ÇOCUKLA ETKİLİ İLETİŞİM
1980’li yıllarda İnsoo Kim Berg adında Koreli bir psikoterapist, çalışmalarına farklı bir boyut getirerek psikoterapilerine yeni bir yaklaşımla devam etti. Özellikle çocuk ve ergenlerle yaptığı terapilerin oldukça verimli ilerlediğini hem kendi gözlemledi hem de ebeveynlerden olumlu geri dönüşler aldı. Peki nasıl mı oldu? Haydi birlikte inceleyelim. Kim Berg; terapötik ilişkinin ilk şartını terapide önce danışanın resmini görmek olduğunu söyledi. Resme bakarken esasen danışan ‘ne olsun istiyor’ bunu görmeye çalıştı. Danışanın bunu yapmak için iyi bir nedeni olmalıydı. Albert Einstein; probleminizi onu yaratmış olan düşünce sistemi ile çözemezsiniz der. Peki özellikle ebeveynler olarak çocuklarımızla olan iletişimimizde neyi değiştirelim? Sizlere bazı altın kuralları sunmak istiyorum. Şöyle ki;
-Aksi ispatlanmadıkça, bütün çocukların;
Anne babalarının kendileri ile gurur duymalarını, anne babaları ve yaşamlarındaki önemli yatişkinleri hoşnut etmeyi, içinde bulundukları sosyal grup tarafından kabul edilmeyi, diğerleri ile sosyal etkinlikler içinde bulunmayı, yeni şeyler öğrenmeyi, şaşırmayı ve başkalarını şaşırtmayı, kendi düşüncelerini ve şeçimlerini dile getirmeyi, fırsat verilirse kendi tercihlerini yapmayı istediklerini varsaymalıyız.
-Aksi ispatlanmadıkça, bütün anne babaların;
Çocukları ile gurur duymak, çocukları üzerinde olumlu etkiler yaratmak, çocukları hakkında iyi şeyler duymak, çocuklarına iyi bir eğitim sağlamak ve çocuklarının yaşamda başarı şansını arttırmak,kendi çocuklarının geleceğinin kendilerinkinden daha iyi olduğunu görmek, çocukları ile iyi ilişkiler kurmak, çocukları ile gurur duymak, kendilerinin iyi anne babalar olduklarını hissetmek istediklerini varsaymalıyız.
-Eğer başarılara odaklanırsak, yararlı değişimler gerçekleşir. Bu nedenle hatalara ve sorunlara odaklanmak yerine doğru yapılanlara ve çözüme odaklanmalıyız. Her sorun yaşanan durumda bu sorunun görünmediği istisnai durumlar vardır. Bu durumlar çözüm için kullanılabilir. Herkeste sorunlarını çözme gücü vardır. Kişinin güçlü yönleri öne çıkarılırsa çözüme daha kolay ulaşılır. Çocuklarınız ile yakınlık oluşturacak sözler söyleyin. Problemini dinleyin. Sadece dinleyin. Anladığınızı belirten –hak vermek zorunda değilsiniz- cümleler kullanın. Problemi yeniden çerçeveleyin. Çocuğa yönelik övgü veya cesaretlendirici cümleler kullanın. Çocuğun amaç belirlemesine yardım edin. Çözüm bulmasını teşvik edin. İstisna durumları bulmaya çalışın. Değişimleri fark edin ve ettirin. Çocuklarınızın yeteneklerinden, kapasitelerinden, güçlü yönlerinden faydalanın… Çocuğun davranışlarının altında yatan iyi niyeti bulmak gerekir. Olumluyu öne çıkarın.
-7’den 70’e davranışlarımızı ihtiyaçlar belirler;
Sağlıksızlığa odaklanmak yerine sağlıklılığı teşvik edin. Olumsuz olanın ortadan kalkması değil, olumlu olanın varlığı önem taşır. Sorun ortadan kaldırmak yerine çözümü veya baş etmeyi yapılandırın.Yapma demek yerine yapacağı davranışı gösterin. Olumlu olanı büyütün. Problemin görülmediği durumları belirleyebilmek ve altını çizebilmek önemlidir.“Yeniden çerçeveleme” ye her zaman yakın durun. Farklı yollarda düşünülebileceğinin, hissedilebileceğinin ve davranılabileceğinin olasılığını tanıtın ve çocuklarınızı cesaretlendirin…
CGU/Uzm.Psk.Melike Türkan TAŞYÜZ
