Doğru ve kaliteli nefes alabilmek insan sağlığı açısından oldukça önemlidir.
Nefes aldığımızda vucudumuza giren oksijen yaşamımızın temel enerji kaynağıdır. Tüm dokulara giden oksijen hayatımızı ve sağlığımızı doğrudan etkiler. Yeteri kadar iyi nefes alamayan ve burun tıkanıklığı olan kişilerde uzun vadede kronik hastalıklar meydana gelir. Cildimizin güzelliğini iç organlarımızın yaşlanma sürecini vücudumuza aldığımız oksijen belirler. Sağlıklı nefes alabilmemizin ilk aşaması sağlıklı burnumuzun olmasıdır. Doğru nefes her zaman için burundan alınan nefestir. Tüm vucut ritmimizi ve kimyamızı etkileyen bir öneme sahiptir. Burun içinden geçen sinir ve damar ağları aldığımız doğru nefesle beyin dalgalarını etkiler. Daha sakin ve huzurlu ya da daha agresif ve mutsuz olabiliriz. Doğru nefes aldığımızda daha dingin ve iyi hissederiz. Bağışıklığımızı belirleyen en önemli etkenlerden biri aldığımız nefestir. Burun tıkanıklığı ve yanlış nefes alıp vermek stresi arttırır. Bu da vücudumuzun hastalıklarla mücadele gücünü azaltır.
Sık başağrısı ve migren ataklarının altında burun ve nefes problemleri, sinüzit gibi hastalıklar olabilir. Ve siz hiç ummadığınız bir anda nefes probleminin çözülmesiyle başağrılarınızdan kurtulabilirsiniz.
Sürekli ağız solunumu yapan kişilerde ağız içinde kuruma, gece horlama sık boğaz ağrısı en sık görülen bulgulardır. Burun tıkanıklık derecesine göre gece uyku kalitesi etkilenir. Özellikle bazı kişilerde burun tıkanıklığı ile beraber horlama, uyku apnesi denilen uykuda soluğun kesilmesi durumuna yol açar. Kişi gün içinde sürekli yorgunluk ve halsizlik hisseder. Gece uykudan verim alamadığı için gün içindeki iş başarısı etkilenir. Konsantrasyon ve dikkat dağınıklığı oluşur. Uyku apnesinin şiddetli olduğu durumlarda kronik kalp ve damar hastalıkları, aşırı kilo gibi metabolik sendrom bulguları oluşur.
Ağızdan soluk alıp vermek ağızdan başlayarak tüm üst ve alt solunum yollarında kurumaya neden olur ve bu durum farenjit, larenjit, bronşit ve astım gibi bir çok hastalık için hazırlayıcı etken oluşturur. Çok sık üst solunum yolu enfeksiyonu geçiren kişilerde genellikle ağız solunumu ve burun tıkanıklığı en sık sebeptir. Bunu hastalarıma şöyle anlatıyorum; nasıl akan bir suya bir taş koyduğumuzda yosun tutar ve mikrop barındırırsa burunda tıkanıklık varsa orda mutlaka iltihap ve enfeksiyon vardır. Sık sinüzit atakları sarı-yeşil burun akıntısı, boğazda yanma ve öksürük şikayetleri meydana gelir. Sık olarak hastalanan kişilerde burnun kontrol edilmesi ve tıkanıklık varsa tedavi edilmesi gerekir.
Burun orta kemiği dediğimiz septum ile iki bölüme ayrılır. Sağ ve sol burun içinde burun eti dediğimiz solunan havayı ısıtan ve filtre eden konkalar vardır. En sık burun tıkanıklığı sebebi burnu ikiye ayıran septumun önde ya da arkada eğri olmasıdır. Bu eğrilikler genellikle doğum sırasında yüzün anne rahminden çıkarken basılması sonucu; daha yenidoğan döneminde oluşan kıkırdak çatlaklarının büyüme sırasında eğri gelişmesi sonucu oluşur. Sonradan buruna alınan darbelerde burun kemiği eğrilikleri oluşturabilmektedir.
