AĞIZ KURULUĞU NEDENLERİ VE TEDAVİSİ
Diş hekimliğinde bu durum için “xerostomia” terimi kullanılır. Tükürük bezlerinin tükürük salgılama fonksiyonlarının azalması sonucunda ortaya çıkar.
Ağız kuruluğu oral bölgenin ekolojik dengesinin bozulmasına, diş ve diş eti hastalıklarının ortaya çıkmasına, kişinin yiyip içtiklerinden tat alamamasına ve kişinin yaşam kalitesinin olumsuz yönde etkilenmesine neden olmaktadır.
Ağız kuruluğunun belirtileri arasında dilde yanma hissi, konuşma zorluğu, tat bozukluğu, kuru yiyecekleri yeme zorluğu, protez kullanmada zorluk, kötü ağız kokusu ve dudaklarda çatlak oluşumu bulunmaktadır.
Ağız kuruluğunun erken teşhisi ve komplikasyonlarının önlenebilmesi için hastanın kapsamlı bir şekilde muayene edilmesi gerekmektedir. Hastanın sistemik hastalıkları, kullandığı ilaçlar, beslenme alışkanlıkları, tütün kullanma alışkanlıkları ve burun tıkanıklığı varlığı sorgulanır. Hastanın tıbbi hikayesinin yanı sıra tükürük testleri yapılarak tükürük akış miktarının ölçülmesi ve ‘’mikroflora analizi’’ ile ağız kuruluğunun kaynağı tespit edilebilmektedir.
Ağız Kuruluğunun Sebepleri
- Bazı ilaçların yan etkileri: Ağrı kesiciler, tansiyon ve depresyon ilaçları gibi 400’ den fazla ilaç ağız kuruluğuna neden olabilir.
- Hastalıklar: Diyabet, Parkinson hastalığı, HIV AIDS gibi tükürük bezlerini etkileyen hastalıklar ağız kuruluğuna sebep olabilir.
- Kemoterapi: Kanser tedavisi için kullanılan ilaçlar ağızda kuruluk hissine neden olabilir.
- Radyoterapi: Baş ve boyun kanserlerinin tedavisi sırasında tükürük bezleri radyasyona maruz kalırsa hasar görebilir.
- Tükürük bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması
- Kafein ve alkol tüketimi
- Sigara kullanımı
Ağız Kuruluğu Nasıl Tedavi Edilir ?
Ağız kuruluğunu tedavi etmenin kalıcı yolu sebebini ortadan kaldırmaktır. Ağız kuruluğunun nedeni ilaçlarsa ilaç veya ilacın dozu değiştirilebilir. Sorun tükürük bezlerinin az çalışmasından kaynaklanıyorsa uygun bir ilaç önerilebilir. Ancak ağız kuruluğunun sebebi ortadan kaldırılamayacaksa sık sık su içilmesi, kahve ve çay gibi kafeinli içeceklerden uzak durulması, şekersiz sakız çiğnenmesi, tütün ve alkol kullanımından uzak durulması, florlu diş macunları ve gargaraların düzenli olarak kullanılması ve bileşiminde alkol bulunan ağız bakım ürünlerinden uzak durulması önerilir.
