Kıl dönmesi mi? Hidradenitis Suppurativa mı?
Hidradenitis Supurativa ter bezlerinin kronik, tekrarlayan, iltihabi infeksiyonu olarak tanımlanır. Sıklıkla anüs ve perine çevresinde, kuyruk sokumunda, koltuk altı ve kasıklarda görülmektedir. Hastalık başlangıçta kendiliğinden drene olan basit bir apse şeklinde başlar ancak ilerleyen dönemlerinde tekrarlayan bir form halini alır ve etkilenen bölgede kötü izlere ve yaralara neden olmaktadır.
Nedenleri arasında sıklıkla sigara suçlanmaktadır. Ailesinde böyle bir hikayesi olanda görülme riski yüksektir. Ayrıca şişmanlık, hormon kullanımı da riski arttırmaktadır. Ergenlik döneminden sonra ortaya çıkmakta, 20-30 lu yaşlarda sık görülmektedir.
Hastalığın erken döneminde lezyonlar şişerek apse formunu alır ve çoğunlukla kendiliğinden drene olup boşalırlar. Bunlar boşaltılsa dahi kısa zaman içinde tekrar ederler. Bu aşamada basit bir kıl kökü iltihabı olarak adlandırılır. Geç lezyonlar kronikleşme ve tekrarlamalarla seyreder. Tekrarlamalar aynı bölgede olur, komşu alanlarda yeni lezyonlarla oluşur. Bu lezyonlar eskileri ile birleşme eğilimindedir. Tekrarlama ve iyileşmeler derinin kalınlaşmasına, ağrılı, kötü yara izlerinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Sürekli akıntılı, ağrılı şişlikler oluşmaktadır.
Günümüzde tanının konulmasına yardımcı olabilecek herhangi bir test bulunmamaktadır. Eğitimsiz gözlerin değerlendirmesi durumunda erken dönemdeki hastalık basit bir inflamasyon olarak değerlendirilebilmektedir. Kimi zaman lezyonlar erken dönemde sınırlı lezyonlar halindedir ve sıklıkla pilonidal sinüs hastalığı, perianal fistül ve karbonkülle karıştırılabilmektedir. Hidraadenitis supurativanın kanıta dayalı tıbbi tedavisi için literatürde yeterli bilgi ve birikim bulunmamaktadır.
Biz erken evre lezyonlarda lokal bakımlar, antibiyoterapi, sıcak su banyoları uygulamaktayız. Hastalığın ilerlemesi durumunda da bu yöntemleri, başlangıç-soğutma tedavisi olarak kullanmaktayız. Kronik ağrılı, akıntılı derin yaraların olduğu vaklarda lezyonların tamamen çıkarılması gerekmektedir. Hafif vakalarda sinüs traktuslarının üzerlerinin açılması tek başına yeterli olacak iken geniş lezyonlarda lezyonun tamamının çıkarılması gerekmektedir. Apse ve sinüs oluşumu sık olması ve alevlenmelerin hep aynı lokalizasyonda olması halinde lezyonun tamamının çıkarılması çok etkin bir tedavi yöntemidir. Bu tür tedaviler günlük ayaktan cerrahi şeklinde uygulanabilmektedir. Bu tedavi yöntemi, lokal anestezi ve geniş rezeksiyon yapılmaması nedenleriyle hastaların ana tercihi olmaktadır. Öte yandan genel tecrübelerimiz göstermiştir ki geniş eksizyon yapılan hastalarda nüks yani tekrarlama daha az görülmektedir. Geniş çıkarılmaları takiben ortaya çıkan defektler doku kaydırma-flep yöntemleri ile kapatılabilmektedir.
Özetle hidradenitis supurativa tanısı deneyimli uzmanlar tarafından konululmalı ve tedavi edilmelidir. Hastalığın başlangıcında lokal bakımlar, sıcak su banyoları, antibbiyoterapi (kısıtlı), diet düzenlenmesi (süt ve süt ürünlerinin yasaklanması), sigara tüketiminin yasaklanması gerekirken ileri evrelerde bunlara ilaveten ise cerrahi uygulamaların yapılması tercih edilmelidir.
