Aşırı ısıtılan yerler, klimalı alanlar, hiperbarik oksijen tedavisi, uçak kabininde yolculuk gibi nedenler kuru havanın burun içini bozmasına neden olur. Kuru hava, burun ve sinüs mukozasındaki silia hareketini bozar ve bu nedenle sağlıklı temizleme hareketi olamaz. Kuru havanın olduğu ortamda, daha çok toz oluşur.
Kuru havayı nasıl engelleriz ?
Hafif nemli bir ortam, burun sağlığı için gereklidir (%40-55). Bu nedenle, su buharı sağlayan ılık duş uygulamasını her gün gerçekleştirebilirsiniz. Yattığınız odada bulunduracağınız ıslak bir havlu bile kuru bir oda için işe yarar (özellikle kış aylarında). Ayrıca, kaynamış suya mentol içeren bir miktar merhem (Vicks vb.) ekleyerek buruna buhar banyosu uygulayabilirsiniz (aşırı mentol kullanımı da burun kuruluğuna yol açabilir !). Çok sıcak buhar da silia’ları olumsuz etkiler. Sigara alışkanlığınız olmamalı, pasif sigara içicisi konumda da olmamalısınız. Burun üzerine sıcak kompres uygulama da yararlıdır. Nemlendirici burun jeli/merhemi de -oda havalanmasının kötü olduğu soğuk kış günlerinde- burun delikleri girişine, çok az miktarda sürülerek kullanılabilir.
Nemlendirici cihazlar da, yaşadığımız/yattığımız odaların ideal nemlendirilmesi için alternatif olarak kullanılacak ürünlerdir (Astım’lı hastalarda kullanmamak gerekir)
Özellikle, kışın oda havalanmasının az olması oda havasını kurutur. Kuruma, burun salgılarının kıvamının yoğunlaşmasına neden olur ve kabuklanma, burun tıkanıklığı -özellikle çocuklarda- rahatsızlığı yaratır. Isıtarak sıcak su ya da sadece normal sudan su buharı oluşturan tipleri bulunan bu cihazların düzenli temizliği, içlerinde oluşabilecek küf mantarı gibi sorunları engelleyecektir.
Ultraviolet ışıklı nemlendiriciler de satın alınabilecek farklı bir alternatif cihazlardır.
İÇ ORTAM KİRLİLİĞİNE ÖRNEK: Hasta bina sendromu
Son yıllarda giderek daha çok kullanılan bir terimdir. Binaların (özellikle yüksek katlı'lar) iç ortam havalanmasının yetersiz olduğu, klimalar'ın yüksek etkinlikte çalıştığı ve mobilya/yer döşemeleri, boyalardan kaynaklanan toz, mantar sporları vb. maddelerin solunan havayı kirletmesi ile, çalışanlarda solunum yolları rahatsızlıkları gelişir.
Sigara ve Nitrojen dioksid kapalı alanlardaki kirliliğin ana nedenleridir. Kuru hava, toz ve negatif iyonların azalması burun- sinüs, alerji şikayetlerini ağırlaştırır.
Dikkat etmeliyiz!
Çalıştığımız iç ortamlardaki sıcaklık, nem, havalandırma, aydınlanma,gürültü, kullanılan duvar/zemin malzemeleri, mobilyaların da kontrol edilebilir olması önemlidir.
Sadece işyerinde şikayetlerin olması veya artması söz konusu ise, temiz ortam için ciddi önlemler almalı, bu konuda çevrenizdekileri de uyarmalı, bilinçlendirmelisiniz.
Kaç mikron’a kadar temizliyorlar ?
Elektronik hava temizleyiciler: 1 mikrondan büyük taneciklere etkindir.
HEPA(high efficiency particulate arrestor) filtre: 0.3 mikron ve daha büyük tanecikleri (polen, toz, virüsler vb.) filtre eder.
ULPA(Ultra-low particulate arrestor) filtre: 0.1 mikron ve daha büyük tanecikleri filtre eder.
Negatif iyon jeneratörü (iyonizer): 0.001 mikron ve daha büyük taneciklerin hepsine etkindir.
Çeşitli markalarda olan bu özel filtreli temizleyiciler bulunduğunuz ortamın özelliklerine göre satın alınıp kullanılabilir.
Son yıllardaki cihazların bazıları, hem filtre edici hem iyonlaştırıcı özelliği birlikte sunmaktadır. HEPA vb. filtrelerin yılda bir kez değiştirilmeleri gerekir. Bu filtrelerin kullanımında da farklı avantaj ve dezavantajlar olabilir. Kaç mikron’a kadar maddeleri filtre ettiği, fiyat, elektrik tüketimi, hava değişim sayısı (bir saat içinde bir odadaki havanın kaç defa filtre edildiği-minimum 6 olmalıdır) vb. özellikler dikkate alınmalıdır.
