PRP(trombositten zengin plazma) konsantre edilmiş trombosit ve serum içerir. Biz cerrahların yıllardır bildiği gibi iyileşmenin temel kaynağı bu trombositlerdir. Yapılarında yüzlerce farklı büyüme faktörü barındırırlar ve kanama gibi durumlarda kan pıhtısının oluşmasını sağlarlar. Vücudunuzda herhangi bir kas, bağ yada tendonu yaraladığınızda trombositler iç kanama yoluyla hasarlı bölgede toplanırlar. Sonrasında kanamayı durduracak kan pıhtısını oluştururlar. Ardından da dokuda iyileşmeyi sağlayacak büyüme faktörlerini salgılayarak doku onarımını başlatır ve koordine ederler. İlk 7-10 gün boyunca resmen zaman ayarlı bir hap gibi belirli aralıklarla yüzlerce büyüme faktörü salgılarlar.

Bu büyüme faktörleri hasarlı bölgeye kök hücrelerinin gelmesini ve kan dolaşımını arttıracak yeni damar oluşumunu sağlarlar. PRP hazırlamak için toplar damarınızdan belirli bir miktar kan alınır. Ardından özel santrifüj cihazlarında belirli sürelerde çevrilerek trombositler normalde bulundukları konsantrasyonun 3-5 katına çıkartılır. Trombositten zengin bu konsantrasyonun (PRP) vücuttaki etkisi aynen hasarlı bir çiçeğe biraz daha su ve gübre vererek onun kendini toparlamasını sağlamak gibidir. PRP ve salgıladığı yüksek orandaki büyüme faktörleri vücut için gübre gibidir. Yani normalde zaten uzun zaman içinde kendi kendine de iyileşebilecek olan hasarlı dokuları daha hızlı iyileştirir yada bir şekilde iyileşme konusunda çaresiz kaldığımız, vücudun kendi kendine iyileştirmede yetersiz kaldığı durumlarda destek olarak iyileşmeyi sağlar.

PRP uygulaması hasarlı bölgeye bir miktar kök hücre çekebilir ancak gerçek kök hücre uygulaması çok daha farklıdır. Yine aynı örnekten devam edecek olursak, PRP bitki için gerekli gübre ve su gibiyken, mezenkimal kök hücre(MKH) daha çok yeni tohum dikip o tohumu yetiştirmek gibidir. MKH’ler sadece kaybedilmiş yada hasarlı dokuya dönüşmek yada onu oluşturmakla kalmaz aynı zamanda onarım cevabını aynı bir bahçıvan gibi da koordine eder. Bu sebeple MKH uygulamaları daha çok kireçlenme, kronik eklem ağrıları, kısmi tendon yırtıkları, omurga disk hastalıkları gibi dejeneratif süreçlerde yararlı olmaktadır.

Eskiden MKH hazırlanması PRP’den çok daha zor ve uzun bir süreç gerektirirken şu an yağ dokudan yaklaşık yarım saat içinde MKH elde etmek mümkün olmaktadır. Bu da MKH kullanımını giderek arttırmaktadır. Özetlemek gerekirse iyileşme şansı olan ancak iyileşme sürecinde bir takılma yada yavaşlık söz konusu ile ilk olarak PRP denemekte fayda vardır. Eğer dokuda yaşa yada kullanıma bağlı ileri derecede bir hasar varsa o zaman kök hücre denemek gerekir. Belirtmeliyim ki gelecekte kök hücre ve benzeri rejeneratif tedavilerin ortopedideki kullanımı giderek artacaktır.