Kadınlarda Kısırlık (İnfertilite) Nedenleri?
Yumurtlama Bozuklukları:
-Hipogonadotropik hipogonadizm:
Beyinden salgılanıp yumurtalıkları etkileyen hormonların yetersiz olmasını hipogonadotropik hipogonadizm adı verilen durum kadınlarda kısırlık (infertilite) nedenlerinden ilkidir. Tadavisinde kadınlarda bir kafa filmi ve prolactin ölçümü sonrası beyinden salgılanan hormonların enjeksiyonlar ile yerine konulması gerekmektedir.
-Hipergonadotropik hipogonadizm:
Erken menepoz olarakta bilinen bu yumurtlama bozukluğunda; yumurtalık içindeki yumurtaların erken tükenmesine bağlı olan durumdan dolayı ksırılık yaşanmaktadır ve bilinen bir tedavisi yoktur.
-Polikistik over sendromu (PCOS):
Polikistik over sendromu kadınlarda en sık rastlanan hormon bozukluğudur. Nedeni tam olarak bilinmesede aslında sadece kadın hastalıkları kapsamında değil, vücuttaki tüm organ sistemleri kapsamında en sık görülen hormon bozukluğudur. Genetik yatkınlık gösteren bir yumurtalık hastalığı olarak fikir birliğine varılan sendrom genç kızlarda ve genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkan yumurtlamanın seyrek yada hiç olmamasına bağlı gebe kalamamadır. Bu sendromda öncelikle aşırı kilolardan kurtulunması gerekmektedir ki teadvide direnç ile karşılaşılmasın. Tıbbi tedavide klomifen sitrattır tedavisi ile yumurtlama varlığı incelenir. Tedavinin ikinci basamağında günlük iğne tedavisi yer alır ve tüm bu tedavilerin uygulanması, gerekli doz ayarlamalarının yapılması deneyim gerektirir ve mutlaka bu konuda tecrübeli kişiler tarafınca yürütülmelidir.
Tüp Tıkanıklıkları:
Kısırlığa yol açan tüplerin tıkanması genellikle enfeksiyonlara bağlıdır. Aile planlama yöntemi olarak kullanılan tüp bağlanması seçeneğinde de yaşanan durum aynıdır yani tüpler tıkalıdır. HSG adı verilen bir rahim-tüp filmi ile tüp tıkanıklığı tespit edilir.
Tıkanıklık rahime bitişik bölgede ise doğrudan tüp bebek yapılması en uygunudur. Yumurtalığa yakın tarafta tüpler tıkalıysa laparoskopi yapılması gerekir. Mikro cerrahi yöntemi ile tüpler açılabilse de bu işlem daha zahmetli bir işlem olup deneyimli cerrahlarca yapılabilir.
Endometriozis
Genellikle 35 yaşın üzerindeki kadınlarda görülen rahim içini döşeyen endometrial hücrelerin rahim dışında yerleşerek üremesine endometriozis denilir. Nedeni tam olarak bilinmese de ortak görüş retrograd menstruasyon teorisidir. Adet kanaması rahim iç tabakasını döşeyen hücrelerin dökülmesi ile bu hücrelerin bir kısmı geriye doğru giderek tüplerden karın boşluğuna dökülür. Bu hücreler normalde mekanizma tarafından yok edilirken bazı kadınlarda bu mekanizmalar iyi çalışmaz ve endometrial hücreler karın zarı üzerine yerleşerek üremeye başlar karın zarı ve yumurtalıkları tutar ve laparoskopik olarak alınmaları gerekir.
35 yaş üzeri hastalarda zaman kaybetmeden tüp bebeğe yönlendirilmelidirler. İleri derecede anatomi bozulduğu hastalarda kendiliğinden gebelik şansı verilemez. Bu nedenlerden dolayıda zaman kaybetmeden tüp bebek tedavisine başlamak gerekir.
Endometriosis cerrahi işlem tedavisi sonrasında tekrarlayabilen bir hastalıktır.
Tüm sıralanan kısırlık nedenleri dışında rahimdeki anormallikler ve miyomlar gibi hastalıklarda kısırlığa yol açmaktadır.