süre cep telefonu ile uğraşıyor ”Neden onda miyop yok?”
Okulda görmeyi korumak ve geliştirmek için
Çocuklar okul dönüşü baş ağrısı şikâyetleri ile gelir. Aile boş yere başı ağrıyor diye çocuk doktoruna götürür ve sonuçta da hiçbir şey bulunmaz. Sınıfta dikkat edilmesi gereken durumlar vardır ve alışkanlıklar edinilmelidir.
Mesafelerin önemi: 40-50 cm.den okumak yazmak uyumu gevşetmek için gereklidir. Güçlü uyum miyop oluşmasına neden olur.
Tahtadan uzakta oturanlar şanslı: Bunlarda göz yorulmaz, miyop gelişme riski daha azdır. Uyum gevşer.
Uyumu gevşetin: Aşırı yakın okuma uyumu güçlendirir. Aşırı okuma ve yazma durumunda 20 dakikada bir 5-6 metre uzağa bir dakika kadar bakmalıdır. Veya 20 dakikada bir her iki gözü avuç içi ile kapatarak gözler dinlendirilmelidir.
Odaklama egzersizi yapın: Mükemmel ve gözlüksüz görmede odaklamanın payı yüksektir.
Göz kuruluğunu önemseyin: Göz kırpma, görmenin yenilenmesi, göz kuruluğunun giderilmesi için her yaş için gereklidir. Bu işin doğal yönü, bu işi yapay gözyaşı ile çözmeye gerek yoktur.
Işık yeterli olsun: Pencere tarafında oturun. Bol ışıklı sınıflarda miyop gelişmez. Işık net gösterir, obje kolay algılanır, bu nedenle fazla uyum yapma ihtiyacı doğmaz. Gözbebeği daralır, merkezi görme devreye girer, görme derinliği artar.
Mutlaka teneffüs: Ders aralarında 10 dakika mutlaka sınıf dışında çıkılmalı ve derin nefes egzersizleri yapılarak beynin oksijene kavuşması sağlanmalıdır. Uzaklara bakarak uyum gevşetilmelidir.
Pencere açma işi sizin göreviniz olsun: Temiz hava için mutlaka pencere ara sıra açılarak hava dolaşımının sağlanması, kirli havanın ortamdan uzaklaşması gerekir. Sonra derin nefes alın, nefes almaya karın kaslarınız da katmalısınız.
İş yerinde
Gün boyu bilgisayar. Artık daha kötüsü cep telefonu oldu. Kötü çünkü ekranı küçük, gözü daha fazla yoruyor, uyumu güçlendiriyor, miyop’u ilerletiyor. Rahat edeceğiniz bir oturma düzeni kurun. Kimseye hissettirmeden baş boyun egzersizi yapın.
Göz kasların dengeleyin. Odanın köşelerinde bakışınızla gezinti yapın. Miyop’un ilerlememesi ve göz yorgunluğunun giderilmesinde önemlidir. Günde 4-5 defa bir dakika göz kapakları üzerine masaj yapın.
Gözü dinlendirin. Palming gözleri avuçla kapatmaktır, yarım saatte bir bir dakika bu işi yapmalısınız. Belli aralıklarla 5-6 metre uzağa bakışınızı bir dakika kadar kaydırır.
Gözü nemlendirin. Göz kuruluğunu bol su içerek ve göz kırpma sık kırparak giderebilirsiniz. Bunu yapay gözyaşı damlaları ile yapmayın. Doğal yöntemleri kullanmalısınız. Gözyaşı damlası kullandıkça gözyaşı üretimini de azaltırsınız. Unutmayın aşırı ithalat yerli üretimi öldürür.
Gözde oksijeni artırın. Derin ve karından nefes alarak beyinde ve gözde retina bölümünün oksijenlenmesini artırır. Gözde göz dışı kas egzersizleri oksijenlenmeyi artırır.15- 20 dakikada bir iş yerinde bir tur atıp gelin. Bu oksijende artış sağlar.
Görüntüyü canlandırın: Gözü açıp kapattığınız zaman görüntüyü netleştirdiğinizi unutmayın. Bunu bilgisayarın reset’i gibi düşünebilirsiniz.
Görme mesafesini koruyun. Mesafeyi 40-50 cm kuralına göre uygulamalısınız. Bu uyumu gevşetecek, gözünüz rahatlatacaktır.
Işığı kullanmayı bilin. Flüoresan ışığının 80 fc gün ışığının 1300 fc güçte olduğunu unutmayın ve gün ışığından ve güneşten azami şekilde yararlanın. Mümkünse pencere tarafına oturun.
Dışarıda:
Güneş gözlüğü olmadan dışarı çıkmayın. Gözlüğünüz zararlı ışınları süzecek özellikte olmalıdır. Bu miyop ilerlemesinin durması, sarı nokta hastalığı ve katarakt (perde) oluşmaması için önemlidir. Güneş gözlüğü mutlaka zararlı ışınları süzecek özellikte olmalıdır.
Uzağa bakışlar: Çok uzağa bakanlarda miyop oluşmaz. Tarlada çalışanlarda ve balıkçılarda miyop azdır.
İdeal kilonuzu koruyun. Obez çocukların resimlerine bakın çoğu gözlüklüdür ve miyop gelişmiştir.
Hareket, hareket, hareket. Hareket sağlık ve bereket demektir.
Bunlar özetin özeti. Mutlaka bir görme geliştirme kitabı edinmelisiniz.