Bunun dışında diğer en sık neden burun etlerinin normalden büyük olması ya da zaman içinde büyümesidir. Yapısal olarak bazı kişilerde burun içi eti denilen konkalar normalden büyüktür. Alerjik şikayetleri olan ya da çok sık sünüzit atakları geçirenlerde zaman içinde burun etlerinde büyüme sıklıkla görülür. Bu hastalarda sıklıkla gece uykuda yer değiştiren tıkanıklık vardır. Bazen burnun sağı bazen solu tıkanır. Bu normalde doğal bir ritimdir. Yattığımız yöne göre burun etleri şişer yada küçülür. Burun etleri şiş olan hastalarda bu durum farkedilir bir hale gelir. Gece uykuda daha fazla rahatsızlık oluşur.
Burun takanıklığı oluşturan nedenler arasında alerjik şikayetlerde sıktır. Kişide burun anatomisi problemsiz olsada alerji tek başına tıkanıklık sebebidir. Mevsim geçişlerinde sık hapşırma,burunda kaşıntı yanma ve boğazda sürekli içe doğru akıntı olması alerjik rinitinizin olduğunu gösterir. Mutlaka bir kulak burun boğaz uzmanı tarafından görülüp değerlendirilmelidir. Alerji çoğunlukla 20-30 yaş arası başlangıç gösterir. Malesef son yıllarda suni yiyeceklerin ve katkılı gıdaların artması ile daha küçük yaşlarda alerji problemleri görüyoruz. Hastaların büyük çoğunluğunda ileriki yaşlarda astım sorunu da eşlik eder. Alerjk astım burun tıkanıklığı ile birleştiğinde ciddi sağlık sorunları oluşturur. Hem astım hem burun tıkanıklığı olan hastalarda öncelikle burun tıkanıklığı çözülmeli ve tedavi edilmelidir.
Burun tıkanıklığı tedavisinde en sık uyguladığımız yöntem genel anestezi altında septoplasti dediğimiz yöntemle burun eğriliğini düzeltmektir. Burun iç kısmında kapalı bir teknikle ufak bir alan açılır sağ ve sol her iki tarafta olan eğrilikler o açıklıktan düzeltilir. Burun eti büyümesi olan hastalarda Radyofrekans dediğimiz yöntemle lokal anestezi ile hastaları uyutmadan da 10 dk lık bir işlemle burun tıkanıklığından kurtulmak mümkündür. Ameliyat sonrası artık günümüzde silikon tamponlar kullanıldığı için tampon alma işlemi kesinlikle ağrılı bir işlem değildir. Eskiden kullanılan gazlı bez tamponlar gibi ağrı oluşturmaz ve ortasındaki boşluk olması ameliyat sonrası nefes almanıza imkan tanır. O yüzden silikon tamponlar daha konforlu ve ağrısızdır. Burun içi etlere radyofrekans uyguladığımızda ise tampona gerek kalmaz ve aynı gün çoğunlukla hastayı evine gönderebiliriz.
Burun septumunun düzgün olması sağlıklı nefes alabilmenin ilk şartıdır.Burun septumundaki bu eğrilikler tek başına veya başka burun tıkanıklığı nedenleri ile beraber ciddi burun tıkanıklığına neden olur. Ayrıca septumdaki bu eğrilikler burun dışındanda belli olarak “eğri burun” oluşmasına sebep olur. Hasta burun tıkanıklığı yüzünden nefes alamadığı , rahat bir uyku uyuyamadığı gibi,dış görünüşü de bozulmakta ve kendine güvensizlik, çekingenlik, alay konusu olma gibi sosyal problemler yaşayabilmektedir. Bazı durumlarda burun eğriliği ileri boyuttadır dıştan görünür.Bu durum olduğunda açık teknikle burun kemiğini düzeltmemiz gerekir.Burun üst çatısına yakın eğrilikleri kapalı teknikle düzeltmemiz mümkün olmaz. Açık teknikle burun kemiğini ortaya koyarak orta hatta getiririz. Bu durumda hastanın dıştan görünen eğriliği de düzelir. Daha orta hatta dıştan düz ve sağlıklı nefes aldığı bir buruna sahip olur.
Sağlıklı yaşam için spor yapanlar nefes nefese kalıp fiziksel performansı etkileniyorsa, gece uyku sorunu, horlama varsa, sık baş ağrıları çekiyorsa daha kaliteli yaşam ve nefes için Mutlaka bir Kulak Burun Boğaz uzmanına başvurmalıdır. Sağlıklı burun sağlıklı nefes için ilk şarttır. Herkese sağlıklı nefesler ve sağlıklı bedenler diliyorum.
