Rota virus ishale neden olan bir virüstür, ishale sıklıkla kusma, ateş ve sıvı kaybı eşlik eder. Rota virusler nedeniyle her yıl dünyada 5 yaş altinda 25milyon çoçuk şağlık kuruluslarina götürülmektedir. 2 milyon hastaneye yatmakta ve 600 bini aşkın çocuk hayatini kaybetmektedir.
Rotavirüs Hastalığının belirtileri nelerdir?
Hastalik virüsü adiktan 1-2 gün sonra başlar, bu donemde bir buldu göstermez ancakçoçuk enfeksiyonu yayabilir. Tipik hastalik bulguları;
• Kusma
• İshal
• Ateş
Rotavirüs oldukça kolay bulaşan bir virüstür. Bir çok farkli tipi olduğu için hastalik defalarca geçirilebilinir. Ancak sonraki enfeksiyonlar ilkine göre daha hafif seyreder
Rotavirüs Nasıl Bulaşır?
Hastanin gaytasinda bol miktarda bulunduğundan ve çevrede variliğını koruyabildiğınden virüs bulaşık, yiyecek, içecek, oyuncak vb. şeyler vasitasi ile kolayca bulaşabilmektedir.
Solunum yolu ilede bulaşabildiğini gösteren az miktarda kayit vardir. Ancak asil bulaşma gayta yolu ile olmaktadır.
Rotavirüs Hastaliği Nasıl Teşhiş Edilir?
Tipik belirtilerinin yanında teşhis, hastadan alınan dışkı örneklerinin laboratuvarlarda incelenip rotavirüs antijeninin saptanmasiyla konulur
Rotavirüs Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Bu hastalığın ilaci yoktur. Tedavi de vucudun hastalikla kaybettiğı suyun geri konmasi ile olur. Ağır vakalarda hastanede damardan sıvı verilerek tedavi edilir
Rotavirüs Hastalığı Nasıl Önlenir?
Çoçukların ellerini yıkamak, daha iyi hijyen koşullarında yaşamalarını sağlamak önemli olsa da rotavirüs hastalığını anlamli şekilde azaltmaktadır. Rotavirüs hastalığından korunmanın öncelikli ve etkin yolu aşılanmaktır.
Rotavirüs Aşıları
Rotavirüs’ün bir çok tipi olduğu için hastalik defalarca geçirilrilebilir. Ancak sonraki enfeksiyonlar hiç bir zaman ilki kadar ağır olmamaktadır. İşte aşılanmanın asıl amacı, ağır seyreden bu ilk enfeksiyonun doğal yolla değil aşı ile geçirilmesini salamaktır. Yanı amaç aşı ile belirtisiz veya hafif seyirli hastalığı önlemek değildi, tıpkı doğal bağışıklıkta olduğu gibi ilk ağır enfeksiyonu önlemek, hastane yatışlarını, sağlık kuruluslarına başvuranhasta sayısını ve en önemlisi bu ağır ilk enfeksiyon nedeni ile oluşabilecek ölümleri azaltmaktir. Şu anda ülkemizde ruhsatlandirilmiş 2 rotavirüs aşısı bulunmaktadir. Her ikiside ağız yolu ile uygulanmaktadır. Yapılan çalişmalar iki aşınında guvenli ve etkili olduğunu göstermektedir. Aşılardan Monovolan Human Rotavirüs aşısı olan aşı 2 dozda yapılmaktadır. Ülkemizde önerilen takvimi 2. ve 4. aylarda yapılan 2 doz şeklindedir. Dier aşı Pentavalan Human-Bovine Reassortant Rotavirüs aşısıdır. Uygulanmasi 2,4,6 aylar olmak üzere 3 dozdur.
Kimler Aşılanamaz?
• Aşının etken maddesi veya bilesenlerinden birine aşırı duyarli olanlar
• Önce uygulanan rotavirüs aşısından sonra aşırı duyarlilik gösterenler
• Önceden invajinasyon (bağırsak düğümlenmesi ) geçirenler
• Bağışiklik sistemi bozuk olanlar
• Ateşli hastaliği olanlar
• İshal ve kusmasi olanlarda aşı uygulanmamali veya uygulanma zamani ertelenmelidir
Özel Durumlar
• Premature doğanlar (37 haftanın altinda doğum)
*En az 6 haftalık olunca, klinik durumları değişken değil ise aşılanabilir
• Bağışıklık sistemi bozukluğu olan biri ile aynı evde yaşayanlar aşılanabilir
Aşının çıkarilmasi veya tükürülmesinden sonra tekrar verilmesi gerekmez
Rotavirüs Aşısının Diğer Aşılarla Beraber Uygulanması
Rotavirüs aşısı 2. ve 4. aylarda uygulanan karma aşılar, Hepatit B aşısı ve Konguge Pnomokok aşısı ile beraber verilebilir. Oral Polio aşısı ile rotavirüs aşısı ile arasinda 2 haftalik bekleme önerilir, burada rotavirüs aşısı önce uygulanmalidir.
Rotavirüs aşısı civa ve thiomersal içermez. Şu an ruhsat almiş olan rotavirüs aşısıyla invajinasyon (bağirsak duğumlenmesi) arasinda bi ilişki bildirilmemiştir.
Saygılarımla
DR.Ertuğrul Güler
