Vajinismus nedir?
Fiziksel bir engel olmamasına rağmen, vajina girişini çevreleyen kasların istem dışı kasılarak cinsel birleşmede acı ve ağrıya neden olması ya da bu sebeple cinsel birleşmenin hiç gerçekleşememesi şeklinde tanımlanabilir.
Dünya Sağlık Örgütü de vajinismusu; kadının kendi arzusuna rağmen vajina içerisine yabancı cisim alamaması olarak tanımlıyor.Bu yabancı cisim ilişki sırasında partnerinin penisi olabileceği gibi, ilişki dışında da vajina içine giren parmak,fitil veya tampon olmaktadır...
Sık Görülür mü?
Genel olarak bakıldığında yaklaşık 10 kadından 1 tanesinde vajinismus problemi ile karşılaşılmaktadır. Ancak bu sayının daha da fazla olduğu düşünülebilir. Çünkü vajinismus ile ilgili istatistikî bilgilerin toplanmasında toplumsal baskı, utanma korku gibi bir takım sıkıntılar bulunmaktadır.
Vajinismusun Nedenleri Nelerdir?
Vajinismusa en sık psikolojiktir etkenler neden olur . Bu sorunun oluşmasında ;
• Eksik ya da yanlış cinsel bilgi
• Erken travmatik yaşantılar
• Cinsel şiddet
• Cinsel tabular, mitler, inançlar
• Olumsuz dinsel ve kültürel şartlanma
• Cinselliği aşağılayan aile
• Cinsel organlardan iğrenme
• Kızlık zarını yitirme korkusu
• Gebe kalma korkusu
• Otoriter baba
• Eşler arasındaki iletişim biçimi
• Cinsel iletişim sorunları yer alır
Küçük bir grupta da organik nedenler vajinismusa neden olur.(kızlık zarı anomalileri,enfeksiyonlar,endometriozis,vulvar vestibulit ….)
Vajinismusun Belirtileri Nelerdir?
Kadın cinsel ilişkiye girmek istemesine rağmen sağlıklı bir şekilde cinsel birleşmeyi gerçekleştiremez. Burada bilinmesi gereken, kadının tamamen iradesi dışında, elinde olmayarak,korku, kaygı ve endişelerinden dolayı cinsel ilişki sırasında eşini itmesi, bacaklarını kapatması, kasılması ve bunları takibende cinsel ilişkiyi gerçekleştirememesi sözkonusudur.Bu spasm ve kasılmalar sırasında bacak bel gibi diğer kas gruplarında da ağrı oluşur..Her deneme sonrası hayal kırıklığı olması ve ağrı nedeniyle, bir süre sonra da seksüel birleşmeden kaçınma ve cinsel isteksizlikle karşılaşılabilir.
Bu Sadece Kadının Sorunu mudur:?
Vajinismus kadının ve erkeğin ortak bir sorunu olup, hiç bir taraf diğerini suçlamamalı veya anlayışsız olmamalıdır.Vajinismus çiftlerin uyum problemidir..Bu nedenle de terapi seanslarına eşler birlikte eşlik etmeli,çift terapisi uygulanmalıdır..
Vajinismus Tedavi Edilebilir mi:?
Çoğu hastanın, bu sorunun hiç geçmeyeceğini düşünmesinin aksine, vajinismusun tedavi edilebilir ,geçici bir rahatsızlık olduğunu bilinmelidir.Ayrıca, vajinismus tedavisinde çoğu zaman hiçbir cerrahi müdahale ve diğer girişimsel müdahaleleri uygulamak gerekmez. Çünki altta yatan neden çoğunlukla psikojeniktir.Kadının tedavi süreci boyunca herhangi bir ilaç kullanması da istenmemektedir. Yapılması gereken tek şey hastanın konusunda deneyimli cinsel terapi yapabilen bir jinekolog bulması, her şeyi açıkça anlatması ve en önemlisi de iyileşme isteğinin tam olmasıdır.
