Osmolarite yoğunluk anlamındadır. Yoğunluk normal düzeyde olmalıdır, fazla da az da olmamalıdır. Musin miktarının azalması ile flamentoz ipliksi yapılar oluşur. Yoğunluğun artması gözyaşının azalması kornea epitelinin hasarına ve enfeksiyona yatkınlığına neden olur.
Gözyaşının osmilaritesi 303-305 mosm/L civarındadır. 316 dan sonrası yoğunluk fazlalığı olarak değerlendirilir.
Yoğunluk normal düzeyde olmalıdır.Gözyaşının su (aköz) miktarının azalması osmolariteyi artırır. Yani gözyaşı yoğunlaşır, tortulanır, yapışkan hale gelir, görme bozulur, toksik maddeler ve artıklar gözden dışarı atılmaz.
Aköz neden azalır?
*Göz kırpmanın azalması aköz ’ü azaltır. Buna neden uzun süre bilgisayar ve cep telefonuna bakmak, uzun süre okumaktır. Dakikada 28-30 civarı olan göz kırpma 7-8 e düşer. Unutmayın göz kırpma yapıldıkça gözyaşı salınımı olur.
*Sıcak ortamlar, klima, yaz ayları aköz kaybına neden olur.
*Kontakt lens en ciddi göz kuruluğu nedenidir, gözyaşı yoğunluğunu artırır. Kontakt lenste su oranı arttıkça gözün suyunu sünger gibi çeker. Su oranı düşük lens kullanılmalıdır.
*Onlarca sistemik hastalık aköz üretimini azaltır.
Romatizmal hastalıklar (romatoit artrit ve diğerleri) sjogren sendromu diyabet tiroid hastalığı, sistemik lupus ve polimiyozit gibi hastalıklar aköz üretimini azaltır.
*Bazı göz ameliyatları aköz ’ü azaltır. Gözlüğü atmak için yapılan göze lazer uygulaması en ciddi göz kuruluğu nedenidir. İkincisi katarakt ameliyatı gelir.
*Ağızdan alınan bazı sistemik ilaçlar aköz ‘ü azaltır. Bunlar devamlı kullanmak zorunda olduğunuz ilaçlardır, kutu içindeki tanıtımına mutlaka bakınız. Anti depresanlar, doğum kontrol hapları, bazı kol tansiyonu düşürücü ilaçlar, bazı alerji ve akne ilaçları, Parkinson ilaçları..
*Vücuttan sıvı kaybına neden olan beslenme düzeni aköz’ ü azaltır. Kafein, alkol, aşırı çay, sigara, kola ve gazlı içecekler, cips gibi…
*Aköz kaybı: Aköz ‘ü gözde belirli süre tutmak gerekir. Meibomian bezinin ağzı yağ tortusu ile tıkalı ise yağ aköz’ le buluşmaz, akıp gider veya hemen buharlaşıp uçar gider.
Farkında mısınız, hep aköz azalmasına bağlı yoğunluk artmasını anlatıyoruz. Yoğunluk azalması, yani gözyaşının bol olması gözyaşı kesesinin tıkanıklığında söz konusudur, gözyaşı ancak kanaldan değil kapaklardan dışarı akarak gözü terk eder.
Gözyaşı gözü terk etmezse enfeksiyon gelişir. Duran suyun kirlenmesi gibi düşünebilirsiniz ve göze yine zararlıdır. Ne yapmalı? Olayı çok yönlü düşünmeli. Yapılacak çok iş var, ilk iş yağ bezinin ağzını özel işlemlerle açılmalıdır. Gözyaşı damlası durumu kurtarır mı? Hayır. 5-6 dakikada gözü terk eder. Gözyaşı damlaları oyalama tedavisidir.
