Tanım: Boyun fıtığı: Boyun omurgaları arasında amörtisör görevi yapan disk dokusunun yırtılması ve yaşlanması (dejenerasyon) sonrası ortaya çıkan bir hastalıktır.
Hastalığın Genel Özellikleri ve Görülme Sıklığı; Boyun bel fıtığından sonra görülen ikinci sıklıkla görülen fıtık bölgesidir
50 yaş gurubu % 20-25' inde boyunda fıtık görülürken bu oran 65 yaş üzerindekiler de % 75-80 çıkmaktadır. En sık görülen boyun fıtığı bölgeleri servikal 5-6, servikal 6-7 seviyelerinde görülürken burayı daha az sıklılkla servikal 4-5 ve servikal 3-4 seviyeleri takip eder.
Boyun Fıtığı Nedenleri nelerdir ?
1: Travma (özellikle araç kazaları, ve diğer yaralanmalar),
2: Dejenerasyon yaşlanma),
3: Biokimyasal değişiklikler,
3: Boyun omurgaları kireçlenmeleri,
4: Genetik.
Boyun Fıtığı Oluşumunda Hazırlayıcı Risk faktörleri;
1: Boyun yanlış hareketleri ve yanlış pozisyonlar,
2: Boyun kaslarının zayıflığı,
3::Bazı meslekler ( uzun süre bilgisayar, daktilo kullananma),
5: Emosyonel gerginlik.
Boyun Fıtığı Şikayetleri ve Bulguları:
Boyun ağrısı boyun tutulmaları en belirgin öncü şikayetlerdir. Genellikle öksürme, hapşırma ve ıkınma hareketlerle ağrı daha belirginleşir. Ağrı özelliklle geceleri artar. Boyun fıtığı omurlikten çıkan sinirler ilgili bölgede kıkırdak bası yapmaya başladıkça ilgili tarafta kolda uyuşmalar, kuvet kayıpları, refleks kaybı ve kas erimeleri ağrı şikayetini takip eder. Ancak bazı boyun fıtıkları varki bunlarda ise omurilik siniri ortadan bası altında kalması sonrası, her iki kolda omuzlarda ağrı boyun hareketlerinde kısıtlama ve her iki kolda uyuşmalar, kuvetsizlikler, kas erimeleri, refleks değişikleri görülür. Bazen boyun fıtığına bağlı bası ilerlerse myelopati denilen tablo olaya eklenir bu durumda tipik uyuşmaların yanında hastanın bacaklarında şikayet ve bulgular da olaya katılır böylece yürüme bile bozulur. Çok nadiren sifinkter ve reflekslerde bozulmalar görülür.
Boyun Fıtığı Teşhis; Kapsamlı bir nörolojik muayene boyun fıtığı şüphesi olan hastanın tanısında oldukça önemlidir. Burada hem boyun fıtığı teşhisinde hemde ayırıcı teşhis te göz önünde bulundurulucak bazı hastalıkları ekarte edebilmek için aşağıdaki teşhis yöntemlerine başvurulmalıdır;
1: Direk boyun grafilerileri
2: Servikal Bilgisayarlı Tomografi ( Özellikle kemik omurga kanal darlıkları, omurga kaymaları, kireçlenmeleri),
3: Boyun Magnetig Rezonans Görüntüleme ( Günümüzde en duyarlı görüntüleme tekniğidir),
4: Elektromyelografi (Özellikle kas hastalıkaları ve Nöropatik hastalıklar),
5: Rutin kan testleri ( Tam kan, romatoljik testler),
6: Kemik dansimetre.
Boyun Fıtığı hangi hastalıklar ile karışır?
1: Periferik sinir tuzak nöropatileri,
2: İnfeksion hastalıkaları ( Burusella, omurga tuberkulozu,diskitis),
3:Omurilik tümörleri, pankoast tümörü,
4: Brakial pleksus zedelenmeleri,
5: Hidrosirongomyeli,
6: Multipl skleroz, kas hastalığı,
7: Nöropatik durumlar.
Boyun Fıtığı Tedavi
1: Tıbbı tedavi; İlaç tedavisi (ağrı kesiciler, kas gevşeticiler), Fizik tedavi,Eğitim
2: Cerrahi tedavi ;
Tıbbı tedaviye cevapsız kalan hastalar dışında şiddetli kol ağrısı verilen tüm tıbbı ilaçlar ile kontrol edilemiyorsa ayrıca fıtığın sinirlere yaptığı bası kolda, parmaklarda motor kuvetsizlik( felçler), duyu kayıpları ve reflleks kayıpları olanlar cerrahi tedavi planlanır. Boyun fıtığı ameliyatları daha çok altın standart teknik olarak mikrodiskektomidir: bu teknikte öncelikle yırtılan kıkırdak dokusu mikroskop eşliğinde alınarak ana sinir ve kola giden sinirlerdeki bası kaldırılarak aynı seansda vakanın özelliğiğne göre omurga stabilizasyonu için implant konulur. Boyun fıtığı için yapılan mikrodiskektomi ameliyatlarının sonuçları oldukça yüz güldürücüdür.
Sonuç olarak: Boyun fıtığı toplumda bel fıtığından sonra görülen ikinci sık fıtık tır: en sık şikayeti boyun ve kol ağrısı sonraları ağrı takiben diğer sinir basısınıa bağlı olarak siğnir felçleri duyu kusurları görülebilir. Teşhisinde boyun MR ile kolay konulur bazen kemik kireçlenmelerfi için bilgisyaralı tomografi ve sinir testleri EMG gerekebilir. Tedavisi hastanınh nörolojik muayene ve radyolojik görüntüleme testleri birlikte bakılarak hangi tedavi uygun olduğuna katrar verilir. Tıbbı tedaviye başarısız olanlara cerrahi mikrodikektomi önerilir. Mikrodiskektomi sonuçları oldukça yüz güldürücüdür.