Vajinismusda Yanlış Tedaviler Nelerdir?
Vajinismusun kızlık zarıyla bir ilişkisi yoktur.Bu nedenle kızlık zarının ameliyatla alınması var olan sorunu çözmemektedir. Genel anestezi altında cinsel birleşme kesinlikle önerilmemektedir.Genel anestezi sırasında vajinal kaslar gevşediğinden, cinsel birleşmeye olanak vermeyen vajinal kasılmalar olmaz ve ilişki gerçekleşebilir . Ancak buna rağmen anestezi durumu ortadan kalktığında normal cinsel birleşmelerde de aynı sorun yaşanabilir.Lokal uyuşturucu kremler ve pomatların ilişki öncesi vajinaya sürülerek kullanılması, kadınların bilinçdışı korkularını ortadan kaldırmadığı için yararsızdır. Cinsel ilişki öncesi alınan sakinleştirici ilaçlar, cinsel isteği azalttığı için normalde de tavsiye edilmemektedir.Vajinismus tedavisi almadan az da olsa gebelikler mevcuttur.Toplumda bir diğer inanış ise vajinal doğumun vajinismusu ortadan kaldıracağı yönündedir.Fakat bu tip gebelerin terapi ve doğum eğitimi almadan vajinal yolla doğurtulması tedavinin aksine doğum sonrası daha büyük cinsel travmalara yol açmaktadır.
Tedavide Vajinal Dilatörlerin Yeri?
Vajinismus sorunu yaşayan bayanların bilinçaltındaki en büyük direnç genelde ‘vajen içine bir şeyin girmeyeceği, acıyacağı, yırtılacağı, kanayacağı, vajenin kapalı olduğu’ şeklindedir.İşte tam bu noktada ;cinsel terapilerle birlikte vajinal dilatatorların kullanımı tedavide önem kazanmaktadır... Doğru egzersizlerle birlikte, kadınlar dilatör sokuşlarında kaslarını bilinçli ve tutarlı bir şekilde sıkıp gevşettikçe daha önce sıkılığa neden olan ya da vajina girişini sekse kapatan istemsiz kas kasılmalarını bastırmaya öğrenirler. Bu süreç yeni ‘kas bellekleri’ oluşturmaya yardımcı olur. Kadınlar dilatörlerin doğru kullanımıyla istemsiz sıkılık üzerinde daha kolay bir şekilde yönetim sahibi olabilir ve aynı anda vajinal kaslarının, vücut ve zihinlerinin vajinalarında bir şey olmasına karşı aşırı hassaslığını giderebilir. Doğru egzersizlerle birlikte, kadınların vücutlarını girişe doğru karşılık verme ve acısız cinsel birleşmeye tamamen geçme konularında yeniden eğitmelerine yardımcı olurlar. Vajinismus tedavisinde dilatör kullanımı, vajinal dokuyu ya da vajinal açıklığı ‘esnetmek’ değil, kadınların pelvik tabanları üzerinde kontrol sahibi olmalarına yardım etmektir..
Vajinismus teşhisi konan hastaların bu problemlerinden kesin bir şekilde kurtulabilmeleri için cinsel terapi şarttır. Terapiyle birlikte dilatör tedavilerinin kullanımı tedavi sürecini kısalttığı gibi, hastanın tedaviye motivasyonunu da artırmaktadır..Bu sorunu yaşayan hastalar eğer sorunu kendimiz çözebiliriz deyip zaman kaybederlerse sıkıntılar büyür ve oluşan evlilik sorunları boşanmalara kadar gidebilir. Vajinismus tanısı alan hastaların sıkıntıları her geçen zaman biraz daha artarak büyümektedir, bu nedenle doğru yerde bir an evvel tedaviye geçilmelidir.
Uzm.Dr. Aylin Anıl Arslan
Kadın Hastalıkları ve Doğum
