Boşanma

Evliliklerde karşılaşılan çeşitli zorluklar, eşler arasında anlaşmazlıklar ve tartışmalar ilişkileri yıpratıp, eşleri birbirine karşı yabancılaştırabilir. Birlikte geçirdikleri keyifli anlar, yerini sıkıntı ve bezginlik gibi olumsuz duygulara bırakabilir. Sonucunda da eşler arasındaki uyum bozulup çiftlerin problemleri başlayabilir.
Evli çiftler arasındaki problemler:

Geçimsizlik

İhanet

Ekonomik sorunlar

Cinsel sorunlar

Aile içi şiddet

Sosyo-kültürel yapı farklılıkları

İletişim eksikliği

İlgi alanlarında uyuşmazlık

Sorumluluk paylaşımında sorunlar

Alkol, uyuşturucu, kumar gibi alışkanlıklar

Eşlerden birinin psikiyatrik rahatsızlığının olması

İstatistikler son yıllarda batı ülkelerinin boşanma oranlarında ciddi boyutta artış olduğunu göstermekte. Ülkemizde ise son 15 yılda boşanma oranlarında %245 artış olduğu belirlenmiştir. Yapılan araştırmalara göre, ülkemizde 2007 yılı boşanma oranı %14 olarak belirlenmiştir.
Boşanma Süreci
Genellikle çiftlerin aldıkları boşanma kararı anlık değildir; bu karar eşlerin yaşadığı sürecin son noktasıdır. Bu süreç, boşanma öncesi, boşanma sırası ve boşanma sonrası olmak üzere üç aşamayı içermektedir:
Boşanma öncesi dönemde, eşlerin arasında anlaşmazlıklar sebebiyle tartışmalar artar. Eşlerden biri ya da her ikisi de boşanmayı düşünme dönemine girer. Boşanmaya karar verme sürecinde yaşanılan sorunun sebebi üzerine düşünülmeli ve sorunların asıl kaynağının aslında evliliğin dışındaki problemler olma olasılığı incelenmelidir. Var olan sorun belirlendikten sonra, boşanma kararı alınmadan önce sorunun çözümünde yardım almak üzere evlilik danışmanları, çift terapistlerinden yardım alınabilir. Çiftlerin gösterdikleri çabalar sonucunda, sorunların çözülebileceğine dair inançlarını yitirmeleri durumunda ise boşanma kararı aldıkları görülür.
Boşanma sırası dönemde boşanma kararı netleşmiştir ve artık mahkeme dönemidir. Bu dönemde eşlerden biri ya da her ikisi de evliliği sonlandırmanın verdiği üzüntüyle kızgınlık, üzüntü, yalnızlık gibi depresif hisler duyabilir ve bu dönemde daha yoğun şekilde çatışmalara girebilirler. Bu süreçte aile üyeleri ve yakınları durumdan haberdar olur. Ancak, bu süreçte aile üyeleri ve yakınlarının duruma müdahale etmemesi daha sağlıklı olur. Duygusal değişikliklerin yanı sıra boşanma sırası döneminde bazı ekonomik düzenlemeler yapılır. Boşanmanın ardından ebeveynler olarak kime hangi rollerin düşeceğinin tekrar üstünden geçilir.
Boşanma, bireyler için bir kayıp yaşantısıdır. Bu sebeple, boşanma sonrası dönemde boşanma olgusunun kişiler üzerinde finansal ve sosyal etkileri olduğu gibi her kaybın ardından yaşanabilecek duygusal etkileri de vardır. bu dönemde çiftler, boşanma öncesi, süresi ve sonrasında, kaygı, öfke, üzüntü, bezginlik, suçluluk, izolasyon, düşük özdeğerlilik, endişe, hayal kırıklığı ve yalnızlık gibi çeşitli duygularla başa çıkmak zorunda kalabilirler. Ayrıca, durumu kabullenememe, ne yapacağını bilememe gibi sorunlar da yaşanabilir.
Tüm bu etkileri en az hasarla atlatabilmek için ilk olarak yaşanılan kaybın ardından duyulan acının normal kabul edilmesi ve acıdan kaçılmaması gerekir. Çiftler iyileşmek için kendilerine zaman tanıma ve kaybın ardından gelen yas, depresyon, öfke ve suçluluk gibi duyguları yaşamalıdır. Bu dönemde geçmiş odaklı değil, gelecek odaklı hedefler belirlemek önemlidir. Biten evlilikle ilgili beklentiler içine girmek yerine geçmiş bırakılıp geleceğe odaklanmak önemlidir. Yeni hobiler, yeni serbest aktivitelere başlanabilir. Ayrıca, kayıplarla tek başına başa çıkmayı başarmak çok zordur. Bu sebeple, güvendiğiniz, destekleyen, kabul eden, yargılamayan arkadaşlarla ya da akrabalarla boşanan kişilerin kişisel duygularıyla ilgili konuşması ve yeni arkadaşlarla görüşmeye başlamaları yararlı olur. Bu dönemde kişiler psikolojik destekle süreci kısa sürede ve daha az hasarla atlatabilir. Çocukların bu süreci kabul etmelerini sağlamak ve en az zararla atlatabilmelerini sağlamak açısından çocuklarla ilgili olarak bir uzmana başvurmak da yararlı olabilir.

Kaynaklar:
www.klinikpsikiyatri.org, cws.emu.edu.tr, www. actsweb.org/articles, www.sivasram.gov.tr, www.nncc.org, app.syariahcourt.gov