Vajinadan rahim, idrar torbası ya da kalın bağırsağın son kısmının dışarıya doğru yer değiştirmesine genital sarkma denir. Genellikle sarkan kısım, yanındakini de aşağı doğru hareket ettirir.
Çok sayıda vajinal doğum yapma, zor doğum öyküsü, iri bebek doğurmak (4000 gramdan fazla), müdahaleli doğum yapma (vakum, forseps) gibi durumlarda vajinadaki ve karın içindeki destek dokusu zarar görebilmektedir. Ayrıca bazı akciğer hastalıkları (KOAH, astım, bronşit), şişmanlık, kabızlık, ağır işlerde çalışma ve genetik olarak bağ dokusu hastalıkları bulunmak destek dokularını bozabilir. Bunların neticesinde de, zarar gören yere bağlı olarak o bölgede sarkma oluşabilmektedir. Doğum yapmış kadınların yaklaşık %50'sinde değişik derecelerde genital sarkma bulunmaktadır.
GENİTAL SARKMA ŞİKAYETLERİ NELERDİR?
Genital sarkma şikayetlerini şu şekilde sıralayabiliriz:
En sık şikayet, ele gelen kitledir,
İdrar kaçırma,
İdrar yapamama, idrarı tam boşaltamama,
Sık idrar yolu enfeksiyonu,
Kabızlık,
Böbrek fonksiyonlarında bozulma,
Cinsel birliktelikte zorluk.
GENİTAL SARKMA TİPLERİ NELERDİR?
Genital sarkma tiplerini aşağıdaki şekilde sınıflayabiliriz:
Desensus uteri: Rahmin sarkmasını ifade eder. Genellikle çok sayıda ve zor doğumlardan sonra olur. İlerlemiş evredeki hastalarda rahim ağzının iç çamaşıra sürtünmesinden dolayı kanamalar da görülebilir. Genellikle bu duruma, idrar kesesinde sarkma da eşlik eder.
Sistosel: İdrar kesesinde sarkmadır. İleri evrelerinde hasta idrarını boşaltmak için elle idrar kesesini içeriye doğru itmek zorunda kalır. Çok ilerlerse böbrek yetmezliğine neden olabilir.
Rektosel: Kalın bağırsağın son kısmının sarkmasını ifade eder. Hastalarda genellikle uzun yıllardır devam eden kabızlık şikayeti vardır. Hastalar büyük tuvaletlerini bu kısma bastırarak boşaltırlar.
GENİTAL SARKMA TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Genital sarkma tedavisi hastalığın evresine ve şikayetlerin derecesine göre yapılır. Genital sarkmanın 3 evresi vardır.
Genelde 1. evre hastada şikayet yapmaz ve tedavi gerektirmez. Evre 2 ve 3'teki hastaların şikayetleri değerlendirilir. Genital organ sarkması tedavisi temel olarak ameliyattır. Ameliyat olması yüksek riskli hastalar ya da yaşlı hastalarda pesser dediğimiz silikondan yapılma halkalar ile sarkan organlar yukarıya doğru yerleştirilebilir. Fakat bu geçici süre kullanılabilir. Devam eden süreçte bu halkaların basısına bağlı kanamalar ve enfeksiyonlar görülebilir.
Genital sarkma ameliyatları oldukça başarılıdır. Hastanın yaşı ve eşlik eden problemlere göre ameliyat şekli değişmektedir. Ameliyatlar vajinal yoldan ya da kapalı ameliyat dediğimiz laparoskopi ile yapılabilmektedir.
Rahim sarkması ameliyatı: Hastanın yaşına göre ve eşlik eden sarkmalarına göre değişebilir. Genç hastalarda rahim korunarak vajinal ya da laparoskopik asma işlemleri yapılabilir. Eğer hasta ileri yaşta, rahimde ek problem varsa, idrar kaçırma ameliyatı yapılacaksa veya idrar kesesi-kalın bağırsağın son kısmında sarkma eşlik ediyorsa vajinal yoldan rahim alınıp asılabilir ve diğer işlemlerde bu seansta yapılabilir.
Sistosel ve Rektosel: Vajinal yoldan sarkan mukaza kısmı çıkarılarak düzeltme yapılır.
