•   Kronik yorgunluk sendromu beyini ve vücutta birçok organı ve fonksiyonu etkileyen bir hastalıktır. Günlük aktivitelerinizi yapamayacak ve işlerinizi tamamlayamayacak kadar olan yorgunluk halidir. size burada yorgun bir iş temposu sonrası yorgunluktan ya da bir fiziksel aktivite sonrası yorgunluktan bahsetmiyorum kronik yorgunluk sendromunda günlerce haftalarca yatsanız bile hala yorgun hissedebilirsiniz, ve sıklığı giderek artmakta olan bir sendrom kendisi maalesef ve bu sendromda yorgunlukla beraber birçok semptom görülebilir. Kronik yorgunluk sendromu vücutta birçok sistemi etkileyen bir sendromdur dünya genelinde 20 milyondan fazla insanın bu sendromu yaşadığı kaydedilmiştir. İlk resmi tanısını 1980 yılında almıştır ve o günden bu güne kaydedilen rakam sayısı ise 200 milyon üzerindedir ve her geçen gün artmaktadır.
•   Bu sendromda tek bir etken yoktur diğer tüm kronik hastalıklar gibi nedenler bütünüdür aslında ve çoğu zamanda bir neden sendroma neden olurken aynı neden sendromun sonucu olarak da karsımıza çıkabilir.
•   Genelde grip gibi baslar .Şikâyetlerinizi başta tam da bir soğuk algınlığı geçiriyor gibi tarif edebilirsiniz, zamanla bu şikayetler giderek artar ve kalıcı olmaya başlar.
•   Ve bu sendromun altında birçok besinsel eksiklik bulunmaktadır yazımın ilerleyen kısımlarında bunlara yer vereceğim.
•   Kronik yorgunluk sendromu sıradan kısa süreli bir yorgunluk hali değildir en az 6 aydır bu şekilde hissediyor olmanız lazım ama eğer yorgunluğunuz her gün olmaya başlamış ise bu yönde kötüleşme ihtimaliniz de yüksek o yüzden 6 ay beklemeyerek hayat tarzınızı ve şikâyetlerinizi gözden geçirmekte fayda var, genelde 3 aydan uzun süren yorgunluklarda doktora başvurmanız önermekteyim.
•   Kronik yorgunluk sendromunda dinlenme ve uyku fayda etmez saatlerce uyusanız bile dinlenmiş kalkamazsınız.
•   Fiziksel aktiviteler ve sporlar şikâyetlerinizi daha da arttırabilir. Ertesi gün hatta efor sonrası keyifsizlik diye adlandırılan bir durumla karşılaşabilirsiniz.
•   Bir diğer adı miyaljik encephalomyelitis (ME )dir. Tıbbi terim olarak kronik yorgunluk sendromu ME/CFS şeklinde geçer.
•   Kronik yorgunluk sendromu döngüler halinde olabilir. İyi ve kötü günler olabilir ama iyi günler de normal bir şekilde değil kötü günlere nazaran daha iyi günlerdir.
•   En sık 40-50 yaslarda kadınlarda görülür ama çocuklar ve erkeklerde de görülme sıklığı çoktur.
•   Genelde çoğu vaka orta seviyede rahatsızlıklar gösterir ama her 4 vakadan biri ağır derecede kronik yorgunluk sendromu yasamaktadır

KRONİK YORGUNLUK SENDROMU NEDENLERİ

Alttaki nedenler henüz tam olarak tam bilinmese de bu sendromda birçok sistem etkilendiği için ortaya net bir şey koymak da maalesef zordur. En çok şüphelenilen nedenleri size sıralayalım
1-   İmmün sistem sorunları
2-   Mitokondriyle enerji üretimi sorunları
3-   Beyin anormalileri
4-   Kan basıncı sorunları
5-   Enfeksiyon EBV, lyme bacteria, CMV, HHV6, enterovirus, parvovirus B19 alttaki en sık ve en şüphelenilen nedendir.
6-   Genetik yatkınlık
7-   Adrenal yorgunluk
8-   Seratonn, kortizol dengesizlikleri
9-   Düşük NK hücre sendromu
10-   Fibromiyalji
11-   Gıda intoleransları
12-   Disbiyozis
13-   Kronik toksisite ve detoksifikasyon sorunları
14-   Uyku sorunları
15-   Tiroid ve diğer hormon dengesizlikleri
16-   Psikojenik biyolojik disfonksiyon

KRONİK YORGUNLUK SENDROMU SEMPTOMLARI

Semptomları sıralarken ve tanı koymamız için iki ana gruba ayırmakta fayda var. Bunlar ana semptomlar ve diğer semptomlardır. Tanı koyarken ana semptomları barındırmalı ve diğer semptomlardan en az 1,2 tanesini bulundurmalısınız.

