Gebelikte sağlıklı beslenme aslında bir bireyin hem bebeklik hem çocukluk hem de yetişkinlik dönemini sağlıklı geçirmesini sağlayacak en önemli dönemlerden biridir. Bu dönemde metabolizma hızında artış meydana gelmekte ve gebe bireyin enerji ihtiyacını arttırmaktadır. Artan enerjinin karşılanması bebeğin zihinsel ve fiziksel sağlığı açısından oldukça önemlidir. Ancak, bu enerji açığı belli bir denge içerisinde kapatılarak bu süreçte oluşabilecek fazla kilo alımı, bebeğin / bebeklerin gelişiminin gerilemesi, vb. Durumların oluşmasını önlemek açısından önemlidir.
Gebelikte kilo alımına dair hep klasik bir cümle duyarız. '' Gebelikte 9-13 kg arasında kilo artışı olmalıdır'' denilse de bunu standart bir cümle ile söylemek mümkün değil. Gebe kalan bireyin gebelik süresince alması yeterli olan kilo daha çok, kişinin gebelik başlangıç kilosu ile ilişkilidir.
Gebelik süresince alınması planlanan ideal kiloyu BKI ( Beden Kitle İndeksi) = kg / m2 şeklinde bir formülasyon ile belirlenmektedir. Buradan çıkan kat sayı doğrultusunda gebelik başlangıç kilosu normal olan anne adaylarının gebelik boyunca 9-13 kg arasında kilo artışı olması normal diyebiliriz. Bununla beraber, obez anne adaylarının gebelik süresince bu artışın 6 kg'ı geçmesini istemeyiz. Bu değerler çoğul gebliği olanlar, gebelik başlangıç kilosu çok düşük olan anne adayları vb. Gibi durumlarda farklılıklar gösterebilmektedir. Gebelik başlangıç kilosu normal bir anne adayının birinci trimester süresince 1-3,5 kg arasında kilo artışı olması, birinci trimesterden sonra ise haftada 03, - 0,4 kg' ı geçmeyecek şekilde kilo artışının ayarlanmasını bekleriz. Gebelik öncesi kilosu fazla olanlar için bu kilo artışı birinci trimesterden sonra haftalık 0,3 kg ile sınırlandırılmalıdır. İkiz gebeliklerde tavsiye edilen toplam kilo artışı; 16-20 kg arasında ve birinci trimesterden sonra haftalık ortalama kilo artışı 0,7 kg olacak şekilde planlanmalıdır.
GEBELİKTE ALINAN KİLOLAR DENİNCE NE ANLAMALIYIZ?
- 3,7 kg artan kan hacmi ve ekstra sıvılar
- 2,7 kg kas ve yağ
- 0,6 kg meme kitlesi
- 1,1 kg uterus
- 3,5 kg bebek
- 0,7 plesenta
- 0,9 Amniyotik sıvı
Gebelikte kilo alımı denilince anne adaylarının aklına '' yağlanma'' anlamına gelen kilo artışı gelse de aslında gebelikte sadece 1,5-2 kg civarında bir yağ artışı meydana gelmekte. Bu da doğum sonrası yoğun geçecek dönemde annenin enerji ihtiyacını karşılamak üzere kullanılacaktır.
GEBELİKTE KİLO ALIMI NASIL DENGELENMELİ?
Hamile bir kadının günde ortalama 2200-2400 kcal enerji alımına ihtiyacı vardır. Bu enerjinin dengeli alınması gebelik süresince hem bebeğin dengeli beslenmesini hem de anne adayının fazla kilo artışını engelleyecektir. Bu dengeyi sağlamak için anne adayının günlük olarak;
Kaliteli protein kaynakları: Yumurta, Et, balık vb., Süt grubu: Süt, yoğurt, kefir vb.,Sebze- meyve: sarı, kırmızı, yeşil 3 renk olarak, Tahıllar: tam buğday ekmek, çorba, bulgur vb., Yağlar: zeytin, zeytinyağ, ceviz vb. Besinlerden tüketmesi gerekmektedir. Bu dengeyi sağlarken de; Günde ; 6-10 porsiyon sebze meyve,her öğünde 2-3 dilim ekmek, 3 porsiyon süt grubu besin, 5-7 porsiyon protein kaynağı besin ve kuru baklagiller ile beslenmesini önerebiliriz.
Saide Gülşah ESENSOY
