GIDA ZEHİRLENMESİ
GIDA ZEHİRLENMESİ
Gıda zehirlenmesi olarak bilinen durum aslında tıp dilinde tanımladığımız akut mide barsak enfeksiyonlarıdır. Hafif formları halk arasında mide üşütmesi olarak da bilinir. Hastalık farklı şiddetlerde bulantı, midede huzursuzluk, kusma, ishal, karın ağrısı, halsizlik, kas ağrıları, ateş ve halsizlik ile seyreder.
Büyük çoğunluğu kontamine olmuş yani hastalık yapıcı mikrop bulaşmış veya onların zehrini içeren gıdaların yenmesi ile başlar. Nedir bu mikroplar: virüsler: Noro virüsler, Adeno virüsler, Rota virüsler, bakteriler: Salmonella, Şigella, E-coli, Campylobakter, Yersinia, Enterokoklar, Clostridum difficile, parazitler: Amip, Giardia, Kriptosporadium, İzospora, Siklospora, Mikrosporodium’dur. Mantar zehirlenmeleri de gıda zehirlenmesidir ve mantar türlerinin içerdikleri kimyasal toksinlere göre farklı bulgular verirler. Bu nedenle mantar tüketimi sonrası oluşan sindirim sistemi şikayetleri varlığında acil servislere başvurulmalıdır. Acil servis koşullarında hekimler zehir danışma merkezinin önerisi doğrultusunda size en uygun tedavi ve takip protokolünü belirleyip uygularlar.
Gıda kaynaklı olmayan nedenlerle de akut mide barsak rahatsızlıkları başlayabilir. Bazı ilaçlar ve gerçek zehirler bunun nedeni olabilirler. En bilinen akut mide barsak bozukluğu yapan ilaçlar: Kolşisin, anti-inflamatuar ilaçlar, kemoterapötikler, antibiyotikler, sorbitol ve bazı kalp disritmi ilaçlarıdır. Tarım ve böcek ilaçları, organofosfatlar ve asenik maruziyeti de hızlı veya yavaş başlangıçlı mide barsak rahatsızlığı yaparlar.
AKUT GASTROENTERİT TEDAVİSİ
Mide barsak enfeksiyonlarında tedavi etkenin tespitine göre yapılır. Viral kaynaklı gastroenteritler %90 48 saat içinde kendi kendini sınırlar. Bu süre içinde evde kalmak çok önemlidir. Çünkü hastalık çok bulaşıcıdır hasta bireylerin ellerinden çok çabuk bulaş olur. Toplumda yayıldığında hem okullarda eğitim öğrenim aksamakta hem de çalışanlar etkilendiğinde çok fazla iş gücü kaybı olmaktadır. Günümüzde yapılan en büyük yanlış hasta bireylerin çalışması zorlanarak hastalıkların toplumda yayılmasına neden olunup aslında daha fazla işgücü kaybına neden olmaktır. Üstelik genellikle genç bireylerde başlayan hastalık yaşlı ve bağışıklığı zayıf, kronik hastalığı olan bireylere de yayılarak onların hayatlarını riske atmaktadır.
· Akut mide barsak enfeksiyonlarında beslenme önerileri çok önemlidir. Sadece uygun beslenme bile hastanın enfeksiyonla mücadelesini kolaylaştırır. Yağsız kraker, nohut leblebisi, yağsız tost, kabuksuz elma ve şeftali veya çocuklar ve yaşlılar için püresi, karpuz, patates haşlaması, yağsız çorbalar, haşlanmış pirinç ve yulaf püresi, meyve suları, gibi posa içeriği düşük sıvı ve doğal şekerler açısından zengin gıdalar ishalli dönemde sizin halsiz kalmanızı önlerler.
· Akut ishalde hasta bireyde şok tablosuna neden olacak kadar sıvı kaybı yok ise dışkılamayı kesici tedavi önerilmez.
· Kusmayı azaltıp hastanın yeterli sıvı almasını sağlayıcı bulantı kesiciler başlangıç aşamasındaki ilaçlarımızdır.
· Karın ağrısı karında hassasiyet, ateş ve 48 saatten uzun süren ve şiddeti giderek artan mide barsak rahatsızlıkları varlığında ileri tetkikler yapılır. Kan tetkiklerinde inflamasyon belirteçlerinin yüksekliği, dışkı örneğinde veya kültüründe antibiyotik gerektiren mikroorganizma veya kan varlığında uygun antibiyotik tedavisi eklenir.
· Sıvı kaybı hastanın yaşam kalitesini etkileyecek derecede fazla ise ve bulantı yakınması verilen ağızdan ilaçlar ile durdurulamıyor ise hastayı hastaneye yatırmak ve burada damardan tedaviler uygulamak gerekebilmektedir.
· Probiyotik desteği virüs kaynaklı ishalli durumda faydalıdır. Özellikle Lactobacillus rhamnosus, Lactobacillus acidophilus, Bifidobacterium lactis, Bifidobacterium infantis Lactobacillus reuteri, Saccharomyces boulardii, Bifidobacterium longum,e and Lactobacillus acidophilus gibi probiotik bakteri suşları içeren probiyotiklerin ishalli süreyi kısalttığı ve normal gaita kıvamının korunmasını sağladığı ile ilgili yayınlar vardır. Virüs kaynaklı ishallerde ishalin süresini ve şiddetini azaltabilirler. Ancak bakteriyel ishal enfeksiyonlarında antibiyotik sonrası tedaviye eklenebilirler barsak florasının dengesinin korunmasına yardımcı olup antibiyotik ilişkili enfeksiyon gelişimini önleyebilirler. Ancak bakteriyel kaynaklı barsak enfeksiyonlarında ana tedavi uygun seçilmiş antibiyotiklerdir.
http://www.emelyigitkarakas.com
