Endometriozis, rahim içinde yer alan endometrial hücrelerin rahim dışında yerleşmesidir.

Nedeni tam olarak belli değildir. En kabul gören teori, retrograd menstrüasyon teorisidir. Adet kanındaki endometrial hücrelerin tüplerden geçerek karın içine dökülmesi ve orada yerleşmesidir.

En çok yumurtalıklar ve karın zarı (periton) üzerinde bulunur ve tanısı laparoskopi ile konur. Yumurtalıklardaki endometriotik kistlere çikolata kisti (endometrioma) denir.

"Endometrioziste temel yakınma; ağrı ve kısırlıktır."

Endometrioziste duruma göre ilaçlı ya da cerrahi tedaviuygulanır. İlaç tedavileri, ağrıyı azaltır ancak kısırlığı iyileştirici etkisi yoktur. En çok progestajenik ilaçlar kullanılır.

Endometriozise bağlı kısırlık üzerinde en iyi sonuçlar, cerrahi tedavilerle sağlanır.

Endometriomalar 4 cm. ve üzerinde ise cerrahi olarak alınmalıdır. Endometriozisin cerrahi tedavisinde en uygun yaklaşım laparoskopidir.

"İlerlemiş endometriozis hastalarında, yumurtalıklar ile tüpler arasındaki anatomik ilişki bozulduğundan en uygun yaklaşım; tüp bebek tedavisidir."