ANA SEMPTOMLAR

1-Yorgunluk
•   Birçok günlük işi yapacak gücü bulamama
•   Uyuma ve dinlenme sonrası yorgunluğumuzun geçmemesi
•   Yorgunluk, halinin 6 ay ve daha uzun sürmesi(Yorgunluk halinin şiddeti kişiden kişiye değişebilir)
2-Efor sonrası keyifsizlik halsizlik
•   Fiziksel ya da mental bir efor sonrası oluşan semptomlar.
•   Kişinin şikayetleri efor sonrası daha da artabilir belirttiğimiz gibi bu efor mental bir efor da olabilir.
•   Uzun süreli okuma zihinsel aktiviteler sonrası yorgunluk halsizlik

3-Uyku sorunları
•   Uykuya dalmakta zorlanma
•   Uyuduktan sonra sık sık uyanma
•   Saatlerce uyusanız bile uykunuzu almış ve dinlenmiş olarak kalkmama gibi sorunlar olabilir.

DİĞER SEMPTOMLAR

1-Kas ağrıları, eklem ağrıları; Ağrılar genelde sızlama ya da künt ağrı şeklinde tarifler ama aynı zamanda batma yanma karıncalanma bıçak saplar gibi basınç hissi gibi ağrılar da olabilir.
1-   Düşünmede ve odaklanmada zorlanma, basit problemleri bile çözmekte zorlanma günlük hayatta
2-   Ortostatik  intolerans, yatar pozisyondan ayakta pozisyona geçtiğinizde oluşan baş dönmesi, halsizlik, görüntü bulanıklığı semptomların yaşanması
3-   Hafıza sorunları
4-   Depresyon
5-   Boğaz ağrısı
6-   Baş ağrısı
7-   Baş dönmesi
8-   İleri derece yorgunluk, ayakta durduğunuzda şikâyetlerin artması
9-   Işığa hassasiyet
10-   Sıcağa ve soğuğa hassasiyet
11-   Genişlemiş lenf nodları
12-   Anksiyete, panik atak
13-   Grip benzeri semptomlar
14-   Kulak çınlaması
15-   Saç kaybı
16-   Kilo problemleri
17-   Göğüs ağrısı
18-   Nöbetler
19-   Premenstrual sendrom
20-   Kas spazmları
21-   Kaşıntılar-vücutta kırmızılıklar
22-   Cümleleri yanlış kurma kelimeleri yanlış söyleme
23-   Görsel bozukluklar
24-   Paralizi
25-   Çarpıntı
26-   Seksüel yetersizlik, cinsel istek azalması
27-   Beyin sisi
28-   Huzursuz bağırsak
29-   Gece terlemesi
30-   Bulantı, kusma
31-   Nefes darlığı
32-   Kronik kuru öksürük
33-   Gıda alerjileri
34-   Kimyasal hassasiyet

Saydığımız gibi ana semptomların olması ve diğer semptomlardan en az 1 ya da fazlasının olması sizi kronik yorgunluk sendromuna doğru götürür. Bu şikâyetlerin bu sendrom tanısını alması için 6 ay yaşanmış olması lazım tekrar belirtelim ama siz siz olun şikâyetler 3 aydan fazla sürüyorsa bu konuda yetkin bir doktora başvurun.

KRONİK YORGUNLUK SENDROMU RİSK FAKTÖRLERİ

Herkes kronik yorgunluk sendromuna yakalanabilir tam olanların nedenleri net olarak hala bilinmemektedir ama sıklıkla bir
enfeksiyon sonrası semptomlar kalıcı kalmakta ve etkisini devam ettirmektedir enfeksiyon geçse bile. Hadi gelin risk faktörlerine bakalım.
1-   Yaş; 30-50 yas arası daha yüksek risktedir. Ayrıca 13-15 yaş arası da görülme sıklığı artmaktadır.
2-   Cinsiyet, kadınlarda erkeklere göre görülme sıklığı 4 kat daha fazladır.
3-   Genetik yatkınlık genelde aynı ailedeki bireylerde birinde varsa diğerlerinde de olma olasılığı yüksektir özellikle genetik anormallerin olduğu ailelerde bu risk daha da yüksektir.
4-   Bazı hastalıklar
-Fibromiyalji
-Huzursuz bağırsak sendromu
-Çoklu kimyasal hassasiyeti
-Temporamandibular hastalıklar
-İnterstisyel sistit
-Kafa sarsıntısı sonrası sendrom
-Kronik pelvik ağrısı
-Kronik prostat
-Gerilim tipi bas ağrısı
5-Stress
6-Toksitite
7-Enfeksiyonlar
8-Diyetsel hatalar
9- Vitamin ve mineral eksiklikleri