Obezite Cerrahisinde Başarının Sırrı
Obezite cerrahisinde başarıyı iki başlıkta değerlendirmek gerekir. Birincisi, kısa dönemde ameliyata bağlı gelişebilecek komplikasyonları minimuma indirip, oluşan komplikasyonları uygun bir şekilde tedavi etmektir. İkincisi ise, uzun dönemde hastaların hedef kilolarına ulaşıp bunu idame ettirebilmelerini sağlamaktır. Tüm bu aşamaların gerçekleşmesi ise aşağıda maddeler halinde kısaca bahsedeceğim durumlara bağlıdır.
Doğru Hasta: Obezite ameliyatları her kilolu insana yapılmaz. Hasta seçimi önemlidir. Eğer siz hormon bozukluğuna bağlı obez olmuş birisine ameliyat yaparsınız başarısız olunacağı aşikardır. Şizofreni gibi bazı psikiatrik hastalığı olanlara ameliyat yapılırsa ameliyat sonrası beslenme stiline uymada sıkıntılar olabilir, bu da komplikasyon gelişimini ve uzun vadede geri kilo alım riskini arttırır. Genel anestezi alması çok yüksek riskli hastaların, alkol ve uyuşturucu madde bağımlılarının da ameliyat edilmesi doğru değildir.
Doğru Doktor: Obezite cerrahisi, bu konuda uzun yıllar eğitim almış, sadece bu ameliyatları yapan ve yıllık ameliyat sayısı 100’ün üzerinde olan Obezite ve Metabolik Cerrahi Uzmanları tarafından yapılmalıdır. Aksi taktirde ameliyata bağlı komplikasyonlar kabul edilemeyecek seviyede artmakta, doğru cerrahi teknik ile yapılamama durumundan da yetersiz kilo kaybı ile karşılaşılmaktadır. Cerrah tek bir obezite ameliyatı türünü değil, tüm yöntemleri yapabiliyor olmalıdır.
Doğru Hastane: Ameliyat yapılan hastanenin tam donanımlı olması şarttır. Ameliyathane, servis, görüntüleme merkezi gibi hastane bölümlerinde kullanılan tıbbi cihazların son teknoloji ve güvenilir olması gerekir. Ameliyat sonrası gelişebilecek komplikasyonların aynı merkezde çözümlenebilir olması gereklidir, aksi halde istenmeyen ciddi sorunlar ile karşılaşılabilir.
Doğru Yöntem: Obezite cerrahisinde en iyi yöntem, en doğru yöntem diye bir şey yoktur. Hastaya göre yöntem belirlenmelidir. Eğer ciddi reflüsü olan birisine tüp mide yapılırsa, kişinin reflü şikayetleri daha da artacağından hayat çekilmez hale gelebilir. Ömür boyu ilaç kullanma konusunda sıkıntı yaşayacak hastaya gastrik bypass veya SADİ-S gibi yöntemler yapılırsa emilim bozukluğunun oluşturacağı vitamin ve mineral eksikliğine bağlı önemli hastalıklar ortaya çıkabilir. Obeziteye ek ciddi ek sistemik hastalığı olanlara tüp mide yapılırsa diğer yöntemlere göre bu hastalıkların geçme ihtimali oldukça düşük olacaktır. Bir de hastanın isteği de önemlidir. Eğer mutlak bir kontrendikasyon (yapılması kesin yanlış) durum yoksa hastanın istediği yöntem mutlaka göz önünde bulundurulmalıdır.
Hasta Uyumu: Ameliyat sonrası yapılması gereken belli başlı şeyler vardır. Hareket çok önemli olup, düzenli egzersiz kilo verimi ve korumasında olmazsa olmazların başında gelmektedir. Ayrıca sarkmaları da minimuma indirmektedir. Sağlıklı beslenme ise hem kilo veriminde, hem de sağlıklı yaşamada önemli bir yere sahiptir. Günlük 2-2,5 lt su ve protein ağırlıklı beslenme çok önemlidir. Glisemik indeksi yüksek gıdalardan uzak durulmalı ve 3 ana öğün yapılmalıdır. Ameliyat sonrası kontrollerin de düzenli olarak yapılması şarttır. Kontrollerde olası vitamin ve mineral eksiklikleri erkenden saptanıp gerekli önlemler alınmaktadır. Ayrıca her kontrol hastalarda, kilo verimi için bir motivasyon kaynağı oluşturur. Tüm bunlar için iyi bir doktor-hasta uyumu şarttır.
Tüm bu saydıklarımın bir araya gelmesi ile obezite cerrahisi her anlamda başarı ile sonuçlanacaktır.
Op. Dr. Metin KARADENİZ
