OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE KABA MOTOR BECERİLER


Bebeklik döneminde baş çok hızlı büyürken, okul öncesi dönemde vücutları daha hızlı büyüme içerisindedir. Kollar ve bacaklar belirgin bir şekilde uzamaya başlar. Bebeklerin ağırlık merkezi göğü çevresine yakınken bu dönemde ağırlık merkezi göbek deliğine yakın hale gelir. Bu durumda daha önce yapması imkansızmış gibi görünen eylemleri daha kolay yapabilmesini sağlar.
Kaba motor yani büyük kas becerileri; bütün kültürlerde çocukların edindikleri becerilerdir. Bu beceriler kollar, bacaklar, dayanıklılık kasları ve genel güç gerektirir. Okul öncesi dönemde büyük kas becerileri çok hızlı gelişir. Ebeveynler bunun bir anda olduğunu düşünebilir. Daha dün bunu yapamazken bak bugün nasıl yapıyor. Daha dün yürüyemezken bak bugün adım adım nasıl ilerliyor, bir günde nasıl oldu diye şaşırabilirler. Oya süreç içerisinde çocuk bunu defalarca deneyimlemiş ve adım adım o yeteneğe ulaşmıştır. Dışarıdan bu adımlar kolayca gözlemlenemeyebilir ve ailenin şaşırmasına yol açar.
Kaba motor beceriler; atma, tutma, koşma, zıplama, yakalama, fırlatma, tekmeleme, tırmanma, aşağı atlama, dengede durma, sert-yuvarlamalı oyunlar gibi büyük kasların kullanımını içerir.
Lokomasyon yeteneği ise; bir yerden başka bir yere hareket etmeyi içeren becerilerdir. Bu beceriler aralarında ikiye ayrılır.
Hareket tutarlılığı; bir yerden bir yere hareketinde yeterlilik kazanması, çocuğun yürüyebilmesi, koşabilmesi, bir topu yakalayabilmesi gibi
Hareket değişmezliği; çevresel faktörlerin değişmesine karşın hareketlerinin değişmemesi. Farklı boyutlardaki topu yakalayabilme, düz zeminde koşuyorsa yokuş aşağı/yukarı koşabilme vb.
OKUL ÖNCESİ DÖNEMİNDE KABA MOTOR BECERİLERİ
Bu dönemde kaba motor becerilerini sayacak olursak genellikle çocuklar;
Ayak değiştirerek basamakları inip, çıkabilir.
Düz bir çizgide yürüyebilir. Dairesel çizgiler yaparak yürüyebilir.
Denge kirişlerin üzerinde yürürken veya kaldırım taşının üzerinde yürürken denge sağlayabilir.
Tırmanma duvarına tırmanırken ayak değiştirebilir.
Koşarken durabilir, yön değiştirebilir.
Koşarken iki ayağını da yerden ayırabilir.
Engellerin üzerinden tek ayak önde olacak şekilde atlayabilir, zıplayabilir.
Basamaklardan iki ayak sıçrayabilir.
10 veya daha üzeri olacak şekilde tek ayak üzerinde zıplayabilir.
Tek ayak üzerinde zıplayarak ileri gidebilir.
Bisiklet sürebilir, pedal çevirebilir.