En önemli İnfertilite (Kısırlık) nedenlerinden Endometriozis ve Endometrioma (Çukulata Kisti)

Adet kanamasının içeriğini oluşturan endometrial dokunun( rahim iç zarı) rahim dışında başka bir yerde bulunması olarak bilinen Endometriozis çoğu zaman tespit edilemeyen infertilite (kısırlık ) nedenlerinde biridir. Endometriozisi olan kadınlarda %30-50 oranında infertilite problemleri gözlenmektedir.

En hafif formundan, anatomiyi bozan ciddi yapışıklıklar ve çukulata kistleriyle ortaya çıkan formlarına ilerleyiş yıllar içerisinde gerçekleşebilir. Yani ilerleyici bir hastalıktır. Bu ilerleyişin menapoz dönemine kadar sürmesi beklenir.

Şiddetli adet ağrısı ve cinsel ilişkide ağrı yakınması olan kadınlarda endometriozis olabileceği akılda tutulmalıdır. Hastalığın yayılımına göre evrelemesi yapılmakla birlikte, semptomlarla hastalık evresi arasında ilişki yoktur.

Endometriozis pek çok farklı mekanizma ile gebeliğe engel olabilir. Pelvik organlarda anatomik değişiklikler, over (yumurtalık ) fonkisyonlarının bozulması veya azalması, inflamasyona (iltihabi reaksiyon) bağlı gebelik materyalinin rahim duvarına tutunamaması bu mekanizmalardan bazılarıdır.

Bu hastalığı oratadan kaldıracak bir tedavi yoktur. Tedavi hastanın semptomlarına göre belirlenir. Şiddetli ağrısı olan hastalarda genellikle hormonal tedaviler tercih edilir. Gebelik elde etmek için ilk basamak tedavi olarak ovulasyon indüksiyonu( yumurtlama) ve inseminasyon (aşılama) denenir. Eğer hastanın yaşı 35 yaş üzerinde ise fazla vakit kaybetmeden IVF tedavilerine (tüp bebek) geçilmelidir. Cerrahi tedaviler genellikle over rezervini(yumurtalık kalitesi) azalttığı için sadece çok özellikli vakalarda uygulanır.