Periodontal hastalıklar dişeti ve dişleri çevreleyen dokuları etkileyen iltihabi hastalıklardır. Erişkinlerde diş kayıplarının %70'inin nedeni dişeti hastalığıdır. Erken dönemde teşhis edildiklerinde dişeti hastalıkları kolay ve başarılı bir şekilde tedavi edilebilirler. Dişeti hastalıklarının önlenmesi veya tedavisi; doğal dişlerin korunması, daha rahat çiğnemenin ve daha iyi bir sindirimin sağlanması gibi diğer faydaları da beraberinde getirir. İlk belirti dişeti kenarlarında kanama (diş fırçalarken görülür) ve dişeti renginin pembeden kırmızıya dönmesidir. Bu safha hastalığın erken dönemidir. Erken dönemde fazla belirti ve rahatsızlık vermeyebilir. Tedavi edilmezse hastalık ilerleyerek dişleri destekleyen alveol kemiğinde erimeye neden olur ve bu durumun geriye dönüşü pek yoktur.
İleri safhada diş-dişeti arasında "periodontal cep" oluşur. Periodontal cep varlığı infeksiyonun yerleşimini ve hastalığın ilerlemesini kolaylaştırır. Hastalık ilerledikçe kemik erimesine bağlı olarak dişler sallanmaya başlar, bazen apseler oluşur ve sonunda dişler çekime gider.
Dişeti hastalığının belirtileri nelerdir?
Dişeti hastalığının pek çok bulgusu vardır; Diş fırçalama sırasında kanayan dişetleri. Kırmızı, şiş ve hassas dişetleri. Dişlerden kolaylıkla ayrılabilen, yumuşak dişetleri. Dişler ve dişetleri arasında iltihabi akıntı. Sallanan veya aralanan dişler (dişler arasında aralıkların oluşması veya mevcut aralıkların artması). Sürekli kötü ağız kokusu en sık rastlanan belirtilerdir.
Bununla beraber, dişeti hastalığı hiç bir bulgu vermeden de ileri safhalara ulaşabilir. Bu nedenle düzenli aralıklarla diş hekimine gitmek son derece önemlidir.
Dişeti hastalığının nedeni nedir?
Dişeti hastalığının en önemli nedeni "bakteriyel diş plağı" adı verilen, dişler üzerinde biriken yapışkan ve renksiz diş kiri tabakasıdır. Günlük fırçalama ve diş ipliği kullanımı ile diş plağının uzaklaştırılması sağlıklı bir ağız için temel gereksinimdir. Eğer plak etkin bir şekilde dişlerden uzaklaştırılmazsa diş taşı veya tartar olarak bilinen dişlere yapışan sert yapılara dönüşür. Bu durumda hastalık daha da fazla ilerler ve dişeti cepleri derinleşir, bakteriler daha derine; kemiğe kadar ilerler ve dişi destekleyen alveol kemiğinde de yıkım başlar. Hastalık tedavi edilmeden bırakılırsa sonunda dişler sallanır ve çekilmeleri gerekebilir.
Dişeti hastalığı nasıl önlenir?
Periodontal hastalığın önlenmesinde en önemli görev kişinin kendisine düşmektedir. Günlük ağız bakımı işlemleri ile (diş fırçalama ve diş ipliği kullanma) bakteriyel diş plağının uzaklaştırılması gerekmektedir. Diş hekimine düzenli aralıklarla gidilmesi de aynı derecede önemlidir. Günlük ağız bakımı işlemleri diş taşı oluşumunu en az düzeye indirebilir, ancak tamamen önleyemeyebilir.
Dişeti hastalıklarının tedavisi nedir?
Dişeti hastalığının erken döneminde tedavi, dişler üzerindeki eklentilerin (plak ve diş taşı) uzaklaştırılması ve düzgün bir kök yüzeyinin sağlanmasını kapsar. Bu işlem dişetinde iltihaba neden olan bakteri ve irritanların uzaklaştırılmasını sağlar. Genellikle bu tedavi, dişetinin tekrar dişe adaptasyonu veya dişetinin büzülerek cebin ortadan kalkması için yeterlidir. Dişeti hastalığının erken döneminde vakaların çoğunluğunda, diş taşı temizliği, plağın uzaklaştırılması ve düzgün bir kök yüzeyinin sağlanmasını takiben günlük etkin ağız bakımı başarılı bir tedavi için yeterlidir. Daha ilerlemiş vakalar cerrahi tedaviyi gerektirebilir.
Periodontal tedavi sonrası hastaların 6 ay ila 1 yıl aralıklarla düzenli olarak diş hekimi tarafından muayene edilmesi gerekir. Dişeti tedavisi sonrasında kişinin günlük ağız bakımı işlemlerini etkin bir şekilde uygulaması yapılan tedavinin başarısı için en önemli faktördür.
