Hematüri Tanımlama
İdrar mikroskopik incelemesinde 3’ten fazla eritrosit saptanmasına idrarda kanama(hematüri) denir. İdrarda kanama toplumda sık görülen, hastayı endişelendiren bir durumdur. İdrarda kanama ürolojik kanserlerin teşhisi açısından asla ihmal edilmemelidir. Ağrısız idrarda kanama olgularının %30’unda ürolojik bir kanser tespit edilmektedir. İdrarda kanama Üriner sisteme bağlı nedenlerle oluşabildiği gibi Üriner sistem dışı nedenlerle de görülebilir. Bu nedenler arasında; kan sulandırıcı ilaç kullanımı, aşırı egzersiz, vajinal kanama, sistemik infeksiyon hastalıkları sayılabilir. İdrarda eritrosit izlenmeden de idrar rengi kırmızı izlenebilir. Bu yüzden her kırmızı görülen idrar idrarda kanama olarak değerlendirilmemelidir ki bu yalancı idrarda kanama olarak tanımlanmaktadır. Bunlar arasında alınan bazı ilaçlar, idrara kırmızı rengi veren bazı pigmentlerin varlığı ve özellikle çocuklarda kırmızı idrara neden olan bazı gıdalar(Rhodomine B adlı boya maddesi) sayılabilir. Üretral mea’dan kan gelmesi üretroraji olarak adlandırılmakta ve İdrarda kanama ile karıştırılmamalıdır. Üretroraji nedenleri arasında pelvik ve iyatrojenik travmalar sayılabilir. İyatrojenik yaralanmalar, sonda takılması veya penis cerrahisi sırasında oluşabilmektedir.
Laboratuvar
Dipstick idrar testi yöntemi ile idrarda kanama tespit edilmesi pratik ve ucuz bir yöntemdir. İdrarda kan için pozitif dipstick sonucu hematüri, myoglobinüri veya hemoglobinüriyi gösterebilir. Mikroskopik bakıda eritrosit saptanması hematüri tanısını koydurur. Yanlış pozitif dipstick okunması genellikle kontaminasyona bağlı olup, kadınlarda menstrüasyon kaynaklı olmaktadır. Diğer yanlış pozitiflik dehidratasyon ve egzersize bağlı oluşabilmektedir.
Radyolojik Değerlendirme
Tekrarlayan gözle görülemeyen idrarda kanama ve bütün gözle görülebilen idrarda kanamalar ayrıntılı bir şekilde araştırılmalıdır.
Ultrasonografi: Noninvaziv, ucuz ve tekrarlanabilir olması nedeniyle tercih edilmektedir. İdrarda kanama nedenini araştırmakta değerli bilgiler sağlar. Hematoglob, mesane tümörü ve üriner sistem taşı tanısında oldukça önemlidir.
Kontrastlı Bilgisayarlı Tomografi: Üriner sistem travmalarının değerlendirilmesi ve Üriner sistem kanserlerinin araştırılmasında önemli bilgiler verir.
Tekrarlayan İdrarda kanama önemli bir bulgudur ve mutlaka Üroloji uzmanına muayene olmanız gereklidir.
