Çocuklarda yemek alışkanlığı

Annelerin çocuklarıyla ilgili en fazla yakındıkları ve çözüm bulma konusunda çaresiz kaldıkları konulardan birisi, çocuklarının yemek yeme alışkanlığını düzene koyamamalarıdır. Yemek zamanı, çocuk yemek yemediğinde annenin kaygı düzeyi ister istemez artar. Bu durum beraberinde zıtlaşmaya, ses tonunun yükselmesine ve anne çocuk arasında çatışma yaşanmasına neden olur. Yemek zamanı bittiğinde çocuk, yemek yemeden masadan kalktığı için annenin aklı çocuğunda kalır ve belli bir zaman geçtiğinde “eyvah çocuğum aç kaldı” düşüncesiyle, çocuğun sevdiği veya istediği yiyecekler yine anne tarafından çocuğa sunulur. Böylece bu yemek krizi her gün kısır döngü şeklinde yaşanır fakat çözüm yolu üretme adına davranışlarda herhangi bir değişikliğe gidilmez. Eğer bir çocukta yemek yeme alışkanlığı kazandırmak istiyorsak özellikle belli noktalara dikkat etmemiz gerekir.

Çocuğa yemek alışkanlığı kazandırırken dikkat edilmesi gereken başlıca konular:

1-Çocuğun, yemeğini tek başına yemesi sağlanmalıdır. Kendi yemeğini yemeye başlayan çocuk, kendini yönetmeye başlamış demektir. Özerkliğin (bağımsızlığın) koşullarından biri de temel alışkanlıklardan biri olan yemeğin kendi kendine yenmeye başlanmasıdır. Anneler bu konuda etrafın veya çocuğa yeni giydirilen elbiselerin kirlenmesi konusunda mükemmeliyetçi tavırdan vazgeçerek gerekli ortamı sağlamalıdırlar.

2-Evde düzenli yemek saatleri olmalı ve tüm aile bireyleri aynı anda yemek masasında bulunmaya özen göstermelidir.

3-Aile bireyleri yemek yerken bir taraftan televizyon izleme veya akıllı telefonlarla ilgilenme gibi yemeği sabote edici faktörlere yer vermemelidirler.

4-Yemekten önce çocuk, yemeğe hazır hale getirilmelidir. Örneğin en sevdiği çizgi filmi izlerken, filmin ortasında televizyonu kapatıp “haydi yemek zamanı” dendiğinde çocuk, psikolojik olarak hazır olmadığından yemek yeme konusunda direnç gösterecektir. Bunun yerine çizgi filmin bitmesi beklenebilir, ardından lavaboya gidip eller yıkanarak yemek masasına geçilebilir.

5-Anne, çocuğunun sevdiği yemekleri, nelerden hoşlandığını bildiğinden, her yemek öğününde sevdiği yiyeceklerden bulundurmaya dikkat etmelidir.

6-Yemek esnasında çocuğun tabağını tıka basa doldurmak yerine, yemekler azar azar konulmalıdır. Bazı anneler parmağıyla çocuğunun önündeki tabağı işaret ederek “o tabak bitmeden masadan kalkmak yok!” veya “yemeğini bitirmezsen televizyonu unut!” gibi tehdit ifadeleri kullanabilmekte fakat bu ifadelerin çocuğun yemek alışkanlığı edinmesinde herhangi bir faydasının olmadığını bilememektedirler.

7-Anne, çocuğunun neyi yiyip neyi yemediğine odaklanmamalı, çocuk yemek istemediğinde zıtlaşılmamalıdır. Böyle durumlarda görmezden gelinerek ilgi göstermemek daha doğru bir davranış olacaktır.

8-Yemeğin sunumu da çocuğa yeme alışkanlığı edindirirken oldukça önemlidir. Sevdiği bir çizgi film karakterinin olduğu tabak veya bardak, renkli çatal ve pipetler kullanılabilir. Hatta bazı yemekler farklı kalıplarla değişik şekillerde tabaklara konularak sunulabilir.

9-Çocuğa yemek alışkanlığı kazandırılırken en önemli noktalardan biri de; çocuk yemek istemediğinde ya da az yediğinde inatlaşmaya girilmemeli, öğünler arasında hiçbir şekilde çocuğa yemek verilmemelidir. “Çocuğum aç kalacak” şeklindeki düşüncelerle öğün aralarında sunulacak yiyecekler, çocuğun yemek yeme davranışını silah olarak kullanmasına kapı aralayacağından; anne baba bu konuda duygusal davranmamaya dikkat etmelidir.

10-Çocuk yemek istemediğinde ebeveyni tarafından; “peki anlaşılan karnın tok olduğu için canın yemek istemiyor” denilerek, diğer öğüne kadar yemek yenmeyeceği çocuğa net bir ifadeyle söylenmelidir. Bu kuralı öncelikle anne baba uygulamalıdır.

11-Çocuğa farklı yiyecekleri sevdirmeye yönelik çizgi filmler izletilebilir. Yeme alışkanlığı ile ilgili özendirici hikaye kitapları okunabilir.