Günümüzde sosyal medya, günlük yaşamın ayrılmaz bir parçası haline geldi. İnsanlar haberleri sosyal medyadan takip ediyor, sosyal ilişkilerini buradan yürütüyor ve hatta kendilerini buradan tanımlıyor. Ancak bu dijital varoluş, beraberinde yeni bir tükenmişlik biçimini de getiriyor: Sosyal medya yorgunluğu. Bu yorgunluk, bireylerin sürekli bildirimlere maruz kalması, diğerlerinin “mükemmel” yaşamlarıyla karşılaştırılması, onay alma beklentisi ve çevrim içi kimlik baskısıyla ortaya çıkıyor. Zihin sürekli uyarılıyor, ancak bu uyarılma çoğu zaman anlamlı bir tatmin yaratmıyor; aksine içsel bir boşluk hissine neden olabiliyor.

13 Mayıs 2025

Sosyal medya yorgunluğunun başlıca belirtileri şunlardır:

Sürekli ekran başında olma isteği ve aynı anda bundan bıkmış hissetme

Konsantrasyon güçlüğü

Gerçek ilişkilerden uzaklaşma

Yetersizlik ve kıyaslama duyguları

Uyku problemleri ve anksiyete

Psikolojik açıdan bakıldığında, bu yorgunluk, dijital dünyanın bireyin özsaygısını nasıl şekillendirdiğiyle doğrudan ilişkilidir. Sosyal medya, bireylere “başarılı”, “çekici” ya da “popüler” olma baskısını dayatırken, kişinin kendi değerini dışsal onaylara bağlamasına yol açar. Bu da özellikle genç erişkinlerde kimlik gelişimini olumsuz etkileyebilir.

Ne yapılabilir?

Dijital detokslar uygulamak: Belirli günler veya saatler sosyal medyadan uzak kalmak

Gerçek ilişkileri güçlendirmek: Yüz yüze temas, dijital ilişkilerin yerini dolduramaz

Farkındalık geliştirmek: Sosyal medya kullanımının duygusal etkilerini gözlemlemek

Onay ihtiyacını sorgulamak: Kendilik değerinin yalnızca dışsal onaylara dayanmadığını hatırlamak

Sosyal medya, doğru kullanıldığında insanlara ilham verebilir ve bağlantı kurmalarına yardımcı olabilir. Ancak bunun için bireyin sınır koymayı ve kendini korumayı öğrenmesi gerekir. Ruh sağlığı, ekranın ötesindeki gerçek yaşamda başlar.

Uzman Psikolog Mustafa Cem Oğuz