Gebelik aşısı : nedir? kimlere uygulanır?

Gebelik aşısı : nedir? kimlere uygulanır?
Tüp bebek tedavilerinde başarı çifte özel değerlendirme ve tedavi planlaması ile arttırılabilmektedir.  Tedavinin en önemli kısmı spermle yumurtanın en iyi şartlarda döllenemesini sağlayarak embiryo  olarak adlandırılan  kadın ve erkeğe ait genetik materyali taşıyan ve gebelik oluşturacak hücre grubunun laboratuvarlarda oluşturulmasıdır. Ancak çok kaliteli embiryoların rahim içine konulmasına rağmen bazı hastalarda gebelik oluşmamaktadır. Bu durum  tüp bebek tedavilerinde başarısızlık yaşayan  çiftlerde büyük bir tepki ve üzüntüye sebep olmaktadır. Son yıllarda yapılan çalışmalar sonunda bu hastalarda sorunun embiryoların rahim içinde gömülerek gebeliğin devam ettiği rahim iç zarında olabileceğini göstermiştir. Endometrium olarak adlandırılan rahim içi zarının  embiryonun gömülmesine yardımcı oabilecek çeşitli faktörlerde yoksun olması veya bu zarın devamlılığını, fonksiyonunu bozan yapışıklıklar, kanlanma bozuklukları, iltihaplar çok iyi kalitede embiryoların transferine ragmen gebeliklerin oluşmamasına yol açmaktadır.


Embiryo rahim içine düştükten veya konulduktan sonra çeşitli maddeler ,proteinler, büyüme faktörleri salarak rahim içi zarına yaklaşmakta, onunla temas etmekte  ve uygun ortam varsa yavaş yavaş  gömülmektedir. Bu gömülme tam olarak bitince gebelik oluşmaktadır. Gebelik çeşitli hormonları,maddelerin ve hücrelerin yardımı ile gelişmekte ve devam etmektedir. Rahim içi hücrelerde çeşitli nedenlerle oluşan fonsiyon eksikliği sağlıklı embiryonun rahim içine gömülmesini engellemektedir. Bu durumda ya gebelik oluşmamakta yada oluşan gebelikler düşükle sonuçlanmaktadır. Son yıllarda araştırmalar endometriumundaki hücrelerin sağlıklı embiryoyu farkedebileceğini hatta seçebileceğinide göstermektedir. Bu konudaki en önemli maddeler sitokinler ve çeşitli büyüme faktörleridir. Bu maddelerdeki eksiklikler veya dengesiz salınmalar  gebeliği imkansız kılabilmektedir. Bozukluk durumlarında önemli olan bozukluğun düzeltilmesi eksik olan maddelerin vucut tarafından yapılmasının sağlanmasıdır.


Gebelik aşışı olarak ta adlandırılan tedavide amaç kadının kendi özel kan hücrelerinin kullanılması ile rahim içinde embiryonun gömülmesini sağlayacak maddelerin elde edilmesidir. Bu tedavinin yapılabilmesi için aşagıdaki işlemler yapılmaktadır:
1. Önce gebelik oluşmaması ile ilgili olarak rahim iç zarında problem olduğu tespit edilmelidir. Bu uygulanan çeşitli testlerle yapılmaktadır.


2. Yumurta toplama gününde kadından kan alınmakta ve  özel işlemerden geçirilerek monosit denilen hücreler ayrılmakta ve bu hücreler özel kültür vasatlarına konularak çoğaltılmaktadır. Hücre kültürü denilen bu işlem çok dikkatli olarak özel inkübatörler de ve üretme sıvılarının yardımı ile yapılmaktadır. Hücre Üremenin uygun , devamlı olması ve istenilen maddelerin yeterli miktarda   salınabilmesi için CRH denilen hormonda ilave edilmektedir.  İki günlük kültür sonrasında    rahim içine embiryo gömülmesine yardımcı olacak sitokinler ve büyüme hormonları monositik hücrelerce salınır ve üreme sıvısında birikir.


3. Bu işlemler yapılırken diğer taraftan laboratuvarda yumurtalar  sperlerle döllenir ve embiryolar elde edilir. Kaliteeri saptanır ve rahim içine transfer edilecek embiryolar seçilir. Transfer gününe kara verilir.


4. Transfer gününde (genellikle 2. veya 3. gün ) rahim içi 3 boyutlu ultrasoundla değerlendirilir. kalınlığı ölçülür ve  transfer edilecek bölge saptanır.

5. Laboratuvarda elde edilen  gebelik aşısı olarakta adlandırılan sıvı embiryolorın rahim içine konulacağı günden bir gün önce veya aynı gün rahim içine verilir. Bu işlem rahim içini daha sonradan transfer edilecek embiryoların gömülmelerine uygun hale getirir ddiğer bir deyişle gömülmeye uygun hale getirir. Bu şekilde hazırlanmış rahim içi zarının konulan iyi kalitede embiryoları daha  yüksek oranda kabul edeceği yani gebelik oluşmasına yardım edeceği çalişmamızda bulunmuştur. Ayrıca bu tip bir uygulama daha sağlıklı gebelik oluşturacağı için gebelik kayıpları yanı düşükler önlenebilecektir.

Bu makale 10 Mart 2019 tarihinde güncellendi. 0 kez okundu.

Yazar
Prof. Dr. Timur Gürgan

Prof. Dr. Timur GÜRGAN, lisans öncesi eğitimlerini bitirmesinin ardından Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi'nde başladığı tıp eğitimini 1976 yılında tamamlayarak tıp doktoru unvanı almıştır. İhtisasını ise 1980 yılında yine aynı üniversitenin Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı'nda tamamlamış ve Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı olmuştur. Prof. Dr. Timur GÜRGAN, akademik kariyerine 1985 yılında Hacettepe Üniversitesi'nde Yardımcı Doçent olarak başlamıştır. 1988 yılında Doçent, 1995 yılında ise Profesör olmuştur. Kendisi halen aynı üniversitede Kadın Doğum Anabilim Dalı, Üreme Endokrinolojisi ve İnfertilite Ünitesi öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır. 1986 yılından itibaren yurtdışında İngiltere'de London Hospital Medical College, St Bartholomew's Hospital, Lister Hospital, London Bridge Hospital ve  Guy's Hospital ve İsr ...

Yazarı sosyal medya'da takip edin
Etiketler
Aşılama kimlere uygulanır
Prof. Dr. Timur Gürgan
Prof. Dr. Timur Gürgan
Ankara - Kadın Hastalıkları ve Doğum
Facebook Twitter Instagram Youtube