Erkeğe bağlı faktörler nelerdir?
Sperm sayısını veya hareketliliğini etkileyen ve yapısını bozan birçok faktör vardır. En sık neden sperm üretiminin, spermin geçtiği kanalların, genel sağlık ve yaşam şeklinin normal olmamasıdır. Maruz kalınan çevresel faktörler de bunlara eklenir.
Bozulmuş sperm üretimi ve fonksiyonu
Sperm hareketliliğinin ve yapısının bozulması: Sperm ileriye doğrusal hızlı düzgün hareketli olmalıdır ve yapısı normal olmalıdır.
Düşük sperm konsantrasyonu: Sperm konsantrasyonu 1 ml de 20 milyonun üzerinde olmalıdır.
Varikosel: Scrotuma (torbaya) giden venlerin variköz hal alması, genişleyerek esnekliğini kaybetmesi durumudur. Sperm sayı, hareketlilik ve yapısında bozulmaya neden olabilir.
İnmemiş testis: Testisler karın içinden scrotuma inemez; yüksek ısı ve basınçla karşılaşır. Sperm üretimi etkilenir.
Hormon eksikliği: Testis bozuklukları ve testisi kontrol eden hormonların salındığı beyin bölgelerinin bozuklukları sonucu hormon eksikliği oluşabilir.
Genetik bozukluklar
Enfeksiyonlar
Spermlerin geçişi sağlayan kanallarda bozukluklar
Cinsel ilişki yetersizliği: Cinsel ilişkide veya tekniğinde yaşanan olumsuzluklar gebelik oluşmasına engel olabilir. Erken boşalma, ağrılı ilişki, yetersiz sayıda ilişki ya da kaydırıcı olarak spermi olumsuz etkileyen maddelerin kullanımı bunlardan bir kaçıdır.
Epididim, vas deferens ve ejakülator kanallarda tıkanıklık: Spermin testisten dışarıya ulaşana kadar geçtiği kanalların herhangi birinde tıkanıklık infertiliteye yol açar.
Retrograde ejakülasyon: Boşalma ile meninin penisten dışarı çıkmayarak mesaneye geçmesidir ki diyabet (şeker hastalığı) cerrahi operasyonlar ve bazı ilaçların kullanımı sonucu oluşabilir.
Meni yokluğu: Vertebra (belkemiği) yaralanmalarında oluşabilir.
İdrar yolunun dış deliğinin normalden farklı bir bölgede olması (hipospadias): Spermin servikse ulaşmasını engeller.
Diğer bazı hastalıklar: Kistik Fibrozis gibi
Genel sağlık ve yaşam şekli
Stres
Beslenme bozuklukları (Vitamin C, selenyum, çinko ve fosfat eksikliği)
Obesite
Kanser ve kanser tedavileri
Alkol ve bazı ilaçlar: Kas gelişimi için alınan anabolik steroidler testislere ve sperm üretimine olumsuz etkiler.
Diğer tıbbi durumlar: Ağır yaralanmalar, büyük cerrahi ameliyatlar, diyabet (şeker) tiroit hastalıkları, anemi gibi hastalıklar da infertiliteye sebep olabilir.
Çevresel Etkenler
Kimyasallar
Aşırı ısı
Madde bağımlılığı
Sigara içilmesi
Hava kirliliği
Elektronik ve elektromanyetik yoğunluk
Risk faktörleri nelerdir?
Yaş (ileri yaş)
Sigara içilmesi
Alkol kullanılması
Aşırı zayıflık ya da aşırı kilo almak
Aşırı egzersiz yapma: Haftada yedi saatin üzerinde egzersiz olumsuz etkiler. Hiç egzersiz yapmama da obeziteye yol açabileceğinden olumsuz etkilidir
Aşırı miktarda kafein almak.
Erkeğe yönelik tanı yöntemleri nelerdir?
Genel fizik muayene
Spermiyogram: Öncelikle sperm analizi ile sperm değerleri tespit edilmelidir.
Hormon analizi: kanda baz hormon değerleri ölçmek gerekli olabilir.
Transrektal ve scrotal USG
İnfertilite tedavisi nasıldır?
İnfertilite tedavisi; sebebin ne olduğuna, ne kadar süredir infertil olduğunuza, eşlerin yaşına ve kişisel tercihlere göre şekillenir.
Tedavi şekilleri nelerdir:
Genel cinsel sorunların düzeltilmesi, ilişki sıklığının düzenlenmesi önem taşır. Empotans ve erken boşalma gibi durumların düzeltilmesi gereklidir. Spermlerin sayı, hareketlilik ve yapı bozuklukları nedeniyle infertilite var ise; neden bulunarak ortadan kaldırılmalıdır. Hormon bozuklukları ilaçla tedavi edilebilir. Varikoselin tedavisi ise cerrahidir. Kanal bozuklukları cerrahi olarak düzeltilebilir. Meninin geri kaçması veya kanal tıkanıklıklarında testislerden sperm bulunarak laboratuar şartlarında yumurtanın döllenmesi sağlanabilir.
